Nobel-Premio pri Literaturo
El Vikipedio
 |
La neŭtraleco de ĉi tiu artikolo estas disputata. Klarigo troviĝas en la diskutpaĝo. Se vi redaktas la paĝon, klopodu restarigi neŭtralan vidpunkton, kaj forigu ĉi tiun averton nur kiam la disputita artikolero estos plibonigita. |
Nobel-Premio > Nobel-Premio pri Literaturo < Literaturpremioj < Literaturo
La testamento de Alfred Nobel enhavas postulon pri la literatura premio, kiu kaŭzis multan konfuzon: ĝi estu donata al verkisto kiu agis "en ideala direkto" (svede i idealisk rigtning). Dum multaj jaroj, la akademio interpretis la vorton "ideala" kiel misskribo de "idealisma", kaj tial rifuzis doni la premion al ne-idealismaj verkistoj kiel Henrik Ibsen, August Strindberg kaj Lev Tolstoj. Poste, ĝi reviziis tiun interpreton, rigardis ĝin kiel tutsimple nekomprenebla kaj donis ĝin ankaŭ al verkistoj kiel Dario Fo kaj José Saramago.
Nun, kiam oni povas finfine legi la solan beletraĵon de Nobel mem - la teatraĵon Nemesis/Nemeza - oni povas konstati, ke ĝuste Fo kaj Saramago eble estis la unuaj premiitoj tute laŭ la gusto de la doninto, ke "ideala" por li signifis lukti por siaj idealoj kontraŭ dio, eklezio, ŝtato kaj aliaj aŭtoritatoj.
La Nobel-Premio pri Literaturo estas donita laŭ decido de la Sveda Akademio.
Jenaj aŭtoroj ricevis la premion:
Enhavo |
[redaktu] 1901-1920
- 1901 : Sully Prudhomme
- 1902 : Theodor Mommsen
- 1903 : Bjørnstjerne Bjørnson
- 1904 : Frederic Mistral kaj José Echegaray
- 1905 : Henryk Sienkiewicz
- 1906 : Giosuè Carducci
- 1907 : Rudyard Kipling
- 1908 : Rudolf Eucken
- 1909 : Selma Lagerlöf
- 1910 : Paul Heyse
- 1911 : Maurice Maeterlinck
- 1912 : Gerhart Hauptmann
- 1913 : Rabindranath Tagore
- 1914 : (ne aljuĝita)
- 1915 : Romain Rolland
- 1916 : Verner von Heidenstam
- 1917 : Karl Gjellerup kaj Henrik Pontoppidan
- 1918 : (ne aljuĝita)
- 1919 : Carl Spitteler
- 1920 : Knut Hamsun
[redaktu] 1921-1940
- 1921 : Anatole France
- 1922 : Jacinto Benavente
- 1923 : William Butler Yeats
- 1924 : Władysław Stanisław Reymont
- 1925 : George Bernard Shaw
- 1926 : Grazia DELEDDA
- 1927 : Henri Bergson
- 1928 : Sigrid Undset
- 1929 : Thomas Mann
- 1930 : Sinclair Lewis
- 1931 : Erik Axel Karlfeldt
- 1932 : John Galsworthy
- 1933 : Ivan Bunin
- 1934 : Luigi Pirandello
- 1935 : (ne aljuĝita)
- 1936 : Eugene O'Neill
- 1937 : Roger Martin Du Gard
- 1938 : Pearl S. Buck
- 1939 : Frans Eemil Sillanpää
- 1940 : (ne aljuĝita)
[redaktu] 1941-1960
- 1941 : (ne aljuĝita)
- 1942 : (ne aljuĝita)
- 1943 : (ne aljuĝita)
- 1944 : Johannes Vilhelm Jensen
- 1945 : Gabriela Mistral
- 1946 : Hermann Hesse
- 1947 : André Gide
- 1948 : T. S. Eliot
- 1949 : William Faulkner
- 1950 : Bertrand Russell
- 1951 : Pär Lagerkvist
- 1952 : François Mauriac
- 1953 : Winston Leonard Spencer Churchill
- 1954 : Ernest Hemingway,
- 1955 : Halldór Kiljan Laxness
- 1956 : Juan Ramón Jiménez
- 1957 : Albert Camus
- 1958 : Boris Pasternak
- 1959 : Salvatore Quasimodo
- 1960 : Saint-John Perse
[redaktu] 1961-1980
- 1961 : Ivo Andrić
- 1962 : John Steinbeck
- 1963 : Giorgos Seferis
- 1964 : Jean-Paul Sartre (Li rifuzis la akcepton de la premio.)
- 1965 : Miĥail Ŝoloĥov
- 1966 : Samuel Josef Agnon kaj Nelly Sachs
- 1967 : Miguel Ángel Asturias
- 1968 : Kawabata Yasunari
- 1969 : Samuel Beckett
- 1970 : Aleksandr Solĵenicin
- 1971 : Pablo Neruda
- 1972 : Heinrich Böll
- 1973 : Patrick White
- 1974 : Eyvind Johnson kaj Harry Martinson
- 1975 : Eugenio Montale
- 1976 : Saul Bellow
- 1977 : Vicente Aleixandre
- 1978 : Isaac Bashevis Singer
- 1979 : Odysseus Elytis
- 1980 : Czesław Miłosz
[redaktu] 1981-2000
- 1981 : Elias Canetti
- 1982 : Gabriel García Márquez
- 1983 : William Golding
- 1984 : Jaroslav Seifert
- 1985 : Claude Simon
- 1986 : Wole Soyinka
- 1987 : Iosif Brodskij
- 1988 : Nagib Mahfuz
- 1989 : Camilo José Cela
- 1990 : Octavio Paz
- 1991 : Nadine Gordimer
- 1992 : Derek Walcott
- 1993 : Toni Morrison
- 1994 : OE Kenzaburo
- 1995 : Seamus Heaney
- 1996 : Wisława Szymborska
- 1997 : Dario Fo
- 1998 : José Saramago
- 1999 : Günter Grass
- 2000 : GAO Xingjian
[redaktu] 2001-2006
- 2001 : Vidiadhar Surajprasad Naipaul
- 2002 : Imre Kertész
- 2003 : John Maxwell Coetzee
- 2004 : Elfriede Jelinek
- 2005 : Harold Pinter
- 2006 : Orhan Pamuk
[redaktu] Vidu ankaŭ
Premio Nobel de Fiziko- Premio Nobel de Fiziologio aŭ Medicino
- Premio Nobel de Kemio
- Premio Nobel de Paco
