Alexander mikli
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Alexander mikli (á grísku: Μέγας Αλέξανδρος eða Αλέξανδρος Ο Μέγας, umritað: Megas Alexandros - uppi júlí 356 - 10. júní 323 f.Kr.), eins og hann er ávallt nefndur, var konungur Makedóníu árin 336–323 f.Kr. Á meðan hann gengdi því embætti stækkaði hann veldi Makedóníumanna í eitt það stærsta sem sögur fara af. Veldi hans náði þegar það var stærst frá Grikklandi í vestri, suður yfir Egyptaland, austur að ánni Indus þar sem í dag er Pakistan, og norður inn í miðasíu.
Hann komst til valda tvítugur, þegar faðir hans var myrtur. Þá þegar hóf hann að stækka veldi sitt. Hann hélt því áfram til æviloka, en hann lést úr veikindum í Babýlon árið 323 f.Kr., aðeins 33 ára að aldri. Í kjölfar andláts hans liðaðist veldið á ný í sundur í nokkrar einingar, oftast undir stjórn einhverra hershöfðingja úr her hans.
Þó að veldi Alexanders hafi staðið stutt hafði það mikil og langvarandi áhrif en það dreifði grískættaðri menningum um öll miðausturlönd allt austur að Indlandi. Þá er talað um að með veldi hans hafi helleníska skeiðið í sögu miðausturlanda og sögu vestrænnar menningar hafist sem varði allt til þess þegar Rómverjar náðu Egyptalandi á sitt vald árið 31 f.Kr.. Alexander stofnaði yfir 70 borgir sem báru nafn hans, t.d. Alexandría í Egyptalandi, Kandahar í Afganistan(áður Alexandropolis) og Alexandra Echate í Tadsjikistan. (sjá í bókina Íslands- og mannkynssaga NB1 - frá upphafi til upplýsingar)
