Vin

Test an lenga piemontèisa

Ël vin "Sant", pien dë Spìrit, ël sangh ëd Nosgnor Gesù Crist, ël bèive dl'amicissia, ël miraco ëd Noé, la beivùa ëd tuti ij Rè, sgnor e ëdcò tuti ij bonòm sensa un pich! Ij dotor d'Enologìa che a l'han fàit na campagna botonà contra coi che (an fasend la tradussion dal piemontèis), a ciamavo n'italian "vino nero" col che lor (për stimesse e nen vesse da meno dij Fransèis) a mostravo a ciamé "vino rosso". Che a lo ciamo pura "vino rosso" ansima ij papé ëd la Ciambrèa ëd Comersi; noi i lo ciamoma come da sempe, sariadì Vin Nèir.

Vin Nèir e vin Bianch, ansema a quaiche Rosé e Spumant , a fan part dël patrimòni che l'òmo l'ha ardità da ij temp andré, quande che a-s pensa che për asar quaidun l'abia arcorzisse che un baron d'uve andrinta na conca, passanda per un procediment che a-s ciama "fé beuje" (na Fermentassion Natural), a podava trasformesse an lìquid scur ch'a conten Spìrit, Vitamin-e, Tanin, vàire qualità ëd citi-element che a lo fan definì da vàire mila agn con ël midem nòm. Mersì a sò contnù, ël vin a l'ha n'assion arlassant e anti-anfession. A smija ëdcò ch'a l'abia n'efèt anti-ossidant ch'a protegg j'arterie.

Andrinta al Vin a-i é 'dcò l' Acid Acétich (l'Asil), ël responsabil ëd tanti desdesi andrinta le Cròte. Se ël vin, pien dë Spìrit, a l'é ël Bèive che Gesù Crist a l'ha lassà come arcòrd ëd soa vita e ëd soe sin-e con ij sò amis pì car, l'Acid Acétich a l'é come ël Diao, che a passa tut sò temp për vasté ël vin e mandelo a Rabel. Per costa rason j'òmini dla tèra, i l'han passà dij sécoj për amprende vàire manere ëd travajé ël vin, e ëdcò ëd goerne-lo.

La fermentassion a-s fà andrinta la Tin-a. La Rape d'uva già bele dësblà a passo andrinta al Tòrcc che a jë sbërgnàca për fé seurte tut lòn che a-i resta. Peui a-s tramira con le moderne Pompe da vin (Muvé 'l vin) andrinta aj Botaj, e peui andrinta le Damigian-e, via via sempre andrinta dij contenitor pì cit, fin-a a rivé aij Pinton e a le Bote.

Ij cantiné a peulo tasté ël vin con ël Bicel, e ciape-lo con ël Copon. La Copa a resta ël sìmbol pi fòrt dël miraco dël vin: "Sbate le cope ansema", e "bèive ancora na copa prima dë ande a cà" a resta da sempre un sìmbol d'amicissia eterna.

ATENSION: ël vin a-s bèiv mach antrames a ij past, e mach quàiche bicel (un o doi). A l'é possìbil na vòlta minca tant aossé un pòch ël gomo, ma sempe con cognission, arcordandse che ël Vin a l'é un segn d'amicissia ma a serv nen da sol për arzòlve ij nòstr problema.

[modìfica] Vin dël Piemont

Ël Piemont a l'é la region italian-a ch'a fà pì vin.
Ij vin pì important a son:

• l'Arnèis
• ël Bareul
• la Barbaresch
• la Barbera
• la Bonarda
• ël Brachet
• ël Caluso
• ël Cortèis
• la Frèisa
• ël Grignolin
• ël Moscà
• ël Nebieul
• la Spana

Noté che l'articol a cambia se 'l vin a l'é fomnil ò maschil.

E be'? :) È facile imparare a leggere una lingua che si parla già. Consulti

St'utent-sì a l'é un bogianen

¿Y que? :) Es fácil aprender a leer un idioma que ya se habla. Consulte usted esta pagina y verá, en un momento tendrá usted su Badge de Bogianen :)

'cò ti it peule travajé a fé pì granda e bela la wikipedia piemontèisa. Tùit a peulo gionté dj'anformassion, deurbe dij neuv argoment, deje na man aj volontari che a travajo ambelessì 'ndrinta. Rintra ant la Piòla e les coma avnì a fé toa part. I soma na gran famija e i l'oma da manca dël travaj ëd tùit.

a lese e a scrive mej an piemontèis, e che an fan d'arferiment a tùit për la coression ortogràfica dij test ant sle pàgine marcà koiné piemontèisa.

E che a manca pa dë vardesse la pàgina d'agiut për chi as anandia da zero.