Leon Wasilewski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Leon Wasilewski (ur. 24 sierpnia 1870 w Petersburgu, zm. 10 grudnia 1936 w Warszawie) - działacz PPS, bliski współpracownik Piłsudskiego, architekt polskiej polityki wschodniej u progu niepodległości, ojciec Wandy.

Rodzina Wasilewskich wywodziła się z guberni witebskiej, dzieciństwo i młodość spedził jednak w stolicy, z daleka od Polski. W 1893 wyjechał do Galicji, gdzie wstąpił do PPS (wcześniej krótko sympatyzował z endecją) i poznał Józefa Piłsudskiego. Parę lat spędził w Londynie, wydając socjalistyczne pismo Przedświt. Po powrocie do Galicji zajmował się redagowaniem "Robotnika".

Po rozłamie w PPS pozostał wierny ugrupowaniu Józefa Piłsudskiego - PPS Frakcji Rewolucyjnej. Został członkiem Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych i Polskiego Skarbu Wojskowego. W czasie I wojny światowej działał w Naczelnym Komitecie Narodowym, od 1917 należąc do Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 Wasilewski został wytypowany na ministra spraw zagranicznych w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego. Po dymisji rządu wyjechał do Francji, by uczestniczyć w pracach Komitetu Narodowego Polskiego. W latach 1920-21 pełnił funkcję posła RP w Estonii. Później brał udział w negocjacjach pokojowych z Rosją i Ukrainą w Rydze. Po zawarciu pokoju przewodniczył polskiej komisji do spraw delimitacji granicy wschodniej.

W II Rzeczypospolitej zajmował się pracą naukową - w 1924 mianowano go prezesem Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski, pięć lat później założył pismo Niepodległość, wydawał pisma i korespondencje marszałka Piłsudskiego, a na początku lat trzydziestych został szefem Instytutu Badań Narodowościowych. Do końca życia działał w PPS, w 1931 został wiceprezesem jej Rady Naczelnej.

Wasilewski był u progu lat dwudziestych zdecydowanym zwolennikiem budowy federacji Polski, Litwy i Białorusi na Kresach. Po Traktacie ryskim sprzeciwiał się idei polonizacji Białorusinów i Ukraińców, domagając się prowadzenia wobec nich polityki asymilacji państwowej. Działacz ruchu prometejskiego.