Edward Ochab
Z Wikipedii
Edward Ochab 1906-1989 |
|
![]() |
|
I Sekretarz Komitetu Centralnego PZPR | |
Okres urzędowania | od 20 marca 1956 do 21 października 1956 |
Partia polityczna | Polska Zjednoczona Partia Robotnicza |
Poprzednik | Bolesław Bierut |
Następca | Władysław Gomułka |
Przewodniczący Rady Państwa PRL | |
Okres urzędowania | od 12 sierpnia 1964 do 11 kwietnia 1968 |
Poprzednik | Aleksander Zawadzki |
Następca | Marian Spychalski |
Edward Ochab (ur. 16 sierpnia 1906 w Krakowie, zm. 1 maja 1989 w Warszawie), komunistyczny działacz społeczny i polityczny w okresie PRL. Przewodniczący Rady Państwa w latach 1964-1968.
Edward Ochab wywodził się z chłopskiej rodziny z Galicji. Jego ojciec był komendantem krakowskiej żandarmerii. Ukończył wyższe studium spółdzielcze na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1927. Od połowy lat dwudziestych aktywnie działał w ruchu spółdzielczym. W 1929 zapisał się do KPP, za co w sanacyjnej Polsce był wielokrotnie aresztowany (w latach 1933 i 1938 skazany na karę więzienia – dzięki czemu przeżył stalinowską czystkę). W 1939 roku znalazł się na terenie ZSRR. Po 1941 roku służył jako ochotnik w Armii Czerwonej. Współorganizator ZPP oraz I Armii Wojska Polskiego w ZSRR.
Po wojnie zasiadał na ważnych, acz nie eksponowanych stanowiskach: był ministrem administracji publicznej w Rządzie Tymczasowym RP i członkiem sekretariatu KC PPR. W latach 1946-1948 skierowano go na Śląsk gdzie został I sekretarzem PPR w Katowicach. W tym czasie przewodniczył również Społem podczas bitwy o handel.
Spotykały go również awanse w spółdzielczości: 1948 objął funkcję prezesa "Centralnego Związku Spółdzielczego" oraz w związkach zawodowych: 1949 mianowano go na szefa "Centralnych Związków Zawodowych".
Ochab udzielał się również w wojsku (mianowany został generałem), obejmując w 1949 funkcję wiceministra obrony narodowej (w 1950 usunięto go) oraz szefa Głównego Zarządu Politycznego w Wojsku Polskim.
W latach 1950-1956 jeden z sekretarzy KC PZPR. Po śmierci Bolesława Bieruta I sekretarz tej partii (marzec-październik 1956). W PZPR reprezentował nurt centrowy, niezależny tak od natolińczyków, jak i puławian. W roku 1956 jego energiczna akcja zapobiegła wkroczeniu do Polski wojsk radzieckich, zaniepokojonych rozwojem wypadków w "bratnim kraju".
Po październiku 1956 powoli odsuwany od ważnych stanowisk partyjnych. 1957-1959 minister rolnictwa (na którym niezbyt się znał – co przyznawali nawet jego współpracownicy). 1957-1964 sekretarz PZPR. 1961-1964 zastępca przewodniczącego Rady Państwa, w latach 1964-1968 jej przewodniczący. W tym czasie wsławił się m.in. odmową przyjęcia w Polsce papieża Pawła VI, który zamierzał uczestniczyć w uroczystościach tysiąclecia Chrztu Polski. Ustąpił w lipcu 1968 na znak protestu przeciwko kampanii antysemickiej rozpętanej przez Moczara i Gomułkę.
Żoną Edwarda Ochaba była Rozalia Ochab (ur. 12 września 1907 - zm. 31 stycznia 1996). Oboje są pochowani na warszawskich Powązkach.
Koneksje rodzinne: Córka Edwarda Ochaba, Anna, jest żoną Longina Pastusiaka.
Więcej o Ochabie: interesujący wywiad z byłym Przewodniczącym Rady Państwa w książce "Oni" Teresy Torańskiej
Bolesław Bierut (jako Prezydent RP) • Aleksander Zawadzki • Edward Ochab • Marian Spychalski • Józef Cyrankiewicz • Henryk Jabłoński • Wojciech Jaruzelski
Bolesław Bierut | Edward Ochab | Władysław Gomułka | Edward Gierek | Stanisław Kania | Wojciech Jaruzelski | Mieczysław Rakowski