Rus
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Rus (Rus русский язык russkiy yazyk) | |
---|---|
Parlat en : | Russia , Ancianas republicas sovieticas , Israèl , Mongolia, Vietnam e Svalbard. |
Regions : | Euròpa, Asia. |
Parlat per : | 145 milions coma primièra lenga, 110 milions coma segonda. personas |
Classament : | 8ena mai parlada |
Tipologia : | SVO [1]
Accentuala |
Familha lingüistica : | grop indo-europèu Balto-eslau |
Estatut oficial | |
Lenga oficiala de : | Russia, Bielorussia, Kazacstan, Kirguizistan, Nacions Unidas, Crimèa, Abkhazia, Ossètia del sud, Transnistria, Gagauzia. |
Acadèmia : | Росси́йская Акаде́мия Нау́к |
ISO 639-1 | ru |
ISO 639-2 (B) | rus |
ISO 639-2 (T) | rus |
Mòstra: | Article primièr de la Declaracion dels Dreches de l'Òme Статья 1 |
Veire tanben : lengas eslavas – lenga, lista de lengas |
Lo rus (Rus: русский язык russkiy yazyk) es la lenga parlada sus la zòna mai larga en Eurasia e la mai parlada de las lengas eslavas.
Lo rus es una lenga indo-europèa. Al dintre de la familha de las lengas eslavas, es una de las tres lengas vivas del grop eslava-oriental amb l'ucraïnian e lo bielorús.
Las primièras atestacions de Slavonic oriental son del sègle Xen. Lo rus a servat la màger part de l'estructura sintetico-inflexionala e de las rasics del vocabulari de la lenga anciana mai se integrèt un fais de vocabulari internacional dins los domenis de la politica, de la sciéncia e de la tecnologia.
Foguèt una lenga de granda importància internacionala al sègle XXen e es una de las lengas oficialas de las Nacions Unidas.
[Modificar] Prononciacion e alfabet
Lo rus es una lenga non tonala ; l'accent dels mots es variable (se pòt desplaçar d'una forma a l'autra). Las vocalas non accentuadas son brèvas e reduchas (la sillaba non accentuada precedent l'accent es mens reducha que las autras).
Lo rus s'escriu amb una version de l'alfabet cirillic comportant 33 letras.
Lo tablèu seguent presenta las majusculas e lor equivalent :
Majuscula | Minuscula | Nom | Transliteracion | Prononciacion (API) |
Prononciacion (occitan) |
---|---|---|---|---|---|
А | а | a | a | [a] | a |
Б | б | be | b | [b] ~ [bʲ] | b |
В | в | ve | v | [v] ~ [vʲ] | v (fr) |
Г | г | ge | g | [g] ~ [gʲ] | g dur |
Д | д | de | d | [d] ~ [dʲ] | d |
Е | е | je | e, è, ye | [ʲɛ] | yè |
Ё | ё | jo | o, yo | [ʲo] | yo |
Ж | ж | že | ž, j, zh | [ʒ] | j |
З | з | ze | z | [z] ~ [zʲ] | z |
И | и | i | i | [i] | i |
Й | й | i s kratkoj и с краткой |
j, y, ĭ | [j] | y |
К | к | ka | k | [k] ~ [kʲ] | k |
Л | л | el | l | [ɫ] ~ [ʎ] | l |
М | м | em | m | [m] ~ [mʲ] | m |
Н | н | en | n | [n] ~ [nʲ] | n |
О | о | o | o | [o] | o |
П | п | pe | p | [p] ~ [pʲ] | p |
Р | р | er | r | [r] ~ [rʲ] | r |
С | с | es | s | [s] ~ [sʲ] | s dur |
Т | т | te | t | [t] ~ [tʲ] | t |
У | у | u | u | [u] | o |
Ф | ф | ef | f | [f] ~ [fʲ] | f |
Х | х | ha | h, kh | [x] ~ [xʲ] | kh arabi, jota |
Ц | ц | ce | c, ts͡ | [ʦ] | ts |
Ч | ч | če | č, tch | [ʧʲ] | tch |
Ш | ш | ša | š, ch | [ʃ] | ch |
Щ | щ | šča | ŝ, šč, chtch | [ʃʲʧʲ] | chtch |
Ъ | ъ | tvjordyj znak твёрдый знак |
”, " | - [palat.] | muet |
Ы | ы | y (jery, еры) |
y | [ɨ] | i tendu |
Ь | ь | mjahkij znak мягкий знак |
’, ' | + [palat.] | y |
Э | э | è oborotnoje э оборотное |
è, ė, e | [ɛ] | è |
Ю | ю | ju | û, you, iu, iu͡ | [ʲu] | io |
Я | я | ja | â, ya, ia, ia͡ | [ʲa] | ia |