Lufta

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë

Lufta mes Polonisë dhe Perandorisë Osmane, qv.XVII.

Lufta është një ngjarje politiko-shoqërore që qëndron në ballafaqimin e armatosur dhe të dhunshëm mes popujve, shteteve ose konflikteve të brendshme apo të jashtme mes dy ose më shumë palësh kundërshtare. Lufta mund të përkufizohet edhe si një konflikt i dhunshëm ushtarak mes dy ose më shumë grupesh që përbëhen nga një numër i madh njerëzish. Lufta është shoqëruar gjithmonë me vdekjen e një numri të madh njerëzish dhe me vuajtje të mëdha.

Shkaqet që shpien në një luftë janë shpesh të ndërlikuara për arsye të çështjes mosmarrëveshëse. Luftërat mund të ndodhin për shkaqe personale, sundimtare, territoriale (tokësore), burimesh natyrore, fesh, ose ideologjish kur një zgjidhje paqësore dështon ose është e pamundur të vendoset.

Një luftë në rastet e luftërave ndërkombëtare mund të fillojë me një shpallje zyrtare të luftës, megjithëse historikisht ka pasur raste që ato janë filluar edhe pa ndonjë shpallje. Zakonisht shpallja e luftës nuk bëhet në luftërat e brendshme.

Beteja e Vaterlosë.

[redaktoni] Luftërat në histori

[redaktoni] Shkaqet e luftërave

[redaktoni] Llojet e luftërave

[redaktoni] Thënie

"Lufta është shkenca e shkatërrimit". — Gjon Abot (1821-1893).
"Lufta është një vazhdim i politikës me mjete të tjera". - «Mbi luftën». Karl fon Klauzevic
"Le të luftojmë, gjersa me sa duket, ju e mendoni paqen të padurueshme". - Publius Shipio Afrikanus
"Të gjitha luftërat janë civile sepse të gjithë njerëzit janë vëllezër". - Fransua Fenelon
"Unë kam ardhur në një përfundim se, s´ka luftë, në historinë e njerëzimit, që nuk do të mund të shmangej me 15 minuta diplomaci të ndershme". - Endrju Matën
"Unë nuk e di me çfarë armësh do të luftohet në Luftën e Tretë Botërore, por Lufta e Katërt Botërore do të luftohet me gurë e shkopinj". - Albert Ajnshtajn.
"Sa të ketë njerëz do të ketë edhe luftëra". - Albert Ajnshtajn.
"Nëse ushtarët do të fillonin të mendonin, asnjë prej tyre nuk do të mbetej në ushtri. - Frederiku i Madh
"Nëse ne nuk mbarojmë luftën, lufta do të na mbarojë ne".
"Vetëm të vdekurit e kanë parë fundin e luftës". - Platoni
"Nuk ka krime lufte, lufta është vetë krim". - D.R.I.
"Lufta fillon me mungesën e shpirtit, mendjes dhe arsyes së njeriut". - Uilliam Kameron
"Bëni dashuri; jo luftë".