Američki građanski rat
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
 |
|
| Početak | 12. april 1861 |
| Završetak | 9. april 1865 |
| Lokacija | Srednje i južne Sjedinjene države. |
| Rezultat | Pobjeda sjevera. |
| Vojska - Jug - Sjever |
2.803.300 1.064.200 |
| Mrtvi / Ranjeni - Jug - Sjever |
74.524 / 137.000+ 359.528 / 275.175+ |
Američki građanski rat 1861-1865, u Sjedinjenim Američkim Državama, je bio rat između sjevernih saveznih država (Unija ili Sjever) i južnih robovlasničkih država (Konfederacija ili Jug). Rat je nastao zbog političkih i privrednih faktora koji su uglavnom bili utemeljeni na ropstvu. Na kraju pobjedio je sjever. Sjedinjene Američke Države kao ujedinjena supersila je preživjela i ropstvo u americi je postalo nezakonito. Smatra se da je američki građanski rat jedan od najvažnijih događaja 19-og vijeka.
Sadržaj |
[uredi] Uzroci rata
[uredi] Politika
Prije početka građanskog rata, sjever i jug su učestvovali u niz političkih bitaka prethodnih par desetljeća. Zakonodavna podružnica vlade sjedinjenih američkih država se sastoji od senata i doma predstavnika. Južni dio sjedinjenih američkih država je imao mnogo manje stanovništvo nego sjever. U domu predstavnika broj predstavnika zavisi se od broja stanovnika države. Zato, jug je vazda imao manje predstavnika nego sjever i manje političke moči. Ipak, u senatu svaka država je imala po dva predstavnika pa tako je jug bio jednakopravan sjeveru.
[uredi] Privreda
Privreda prije građanskog rata se puno razlikovala između juga i sjevera.Jug nije imao velik broj stanovnika te je njegova klima bila povoljna za razvoj Suptropskih biljaka te se zasnivala na robovskoj snazi koji su činili crnci dovezeni iz Afrike.Jug uopšte nije ima velik broj fabrika za koje nije bila nikakva potreba.Takođe oni su profitirali izvožnom posebno u zapadnoj Europi (to jest uglavnom pamuk).Jug nije imao nijednu fabriku streljiva.Za razliku od Juga sjever je imao velik broj mašina kojima je potrebna industrijska snaga.Ona se je sva sačinjavala od industrije,prvenstveno mašinske.Takođe ljudska snaga je bila sva u jugu te je ono kočilo razvoj mašinske industrije.Što se je više mašinska industrija razvijala ti su odnosi bili sve gori.Veoma je važno reći da su 35 godina od završetka rata SAD je postala vodeća zemlja u svijetu po proizvodnji uglja,željeza,čelika te izradi mašina.
[uredi] Robstvo
[uredi] Dolazak građanskog rata
[uredi] Podjela, priprema, i strategija
[uredi] Jug
[uredi] Sjever
[uredi] Ratni događaji
[uredi] 1861
[uredi] 1862
[uredi] 1863
[uredi] 1864
[uredi] Posljedice
[uredi] Istaknute ličnosti
[uredi] Jug
- Džudah P. Bendžamin
- P.G.T. Bjuregard
- Brekston Breg
- Džeferson Dejvis
- Tomas Dž. Džekson
- Đžosef E. Džonston
- Nejfn Bedford Forest
- Robert E. Li
- Džejms Longstrit
- Vilijam Mahoni
- Džon Mosbi
- Džejms Ivel Braun Stuart
[uredi] Sjever
- Embros Burnsajd
- Julisis S. Grent
- Henri V. Halek
- Džosef Huker
- Kit Karson
- Džordž Armstrong Kaster
- Džordž Kruk
- Abraham Lincoln
- Irvin MekDauvel
- Džordž B. MekKlelan
- Džordž Dž. Mid
- Ebner Rid
- Filip Šeridan
- Vilijam Tekamse Šrman
- Edvin M. Stenton
- Vilijam H. Suvard
- Džon I. Vul
[uredi] Spisak bitaka
- Prva bitka kod Bul Runa, 1861
- Bitka kod Šajloa, 1862
- Sedmodnevna bitka , 1862
- Prva bitka kod Kold Harbora, 1862
- Bitka kod Entitema, 1862
- Druga bitka kod Bul Runa, 1862
- Bitka kod Perivila, 1862
- Bitka kod Fredriksburga, 1862
- Bitka kod Murfrisbora, 1862
- Bitka kod Čenslorvila, 1863
- Bitka kod Big Blek Rivera, 1863
- Bitka kod Getizburga, 1863
- Bitka kod Čikamagva Krika, 1863
- Bitka kod Čatanuge, 1863
- Bitka kod Vildernesa, 1864
- Bitka kod Spotslvejnia Suda, 1864
- Druga bitka kod Kold Harbora, 1864
- Bitka kod Atlante, 1864
- Bitka kod Nešvila, 1864
[uredi] Vojni pohodi i operacije
- Vicksburg kampanja, 1862-1863
- Peninsular kampanja, 1862
- Atlanta kampanja, 1864
- Šermanov marš do mora, 1864
- Petersburg kampanja, 1864-1865
[uredi] Također pogledajte
- Historija Sjedinjenih Američkih Država
- Spisak građanskih ratova
[uredi] Vanjski linkovi
- Američki građanski rat ((en))
