Polski Związek Wolności
Z Wikipedii
Polski Związek Wolności (PZW) – polska wojskowo-polityczna organizacja konspiracyjna, działająca od końca 1939 r. do pocz. 1945 r. na obszarze większości ziem polskich
PZW został utworzony w listopadzie 1939 r. w Warszawie przez przedwojennych członków Narodowej Partii Robotniczej, b. pracowników Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej oraz żołnierzy 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej. Jego współzałożycielami byli Antoni Szadkowski ps. "Bolesław", "Leszek", który został przewodniczącym Związku (do 1944 r.), Jerzy Rokicki ps. "Jurek" i Roman Porczyński ps. "Lutek". Struktura organizacyjna w terenie obejmowała Okręgi: Warszawa, Częstochowa, Lublin, Łódź, Kraków, Rzeszów, Białystok, Śląsk, Poznań, Pomorze i Warmia. Na czele pionu wojskowego od lutego 1940 r. stał płk dypl. Karol Ziemski ps. "Wachnowski", b. dowódca 36 pp, który w 1942 r. podporządkował podległe mu struktury Armii Krajowej. Ogółem organizacja liczyła kilka tysięcy członków. Prowadzono głównie działalność w zakresie propagandy (m.in. wydawano kilka pism podziemnych, jak Wolna Polska, Wojna Cywilna, Kilof Śląski, Głos Prawdy, Nowiny Polskie, Radło, Za Wolność), samoobrony oraz sabotażu, np. w Częstochowie i okolicy grupy PZW dokonały ok. 200 akcji sabotażowych i dywersji (udział w "akcji N"). 8 lipca 1940 r. Niemcy aresztowali część kierownictwa, w wyniku czego PZW uległ dużemu osłabieniu. 17 września 1944 r. PZW przystąpił do Centralizacji Stronnictw Demokratycznych, Socjalistycznych i Syndykalistycznych. W lutym 1945 r. ujawnił się wobec nowych władz Polski.
[edytuj] Bibliografia
Hasło opracowano na podstawie:
- Krzysztof Komorowski, Konspiracja pomorska 1939-1947, Gdańsk 1993.
