1 Pułk Ułanów Krechowieckich
Z Wikipedii
1 Pułk Ułanów Krechowieckich im. Pułkownika Bolesława Mościckiego – polski pułk kawalerii z okresu międzywojennego Garnizonem przed 1939 - Augustów. Święto pułkowe - 24 lipca (rocznica bitwy pod Krechowicami w 1917) Barwy pułku - proporczyk amarantowo-biały, czapka rogatywka - otok amarantowy
[edytuj] TradycjaBył to według tradycji najstarszy pułk ułanów jazdy polskiej. Swoją nazwą i barwami sięgał do lat 1776-1792 – 1794, gdy istniał 1 Pułk Ułanów Nadwornych. Następnie 1 Pułk Ułanów wchodził w latach 1815-1831 w skład wojsk Królestwa Polskiego, brał on udział w powstaniu listopadowym. Pułk odtworzono również na Węgrzech gdzie walczył w powstaniu węgierskim w latach 1848-1849. [edytuj] HistoriaPoczątkiem kolejnego otworzenia Pułku było zorganizowanie w grudniu 1914 w ramach Legionu Puławskiego dwóch szwadronów jazdy. Pod koniec stycznia 1916 wzrosła na tyle ich liczebność, że zostały przekształcone w Polski Dywizjon Ułański Brygady Strzelców Polskich. Dalszy wzrost liczebności wojsk polskich walczących po stronie Rosji spowodował, że dywizjon w grudniu 1916 roku przekształcono w 1 Pułk Ułanów. Wszedł on jako samodzielna jednostka w skład 1 Korpusu Polskiego. W związku z kapitulacją Korpusu został w 1917 roku rozwiązany. Ponownie Pułk odtworzono w listopadzie 1917 roku w Warszawie, Piotrkowie i Wolbromiu, a następnie bierze udział w działaniach bojowych w latach 1919-1920. W 1920 w składzie 5 Brygady Jazdy bierze udział w zajmowaniu Pomorza. W dniu 10 lutego 1920 roku jeden ze szwadronów Pułku towarzyszył gen. Józefowi Hallerowi w Pucku w czasie zaślubin z morzem i zanurzył sztandar w Bałtyku. Następnie bierze udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a po jej zakończeniu udaje się do swojego garnizonu w Augustowie, a w ramach reorganizacji polskiej kawalerii wchodzi ostatecznie w skład Suwalskiej Brygady Kawalerii. Pułk wziął udział w kampanii wrześniowej w ramach Suwalskiej BK. Pułk walczył walczył pod Zambrowem, Zalesiem, Dąbrową Wielką, Olszewem. Szwadrony 2 i 4 oderwały się od pułku i zebrały się w rej. Wołkowysk,a 21 września stoczyły się z wojskami sowieckimi i 23 września przekroczyły granicę litewską. Reszta pułku walczyła nadal w składzie Dywizji Kawalerii "Zaza", skapitulował ostatecznie wraz z Samodzielną Grupą Operacyjną "Polesie". Pułk został odtworzony w ramach Armii Polskiej na Wschodzie na terenie ZSRR. W jego skład weszły początkowo formowane: 6 dywizjon kawalerii/1 pułk ułanów, pułk kawalerii 5 DP i 7 dywizjon kawalerii Nie posiadał jednak uzbrojenia ani koni. Po wyjściu Armii Polskiej z ZSRR Pułk w 1942 roku na terenie Palestyny wszedł w skład 2 Brygady Czołgów, został wtedy przekształcony w 5 batalion czołgów 1 pułku ułanów, a następnie 1 Pułk Kawalerii Pancernej. We wrześniu 1942 wraz z Brygadą został skierowany do Iraku, gdzie szkolił się do października 1943 roku. Po powrocie do Palestyny otrzymał on czołgi Sherman, a ostatecznie szkolenie zakończył w grudniu 1943 roku w Egipcie. W tym właśnie czasie powrócił również do swej tradycyjnej nazwy. Pułk ten wraz z 2 Brygadą Pancerną wziął udział w walkach na terenie Włoch w latach 1944 – 1945. Pułk został rozwiązany wraz z pozostałymi jednostkami 2 Korpusu Polskiego w 1947 roku. 1 Pułk Ułanów Krechowieckich został również odtworzony w ramach Armii Krajowej w Obwodzie Sokólskim AK i wchodził w skład 29 Dywizji Piechoty AK. Prowadził on walki w czerwcu i lipcu w 1944 roku. [edytuj] Dzieje sztandaru pułkuSztandar 1 Pułk Ułanów Krechowieckich otrzymał w 1917 roku z rąk Polek Ziemi Mińskiej. Sztandar ten towarzyszył Pułkowi we wszystkich walkach Pułku w okresie wojny polsko - bolszewickiej. W dniu 20 marca 1921 roku sztandar został udekorowany Orderem Virtuti Militari V kl. przez marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1939 sztandar Pułku został zakopany na polach bitwy pod Kockiem, gdzie znajdował się do 13 czerwca 1946 roku, kiedy odkopał go ppor. Bolesław Podhorski. Następnie, pocztą dyplomatyczną, przewiózł go do Szwajcarii Konstanty Górski. Por. Podhorski pzredostał się przez tzw. "zieloną granicę" i po odebraniu od dyplomaty sztandaru, 1 sierpnia 1946 roku zameldował gen. Andersowi wykonanie zadania. 30 listopada 1946 roku, już na terenie Wielkiej Brytanii odnowiony sztandar został przekazany 1 Pułkowi Ułanów Krechowieckich. W lipcu 1947 roku, w związku z rozwiązaniem Pułku, sztandar przekazano do Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego w Londynie. W 1921 roku pułk otrzymał drugi sztandar ufundowany w 1918 roku przez Polaków z Moskwy. Sztandar ten nie został jednak uznany jako oficjalny znak i przekazano go w 1925 roku Osadzie Krechowieckiej na Wołyniu, gdzie mieszkali weterani z Pułku. [edytuj] Działania bojowe Pułku[edytuj] I wojna światowaPo powstaniu zalążków Pułku w ramach Legionu Puławskiego, działalność bojowa w 1915 roku ograniczała się do działań rozpoznawczych i ubezpieczających. W 1916 walczył w ramach Brygady Strzelców Polskich. W czerwcu 1917 w składzie Dywizji Strzelców Polskich został skierowany na fron w rejon Tarnopola, gdzie wziął udział w lipcu 1917 roku w ofensywie na Kałusz. W dniu 27 lipca 1917 roku dokonał słynnej szarży pod Krechowicami, przez co umożliwił wycofanie się wojsk rosyjskich, którym groziło okrążenie. Następnie Pułk wycofał się do Besarabii, skąd w ciągłych walkach skierował się w rejon Mińska i Bobrujska do miejsca koncentracji 1. Korpusu Polskiego. Gdzie wraz z całym korpusem wobec otoczenia z jednej strony przez oddziały bolszewickie, a z drugiej niemieckie skapitulował wraz z całym korpusem. [edytuj] Walki w latach 1918-1921Po odtworzeniu w 1918 roku Pułk wziął udział w kampaniach zimowej i letniej na Wołyniu i Galicji w 1918-1919, oraz ponownie w kampanii jesiennej na Wołyniu. W październiku 1919 roku w składzie 5. Brygady Jazdy wziął udział w zajmowaniu Pomorza Gdańskiego, gdzie przebywał do marca 1920 roku. W okresie od 14 kwietnia do 14 października 1920 roku wziął udział w kampanii ukraińskiej, którą zakończył pod Korosteniem. [edytuj] II wojna światowa[edytuj] Kampania wrześniowaPułk wziął udział w kampanii wrześniowej w składzie Suwalskiej Brygady Kawalerii (Samodzielna Grupa Operacyjne "Narew"). W dniach 1-4 września 1939 roku Pułk osłaniał rejon Suwałk. Na rozkaz dowódcy brygady wycofał się w kierunku Puszczy Białowskiej. 6 września walczył pod Śniadowem. Następnie, po przejściu przez Puszczę Białowieską, w dniu 9 września prowadził działania bojowe w rejonie Choromany – Winnice, 10 września pod Długoborzem, a 11 września pod Dąbrową Wielką. Tam dwa szwadrony odłączyły się od Pułku kierując się w stronę Grodna. Reszta pułku weszła w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie". Szwadrony, które odłączyły się od Pułku, stoczyły w dniu 23 września walkę z oddziałami Armii Czerwonej, a następnie przekroczyły granicę litewską. Pozostała część Pułku, w ramach reorganizacji oddziałów grupy operacyjnej, weszła w podporządkowanie Dywizji Kawalerii "Zaza", w składzie której toczyła walki pod Wolą Gułowską i Charlejowem (w ramach bitwy pod Kockiem). Ostatecznie Pułk skapitulował 5 października 1939 roku wraz z pozostałymi oddziałami dywizji. [edytuj] Kampania włoska 1944-1945W kampanii włoskiej Pułk walczył w ramach 2 Brygady Pancernej. W dniach 11-25 maja 1944 roku walczył w bitwie o Monte Cassino i Piedimonte. Następnie wziął udział w bitwie o Ankonę. Dalszy jego szlak bojowy to przełamanie Linii Gotów oraz udział w ofensywie na Bolonię w dniach 12-21 kwietnia 1945 roku. [edytuj] Walki w ramach Armii KrajowejOddziały partyzanckie wchodzące w skład odtworzonego w konspiracji 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, w zasadzie nie prowadziły walk, znane są dwa starcia jedno w czerwcu 1944 roku, gdy oddział "Adama" zaatakował kolumnę niemieckich samochodów oraz wysadzenie w nocy z 18 na 19 lipca pociągu jadącego na wschód w rejonie Sokółki. [edytuj] Dowódcy
[edytuj] Żurawiejki
[edytuj] Zobacz teżFormacje Wojska Polskiego na przestrzeni dziejów (OdeB)
Kalendarium Wojska Polskiego
|