Marszałek (stopień wojskowy)
Z Wikipedii
| oznaka stopnia wojskowego na kurtce mundurowej |
 |
| nazwa stopnia skrót kod NATO |
marszałek Polski marsz. OF-10 |
Marszałek - stopień wojskowy; w wielu krajach najwyższy stopień, nadawany dowódcom za wybitne osiągnięcia wojenne. W kilku państwach ustępuje stopniowi generalissimusa. W niektórych armiach (m.in. brytyjskiej i — dawniej — niemieckiej) odpowiednikiem stopnia marszałka jest Feldmarszałek. W armii Austro-Węgier istniały dwa takie stopnie: (niem.) Feldmarschalleutnant (mniej więcej generał broni, podmarszałek) i Feldmarschall. Specjalnie dla Hermanna Göringa Hitler stworzył godność Marszałka III Rzeszy (Reichsmarschall), którą mu nadał w r. 1940. Finlandia miała stopień feldmarszałka (szw. fältmarskalk) i pełnego marszałka (marskalk). Jedynym fińskim generałem, któremu nadano te stopnie, był Carl Gustaf Mannerheim.
Wprowadzony w 1185 we Francji, stał się — po zniesieniu godności konetabla w 1627 — najwyższym stopniem wojskowym. Zniesiony przez rewolucję francuską, ponownie wprowadzony przez Napoleona Bonapartego w 1804 (stopień marszałka Francji uzyskał m.in. książę Józef Poniatowski w 1813).
W Polsce istnieje stopień marszałka Polski. Po raz pierwszy stopień został nadany w 1920 Józefowi Piłsudskiemu za zasługi dla odzyskania przez Polskę niepodległości i zwycięstwo w wojnie polsko-bolszewickiej.
Poza nim stopień marszałka Polski otrzymali także:
- Ferdinand Foch (w 1923, zm. 1929)
- Edward Rydz-Śmigły (w 1936, zm. 1941)
i generałowie LWP lub armii sowieckiej:
- Michał Rola-Żymierski (w 1945, zm. 1989)
- Konstanty Rokossowski (w 1949, zm. 1968)
- Marian Spychalski (w 1963, zm. 1980).
Wojciech Jaruzelski, pomimo zachęty części współpracowników, odmówił przyjęcia stopnia.
Oznakami marszałka w Wojsku Polskim są:
- wężyk generalski oraz dwie skrzyżowane buławy na naramiennikach i otoku czapki,
- dwa galony na daszku czapki (srebrne paski szerokości 6 mm wzdłuż krawędzi daszka, jak u oficerów starszych),
- orzełki i dwie skrzyżowane buławy na kołnierzach kurtek mundurów oraz płaszczy.
- proporczyk marszałkowski na pojazdach mechanicznych (dwie buławy ze złotym wężykiem generalskim)
Insygnium stanowi buława marszałkowska.
Zobacz też:
- marszałkowie Francji - lista od XII wieku do końca XX wieku
- Marszałkowie ZSRR
