Leszno (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Leszno
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Medyka
Liczba mieszkańców • liczba ludności	670
Strefa numeracyjna (do 2005)	16
Tablice rejestracyjne	RPR

Cerkiew w Lesznie

Kaplica w Lesznie

Leszno (dawniej Poździacz) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Medyka.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.

Historia

Wieś wzmiankowana jest po raz pierwszy w dokumencie z 1589 r., jako wyznaczona do dostarczania podwód dla Przemyśla. Parafia istniała tu od XVI w. Proboszcz cerkwi św. Bazylego w Poździaczu wymieniany jest w dekrecie sądu trybunalskiego w Lublinie z 1614 r. Znaczną większość ludności Poździacza stanowili Ukraińcy, których w liczbie 677 osób wysiedlono podczas Akcji "Wisła" w kwietniu i maju 1947 r. Część z nich wróciła po roku 1956.

W 1979 r. zarządzeniem Ministerstwa Administracji zmieniono nazwy 120 miejscowości w Polsce południowo-wschodniej. Wśród nich znalazł się Poździacz, który otrzymał nazwę Leszno. Stare nazwy przywrócono w roku 1981 wszystkim miejscowościom z wyjątkiem Poździacza, który na życzenie mieszkańców pozostał Lesznem.

Zabytki

Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Bazylego Wielkiego, (od 1957 r. użytkowana jako kościół rzymskokatolicki) wybudowana w 1737 r., przekształcona w 1971 i 1989 r. Główna część stanowi nawa, przy niej znacznie niższe prezbiterium i babiniec. Nawa jest w dolnej części czworoboczna, w górnej ośmioboczna, z cebulastym, ośmiobocznym hełmem. We wschodnim masywie nawy kryłosy (miejsca po obu stronach ikonostasu przeznaczone dla chórzystów i psalmistów). Oryginalny ikonostas został przeniesiony do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i umieszczony w cerkwi z Grąziowej. Wzdłuż ścian biegnie szeroki, niski okap, tworzący podcienia. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, ze sklepieniem kolebkowym wewnątrz. Dach nad prezbiterium kalenicowy, pięciopołaciowy z kalenicą poniżej okapu dachu nawy. Na przełomie lat 80. i 90. XX w. dokonano renowacji świątyni, zastępując gontowe pokrycie dachu blachą miedzianą i zakrywając polichromię we wnętrzu boazerią. Przy poszerzaniu wejścia zniszczono też stare nadproże z datą budowy cerkwi. Pomimo poważnych uszkodzeń dokonanych w trakcie remontów, cerkiew należy do najcenniejszych zabytków architektury cerkiewnej na terenie Polski.
Drewniana kaplica greckokatolicka pw. Trójcy Świętej z 1857 r., stojąca przy polnej drodze za wsią, opuszczona po 1947 r. została wyremntowana i rozbudowana w latach 1991-1993. Obecnie służy jako greckokatolicka cerkiew parafialna. Kaplica ma konstrukcję dwubryłową; nawa i prezbiterium o jednakowej szerokości przykryte blaszanym dachem o jednej kalenicy. Na środku kalenicy wieżyczka na sygnaturkę. Przed nawą węższy i niższy przedsionek a przed nim obszerne zadaszenie chroniące przed deszczem. Podwaliny cerkwi osłoniete szerokim ochronnym okapem z blachy.
Drewniana kapliczka obok wyżej opisanej kaplicy.
Do niedawna obok cerkwi stała drewniana, czworoboczna dzwonnica z XVIII w. z XVI-wiecznym dzwonem (runęła w 2000 r.). Ma być odbudowana i ustawiona obok dawnej kaplicy (obecnej cerkwi parafialnej).