Władysław Gomułka

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Władysław Gomułka

Urodzony	6 lutego 1905 Białobrzegi Franciszkańskie k. Krosna, Polska
Zmarł	1 września 1982 Konstancin, Polska

Władysław Gomułka (ur. 6 lutego 1905 w Białobrzegach Franciszkańskich, zm. 1 września 1982 w Konstancinie), polski polityk komunistyczny, w latach 1943-1948 I sekretarz KC PPR, a w latach 1956-1970 I sekretarz KC PZPR.

Urodził się w Białobrzegach Franciszkańskich, które obecnie są dzielnicą Krosna. Od 1919 roku pracował jako ślusarz w przemyśle naftowym. W latach 1925-1926 należał do NPCH. W latach 1922- 1925 działał w związkach zawodowych. Został sekretarzem okręgu związku w Drohobyczu. W roku 1926 zorganizował strajk w kopalniach ropy w Drohobyczu. Początkowo działał w PPS-Lewica a w początkach 1927 roku wstąpił do KPP. W 1932 aresztowany i skazany na 5 lat więzienia za "działalność na szkodę państwa polskiego, a w interesie Rosji", niedługo po procesie sądowym i wyroku wymieniony na jednego ze schwytanych przez Rosjan agentów polskiego wywiadu granicznego. W 1934-1935 przebywa w Moskwie, gdzie ukończył szkołę partyjną, Międzynarodową Akademię Leninowską. W latach 1935-1938 działał w Związku Zawodowym Chemików na Górnym Śląsku, a mieszkał w Świętochłowicach. Ponownie aresztowany w 1936 z przerwami przetrzymywany w więzieniu do wybuchu wojny. Po kampanii wrześniowej, w czasie której wydostał się z więzienia w Sieradzu, przedostał się do Białegostoku, później do Lwowa. W 1941 wrócił w krośnieńskie, gdzie wstąpił do PPR. Zakładał jej komórki na Podkarpaciu, a w lipcu 1942 przyjechał do Warszawy, gdzie został jednym z przywódców PPR. Od lipca 1942 roku był sekretarzem KW w Warszawie, od października 1942 członkiem Komitetu Centralnego od stycznia 1943 członkiem sekretariatu Komitetu Centralnego a od 23 listopada 1943 roku jej I sekretarzem. Był autorem jej podstawowych dokumentów programowych, w tym wydanej w 1943 broszury "O co walczymy". Inicjator utworzenia KRN Krajowej Rady Narodowej . W rządzie lubelskim, a później w TRJN był wicepremierem i ministrem Ziem Odzyskanych.

W 1947 na spotkaniu liderów partii komunistycznych w Szklarskiej Porębie, na którym powstał Kominform, wygłosił mowę, w której stwierdził, że w Polsce nie powinien istnieć system jednopartyjny i że należy utrzymać podział na PPR i PPS. W czasie przemówienia wiele osób wyszło z sali, a Gomułkę w kilka miesięcy później zdjęto ze stanowiska. Na stanowisku I sekretarza zastąpił go Bolesław Bierut. Gomułka został kierownikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu.

Oskarżony o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne został w 1951 uwięziony (zwolniony w 1954) i usunięty z partii. Ponownie przyjęty w 1956 w wyniku wypadków czerwcowych, dokooptowany w skład KC, 19 października został wybrany na I sekretarza. Po dramatycznych pertraktacjach z przybyłymi do Warszawy władzami ZSRR, zdołał uzyskać wycofanie do baz zmierzających na Warszawę oddziałów radzieckich i częściową akceptację władz ZSRR dla umiarkowanych reform.

W początkowym okresie swoich rządów Gomułka realizował politykę umiarkowanych reform i odprężenia (zwaną odwilżą gomułkowską), czemu towarzyszyła dekolektywizacja rolnictwa, poprawa stosunków z kościołem katolickim i pierwsze próby uzyskania od RFN potwierdzenia granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. W drugiej połowie lat 60. zaostrzył kurs, zwiększając jednocześnie nacisk na "właściwe stosunki" z ZSRR, czego skutkiem było zdjęcie ze sceny Dziadów w reżyserii Kazimierza Dejmka . Po wypadkach marcowych jego pozycja uległa osłabieniu. Gomułka popierał także interwencję Ludowego Wojska Polskiego w Czechosłowacji w 1968 r. uważając że przejęcie władzy w Czechosłowacji przez ekipę prozachodnią i proniemiecką zagrozi nieuznawanej i negowanej wówczas oficjalnie przez RFN granicy Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej. W grudniu 1970 doprowadził do podpisania pomiędzy Polską a RFN układu w którym RFN uznało zachodnią granicę Polski.Korzystając z tego niewątpliwego sukcesu w polityce zagranicznej postanowił wprowadzić podwyżkę cen na mięso i jego przetwory,co w konsekwencji doprowadziło do protestów społecznych.

W grudniu 1970 roku na jego polecenie krwawo stłumiono (kilkadziesiąt ofiar śmiertelnych) robotnicze manifestacje na Wybrzeżu. 20 grudnia pod naciskiem zwolenników Edwarda Gierka został zmuszony do ustąpienia ze stanowiska I sekretarza, a w 1971 przeniesiony na emeryturę. Sformułował wówczas tezę w myśl której tak jak za upadek I RP odpowiedzialność ponosiła ciemnota, warcholstwo i tendencje anarchiczne szlachty, zaś za klęskę II RP odpowiadała według niego burżuazja, grabarzem Polski Ludowej będzie klasa robotnicza. Napisane przez niego później pamiętniki wydano drukiem po raz pierwszy w 1994.