Treinvervoer in Nederland
Van Wikipedia
Vervoer per trein in Nederland kan worden onderscheiden in openbaar personenvervoer (openbaar vervoer), goederenvervoer en besloten personenvervoer.
in Nederland worden de meeste treinen gebruikt voor het openbaar vervoer. In 2002 legden treinreizigers in Nederland gezamenlijk 15,5 miljard kilometer af.
Inhoud |
[bewerk] Railinfrastructuur
De railinfrastructuur wordt beheerd door ProRail in opdracht van de Minister van Verkeer en Waterstaat. In 2003 was het spoorwegnet was 2811 kilometer lang. 924 kilometer was enkelsporig en 2064 kilometer was geëlektrificeerd. Het hele spoornet (dus dubbelspoor dubbel geteld) was 6550 kilometer lang. In december 2004 telde het hele netwerk 388 stations.
[bewerk] Openbaar personenvervoer
Het openbaar personenvervoer per spoor kan in drie soorten spoowegen/treindiensten worden onderverdeeld: het Hoofdrailnet, de contractsectortreindiensten en de gedecentraliseerde treindiensten.
Na de verzelfstandiging van de Nederlandse Spoorwegen in 1995 is het spoorwegnet opgedeeld in een rendabel netwerk en een 30-tal onrendabele lijnen. De NS heeft het exclusieve recht gekregen om personenvervoer op dit netwerk (hoofdrailnet of kernnet) te mogen exploiteren. De onrendabele lijnen worden met behulp van subsidie geëxploiteerd in opdracht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat (contractsectortreindiensten) of zijn gedecentraliseerd en worden met behulp van subsidie geëxploiteerd in opdracht van een provincie of stedelijke regio (gedecentraliseerde treindiensten).
[bewerk] Dienstregeling
Nederland heeft sinds de invoering van Spoorslag '70 een zogenaamde knooppuntdienstregeling. Dit houdt in er dat op een groot aantal knooppunten goede aansluitingen tussen de verschillende treindiensten bestaan, waardoor de reiziger ook bij reizen met een overstap een relatief gunstige reistijd heeft. De meeste binnenlandse treindiensten hebben een symmetrietijd die rond de :16/:46 ligt.
[bewerk] Treinsoorten
- Thalys, ICE en Eurocity (EC) zijn internationale lange-afstandstreinen.
- intercity's, stoppen bij slechts weinig, normaal gesproken grote stations. Hiervoor worden treinen ingezet die een groot comfort bieden.
- sneltreinen, stoppen wat vaker.
- stoptreinen, stoppen op bijna alle stations. Voor dit doel worden treinen ingezet die snel kunnen optrekken en remmen.
- Sprinter, stoptreindiensten waar de vernieuwde Sprinter rijdt.
- lightrailvoertuigen, rijden tussen Alphen aan den Rijn en Gouda en tussen Houten en Houten Castellum. In Gelderland en een deel van Overijssel rijdt Syntus met de zwaardere lighttrain (LINT 41).
De verschillen tussen sommige treinsoorten zijn niet altijd duidelijk.
[bewerk] Tarieven
Een dagretour kost hetzelfde als een enkele reis op een twee maal zo lang traject, hetgeen minder is dan de prijs van twee enkele reizen. Kinderen rijden met een volwassene mee voor 2 euro (Railrunner). Er bestaat een kortingstarief (2005: 40% goedkoper) voor onder andere houders van een voordeelurenkaart. Op sommige spoortrajecten in Nederland zijn ook de nationale vervoerbewijzen zoals de strippenkaart geldig.
Er is een plan om het tarief te vereenvoudigen tot een vast opstaptarief plus een vaste prijs per tariefeenheid (km); in het geval van 2e klas, vol tarief, ca. € 0,60 plus € 0,12/km (bij een retour wordt het totale aantal km gerekend). Dit zou betekenen dat de "kwantumkorting" in het geval van een lange reis veel kleiner wordt (maar nog wel met de prijs van een dagkaart als bovengrens voor de reiskosten op een dag).
[bewerk] Treinseries
Elke trein (goederen- of personentrein) die in Nederland rijdt, rijdt onder een bepaald nummer: een treinnummer. Personentreinen die dezelfde treinsoort op hetzelfde traject rijden behoren tot een treinserie. Een bekende treinserie is de 3000 (IC Den Helder – Nijmegen vv). Trein 3016 vertrekt vanaf Nijmegen om 06.20. Trein 3018 vertrekt een halfuur later vanaf Nijmegen enz. De oneven treinnummers vertrekken vanaf Den Helder (de 3021 om 05.27 uur en de 3023 om 05.57, enz).
[bewerk] Goederenvervoer en besloten reizigersvervoer
Het Nederlandse spoorwegnet staat open voor alle spoorwegondernemingen die een veiligheidsattest hebben van de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW). De huidige goederenvervoerders zijn:
- Railion
- ACTS
- Shortlines (overgenomen door Rail4Chem)
- DLC (Dillen & Le Jeune Cargo)
- Rail4Chem
- ERS Railways (ERS: European Rail Shuttle)
- Rotterdam Rail Feeding
- Veolia Cargo Nederland
De trein wordt ook soms gebruikt voor besloten reizigersvervoer. Een voorbeeld hiervan is Herik Rail, een spooronderneming die treinen verhuurt voor feesten. Het bedrijf heeft geen eigen veiligheidsattest en maakt gebruik van het veiligheidsattest van ACTS.
De NESM is ook korte tijd actief geweest in het besloten reizigersvervoer.
