Naczelny Sąd Administracyjny
Z Wikipedii
Naczelny Sąd Administracyjny - organ państwowy sprawujący kontrolę nad funkcjonowaniem działalności administracji publicznej. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej.
Spis treści |
[edytuj] Podstawowe dla funkcjonowania NSA akty normatywne
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art. 184 i 185;
- Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. — Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.)
- Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1271 ze zm.)
[edytuj] Kompetencje
Zgodnie z art. 15 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Naczelny Sąd Administracyjny:
- rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych;
- podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych;
- podejmuje uchwały zawierające roztrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej;
- roztrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej;
- rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy odrębnych ustaw.
[edytuj] Organy
Organami Naczelnego Sądu Administracyjnego, w myśl art. 31 ustawy - Prawo o ustroju sądów administracyjnych, są:
- Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego;
- Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego;
- Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego.
[edytuj] Historia
Naczelny Sąd Administracyjny powołany został ustawą z dnia 31 stycznia 1980r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. Nr 4, poz.8), pracę natomiast rozpoczął 1 września tegoż roku. Powstanie Naczelnego Sądu Administracyjnego oznaczało realizację, pojawiających się już od lat czterdziestych, postulatów przywrócenia sądowej kontroli nad administracją. Kontrola ta, tak samo jak kontrola sprawowana w okresie międzywojennym przez Najwyższy Trybunał Administracyjny, była oparta na modelu kontroli instancyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny miał swoją siedzibę w Warszawie. W niektórych większych miastach tworzone były jego ośrodki zamiejscowe, obejmujące obszarem swojej właściwości jedno lub kilka województw. W dniu 11 maja 1995r. uchwalona została nowa ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz 368), która także utrzymywała model jednoinstancyjny. Obecny kształt Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu nadała, będąca wymogiem art. 176 ust. 1 w zw. z art. 236 ust. 2 Konstytucji, reforma z 2002 roku.
Dawne zamiejscowe oddziały Naczelnego Sądu Administracyjnego zostały przekształcone w wojewódzkie sądy administracyjne.
[edytuj] Prezesi NSA
- 1980-1981 - Sylwester Zawadzki
- 1982-1992 - Adam Zieliński
- 1992-2004 - Roman Hauser
- od 2004 - Janusz Trzciński
[edytuj] Ważniejsze orzeczenia
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Lista ważniejszych orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego.
