Akdeniz
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Akdeniz, doğuda Asya, kuzeyde Avrupa ve güneyde Afrika kıtaları tarafından çevrelenmiş bir denizdir. Batıda Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusuna bağlanır. Güneydoğudan ise Mısır'daki Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz'e bağlanmıştır. Süveyş Kanalı insan yapımı bir kanal olup 1869'da tamamlanmıştır.
Akdeniz yaklaşık 2.5 milyon km²'lik bir alanı kapsar. Geçmişteki büyük antik uygarlıklar Akdeniz havzasında ortaya çıkmıştır. Mısır, Fenike, Aka ve Roma uygarlıkları örnek verilebilir.Akdeniz ve çevresi birçok kişiye göre dünyanın merkezidir.Buna kanıt olarak şunları sayabiliriz; 1.Mısır,Fenike,Roma,Yunan Uygarlıklarının bu bölgede ortaya çıkması, 2.Dünya doğal enerji kaynaklarının %80 ine sahip olması, 3.Roma kolozyumu,Mısır piramitleri,Elhamra sarayı,Ayasofya,Kabe,Petra gibi insanlarda hayranlık bıraktıran yapıları bulundurması, 4.İstanbul,Çanakkale,Cebelitarık Boğazı ile Süveyş Kanalı gibi jeopolitik açıdan önemli yerlere sahip olması, 5.Tarihteki en büyük iki imparatorluk olan Roma ve Osmanlı İmparatorluklarının bu bölgede doğması,
Konu başlıkları |
[değiştir] Etimoloji
- Türkçe'de Akdeniz;
- İngilizce'de Mediterranean Sea denilir. Bu da Latince'deki Mediterraneustan (Medi: Orta + terra: Toprak, yer) gelmektedir.
- Yunanca'da Mesogeios denir.
- Arapça'daki karşılığı البحر المتوسط (Bahre-l Mutavassit) 'ortada yer alan deniz' anlamındadır.
- Farsça'da Akdeniz için kullanılan Bahr-e Sefid ismi Osmanlı dönemi haritalarında da gözükmektedir.
- Romalılar da Mare Nostrum derler ki bu da Bizim Deniz anlamına geliyordu.
[değiştir] İçindeki Denizler
Akdeniz kendi içinde birçok küçük denize ayrılmıştır.
- Alboran Denizi
- Balear Denizi
- Ligurya Denizi
- Tiren Denizi
- Adriyatik Denizi
- Yunan Denizi
- Ege Denizi
- Marmara Denizi
[değiştir] Körfezler ve Boğazlar
- Lions Körfezi
- Messina Boğazı
- Bonifacio Boğazı
- Sicilya Boğazı
- Taranto Körfezi
- Otranto Boğazı
- Antalya Körfezi
- Sirte Körfezi
- Gabes Körfezi
- Çanakkale Boğazı
- İstanbul Boğazı
[değiştir] Akdeniz'de kıyısı olan ülkeler
Avrupa'da (batıdan doğuya):
İspanya
Fransa
Monako
İtalya
Malta
Slovenya
Hırvatistan
Bosna Hersek
Karadağ
Arnavutluk
Yunanistan
Türkiye
Asya'da (Kuzeyden güneye):
Afrika'da (doğudan batıya):
[değiştir] Akdenizdeki büyük adalar
- Akdeniz adaları (Liste)
- Doğu Akdeniz'de Kıbrıs, Girit, Rodos, Midilli, Sakız Adası
- Orta Akdeniz'de Sardunya, Korsika, Sicilya, Malta
- Batı Akdeniz'de İbiza,Mallorca, Minorca
Arnavutluk • Bosna ve Hersek • Cezayir • Fas • Filistin • Fransa • Hırvatistan • İspanya • İsrail • İtalya • Karadağ • Kıbrıs Rum Kesimi • Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti • Libya • Lübnan • Malta • Mısır • Monako • Slovenya • Suriye • Tunus • Türkiye • Yunanistan