Lingua Russica
E Vicipaedia
| Lingua Russica/Ruthenica/Russa (русский язык) |
|
|---|---|
| IPA | [ˈruskʲɪj jɪˈzɨk] |
| Locutores | 300 decies centena milia |
| Familia | Linguae Indoeuropaeae (Linguae Baltoslavicae) |
| Scriptura | Cyrillica |
| Vicipaedia | ru:Main Page |
| Status publicus | |
| Lingua civitatis | Russia, Ruthenia Alba, Casachia, Chirgisia |
| Lingua privata | Russia, Ucraina, Ruthenia Alba, Casachia, Moldavia, Armenia, Israel, Lettonia, Estonia, Chirgisia et aliae |
| Procuratio linguae | Academia Scientiarum Russica |
| Notae ISO linguae | |
| 1, 2, 3=SIL | ru, rus, rus |
| Vide etiam: Linguae mundi, Linguarum officialium catalogus | |
Lingua Russica (Russice: русский язык, russkij jazyk), etiam lingua Ruthenica seu Russa nominatur, est lingua Russorum, ex linguis Indoeuropeis, sub familia Slavica subsummata. Cum lingua Ruthenica Alba et lingua Ucrainica Slavicum orientale format.
Lingua Russica est lingua natalis pro circiter 160 decies centena milia hominum in mundo, linguarum Slavicarum divulgatissima. Lingua publica Russiae, Rutheniae Albae, Casachiae et Chirgisiae est. CN linguam Russicam (cum quinque aliis linguis) pro lingua officiali habent.
Lingua Russica divulgata est in Russia, etiam in aliis rebus publicis, quae erant partes Unionis Sovieticae (in qua terra hac lingua pro communicatione internationali utebantur).
Index |
[recensere] Historia
Lingua Russica genuit saeculis XIV – XV ex lingua Ruthenica Antiqua (Slavica orientali, saeculis VII – XIV exsistebat), ex qua lingua etiam linguae Ucrainica et Ruthenica Alba originem suam ducunt.
Hodierna lingua Russica litteraria saeculis XVIII – XIX formata est.
[recensere] Abecedarium
Abecedarium linguae Russicae genuit ex alphabeto Cyrillico, cuius mutationis causa formam suam hodiernam accepit. Modus scribendi litterarum alphabeti Russici nostri temporis inductus est reformationis a Petro I annis 1708 – 1710 perfectae gratia. Post exclusionem nonnullarum signorum Cyrillicorum initialium et additionem 4 litterarum novarum, abecedarium Russicum nunc habet 33 litteras:
| А а /a/ |
Б б /b/ |
В в /v/ |
Г г /g/ |
Д д /d/ |
Е е /jɛ/ |
Ё ё /jo/ |
Ж ж /ʐ/ |
З з /z/ |
И и /i/ |
Й й /j/ |
| К к /k/ |
Л л /l/ |
М м /m/ |
Н н /n/ |
О о /o/ |
П п /p/ |
Р р /r/ |
С с /s/ |
Т т /t/ |
У у /u/ |
Ф ф /f/ |
| Х х /x/ |
Ц ц /ʦ/ |
Ч ч /ʨ/ |
Ш ш /ʂ/ |
Щ щ /ɕː/ |
Ъ ъ /-/ |
Ы ы /ɨ/ |
Ь ь /◌ʲ/ |
Э э /ɛ/ |
Ю ю /ju/ |
Я я /ja/ |
[recensere] Grammatica
[recensere] Morphologia
[recensere] Nomina
Nomina substantiva linguae Russicae habent:
- tria genera: masculinum, femininum, neutrum
- duo numeros: singularis et pluralis
- sex casus: nominativus, genetivus, dativus, ablativus (instrumentalis), accusativus, praepositionalis
- tres typos declinationum
[recensere] Adiectivi
Nomina adiectiva in lingua Russica duo numeros, sex casus et in numero singulari tria generes habent. Typi declinationis sunt duo.
[recensere] Pronomina
In lingua Russica sunt:
- pronomina personalia: tres personae, duo numeri, sex casus et (in persona tertia numeri singularis) tria genera
- pronomen reflexivum: quinque casus (sine nominativo) habet
- pronomina possessiva: tres personae, tria genera, in personis prima et secunda sunt duo numeri et sex casus
- pronomina interrogativa-relativa: "кто" ("quis") et "что" ("quid") habent sex casus; pronomina "какой" ("qualis", "qui"), "каковой" ("qualis"), "который" ("qui", "quotus"), "чей" ("cuius") etiam habet duo numeros et tria generes in numero singulari; pronomen "каков" ("qualis") tria generes habet, sed non declinatur
- pronomina demonstrativa: duo numeri, sex casus, in numero singulari etiam tria genera
- pronomina determinativa: duo numeri, sex casus, in numero singulari etiam tria genera
- pronomina negativa: per praefixa significationis negativae "не" et "ни" de pronominibus interrogativis formantur, simili modo declinantur
[recensere] Numeralia
Numeralia linguae Russicae sunt:
- cardinalia: sex casus habent; numeralia "один" ("unus"), "два" ("duo") et "оба" ("ambo") genera habent
- ordinalia: tria genera et sex casus habent, modo nominum adiectivorum declinantur.
[recensere] Verba
Verbum in lingua Russica habet:
- tres personas
- tria tempora: praesens, praeteritum, futurum
- tres modi: indicativus, imperativus et coniunctivus
- duo genera: activum et passivum
- duos aspectus: imperfectivus et perfectivus
- duos numeros
- duos typos coniugationum plus verba isolata, quae modo speciali coniugantur
In numero singulari temporis praeteriti verbum linguae Russicae habent formas generum masculini, feminini et neutri.
[recensere] Syntaxis
Positio verborum communis in sententiis linguae Russicae est subiectum ante praedicatum ante obiectum. Sed ordo verborum in hac lingua relative non pergravis est, quia relationes verborum per flexiones monstrantur.
[recensere] Vocabularium
Lingua Russica nunc circiter 350 – 500 decies centena milia verborum habet.
[recensere] Fontes
- Языкознание: Большой энциклопедический словарь/Гл. ред. В.Н. Ярцева. 2-е изд. - М.: Большая Российская энциклопедия, 1998.-685 с.: ил. ISBN 5-85270-307-9 (БРЭ)
- Ожегов С.И., Шведова Н.Ю. Толковый словарь русского языка: 80000 слов и фразеологических выражений/Российская академия наук. Институт русского языка им. В.В. Виноградова. - 4-е изд., дополненное. - М.: Азбуковник, 1999. - 944 с. ISBN 5-89285-003-x
- Большая Советская энциклопедия. 3-е изд.
- Russian language
- Русский язык
