Samseksemo

El Vikipedio

Zephyrus kaj Hyacinthus

Samseksemo (ankaŭ samseksamo, homoseksualeco, aŭ gejeco) estas seksa prefero kiu konsistas en ama aŭ amora deziro por anoj de la sama sekso. Samseksemulinoj ankaŭ nomiĝas lesboj; la termino gejo rilatas al gesamseksemuloj, kvankam plejparte uzata por viroj (de kio la esprimo "gejoj kaj lesboj").

La termino samseksemo ankaŭ uziĝas por rilati al seksumaj rilatoj, anstataŭ allogiĝo, inter homoj de la sama sekso.

Homoj kies seksumaj deziroj kaj aktivecoj forte direktiĝas al samseksuloj estas minoritato de la popolo, diverse estimata inter 1 kaj 10 elcentoj. La Kinsey-raporto konstatis ke 37 procentoj de usonaj viroj almenaŭ unufoje atingis ian orgasmon per kontakto kun alia viro, kvankam oni jam disputis ĉi tiun nombron kiel tre troigitan.

Kelkaj homoj kiuj estas ĝenerale aliseksemaj povas havi mildan aŭ fojan intereson pri anoj de la sama sekso. Inverse, multaj homoj kiuj identigas sin samseksemuloj, aŭ kiuj preferas samseksemajn aktivecojn aŭ rilatojn, implikis sin en aliseksemaj aktivecoj aŭ eĉ longdaŭrajn aliseksemajn rilatojn. Tia "aliseksema" sinteno de homoj kiuj alie vivus samseksame ofte estas parto de la stato "(r)esti en la Ŝranko", t.e. kaŝi sian samseksamon, kaj verŝajne malplioftiĝas dum akceptado de samseksemo pliiĝas.

Seksuma aktiveco kun homo de la sama sekso, en si mem, ne necese konsideriĝas samseksemo, sed ja konsideriĝas samseksema aktiveco. Ne ĉiuj kiuj allogiĝas aŭ seksume rilatas al homoj de la sama sekso identigas sin samseksemuloj aŭ eĉ ambaŭseksemuloj. Kelkaj ofte amoras kun samseksuloj sed tamen vidas sin kiel aliseksemaj. Gravas do distingi inter samseksemaj agoj, samseksema allogiĝemo, kaj samseksema identeco, kiuj ne ĉiam kunokazas.

Estas pluraj klasoj de homoj kiuj samsekseme agas pro kialoj aliaj ol deziro. Unu ekzemplo estas virprostituitoj, kiuj ofte estas junaj aliseksamaj viroj kiuj gajnas monon per prostituado kun viroj. Pluraj virprostituitoj verŝajne estas samseksemuloj mem, sed grava kvanto ne estas.

Kelkaj studoj, rimarkinde Sexual Behavior in the Human Male (1948) kaj Sexual Behavior in the Human Female (1953), konstatas ke kiam oni petas ke homoj metu sin en kontinuo inter komplete aliseksema ĝis komplete samseksema, kaj kiam la agoj kune kun la respondoj estas analizitaj, la majoritato de homoj ŝajnas esti almenaŭ iom ambaŭseksamaj. La plejparto de homoj havas ian allogiĝon al ambaŭ seksoj, kvankam kutime unu sekso estas preferata. Kinsey kaj liaj studentoj do konsideras nur minoritaton (5-10%) plene aliseksemaj aŭ samseksemaj. Konverse, nur eĉ pli malgranda minoritato konsideriĝas "plene" ambaŭseksaj. Postaj studoj sugestis ke la studoj de Kinsey troigas la okazadon de ambaŭseksemo en la vasta popolo, sed lia ideo de seksorientiĝa kontinuo ankoraŭ ĝuas vastan akcepton.

Kelkaj spertuloj en kvira teorio, kaj plej fame la franca filozofo Michel Foucault (kvankam kelkaj argumentis ke postaj spertuloj distordigis liajn opinojn ĉitiutemajn) atakis la ideon ke seksidentiĝoj kiel "samseksemo," "aliseksemo" aŭ "ambaŭseksemo" iel ajn ekzistas objektive, vidante ilin anstataŭe kiel sociaj konstruoj. Ofta argumento estas ke samseksemo antaŭ la moderna periodo malsamis al moderna samseksemo (aĝ-, seks- aŭ klas-strukturita anstataŭ egaleca). Kritikistoj argumentas ke, kvankam samseksemo en diversaj periodoj malsame esprimiĝis, la baza fenomeno ĉiam ekzistis kaj ne estas lastatempa invento de nia socio.

Pluraj moralistoj kaj religiaj grupoj konsideras samseksemon peko. Vidu Religio kaj samseksemo por diskuto de kiel samseksemo vidiĝas en judismo, kristanismo, islamo, hinduismo, budhismo, kaj novpaganismo.

Pli ĝenerale, multaj masklistoj kontraŭas samseksamon.

Tial konsideriĝis samseksemo en pluraj kulturoj krimo, kvankam konsenta ago.

La Wolfenden-raporto en la Unuiĝinta Reĝlando estis turnpunkto en la laŭleĝigo de samseksemo en Okcidentaj landoj. Pluraj Okcidentaj landoj nun laŭleĝigis samseksemon kaj samseksemaj agoj, kvankam pluraj Usonaj ŝtatoj ankoraŭ ne ĝin faris.

Ĉi tiu emo en Okcidentaj landoj ne ĝenerale sekviĝis en aliaj mondopartoj. Ekstreme, samseksemo daŭras mortpunebla en Afganio, Maŭritanio, Irano, Niĝerio, Pakistano, Saŭda Arabio, Sudano, Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj, kaj Jemeno. Pli malaltaj punoj de vivo en malliberejo troviĝas en Bangladeŝo, Butano, Gujano, Barato, Maldivoj, Nepalo, Singapuro, kaj Ugando.

Samseksemuloj estis unu el la grupoj mortigitaj en la Nazia Holokaŭsto, kvankam ne estis koncentrita klopodo forigi ĉiujn samseksemulojn kiel Judojn aŭ Ciganojn. Tamen, Nazia Germanio faris multajn leĝojn kontraŭ samseksemaj rilatoj, kaj homoj kaptitaj enage ofte forsendiĝis al morto en la koncentrejoj aŭ, pli precize, ekstermejoj. Samseksemulojn en la koncentrejoj ofte celis specialaj mistrakto, turmento, torturo, kaj murdo fare de gardistoj kaj eĉ aliaj malliberuloj. En la koncentrejoj oni devigis ke virsamseksemuloj portu rozajn triangulojn. Ĉi tiu simbolo poste fariĝis simbolon de geja fiereco kaj identeco.

Kelkaj religiaj movadoj kredas ke ili povas "kuraci" samsekseman orientiĝon per "ripara terapio." Tamen, la vasta psikologia komunumo kondamnas ĉi tiun praktikon kiel neefikan, nenecesan, kaj ofte kruelan.

Oni komune kredas ke samseksemaj rilatoj oftis en Helenio. Tamen, K.J. Dover konstatas ke tiaj rilatoj ne anstataŭis geedziĝon, sed okazis antaŭ ĝi kaj flanke de ĝi. Plenaĝa viro neniam havis plenaĝan viramanton, sed estus la erastes (amanto) al juna eromenos (amato). En tiu rilato oni konsiderus maltaŭga ke la eromenos sentu deziron, ĉar tio estus malvireca. Pelata de deziro kaj admiro, la erastes dediĉus sin al la edukado de la eromenos. (Citaĵo: Greek Homosexuality, K.J. Dover, 1979, Gerald Duckworth & Co. Ltd, Londono.)

Parte pro sia historio de komuna oprimo, samseksemuloj en Okcidento havas aliron al komuna kulturo, kvankam kompreneble ne ĉiuj samseksemuloj partoprenas en ĝi.