Portal:Stany Zjednoczone
Z Wikipedii
WIKIPORTAL Stany Zjednoczone
 |
 |
 |
|
Stany Zjednoczone, demokratyczne państwo o liczbie ludności 301 420 000 i powierzchni 9 631 418 km² umiejscowione w Ameryce Północnej. Graniczy z Kanadą od północy i Meksykiem od południa; od wschodu granicę kraju stanowi Ocean Atlantycki, a od zachodu Ocean Spokojny. Od 4 lipca 1776 Stany Zjednoczone stały się niezależne od Wielkiej Brytani. Pierwszym prezydentem USA został Jerzy Waszyngton. Początkowo nowe państwo miało wiele kłopotów finansowych i politycznych. Trwała walka pomiędzy dwoma obozami: Federalistów (późniejszych Republikanów) chcących silnej władzy centralnej i Antyfederalistów (którzy przekształcili się w Demokratycznych Republikanów, a następnie w Demokratów) dążących do zachowania odrębności poszczególnych stanów. Drugą sprawą sporną była kwestia niewolnictwa: na północy Murzyni byli ludźmi wolnymi, natomiast na południu niewolnikami. Na skutek tych sporów konstytucja została uchwalona17 września 1787.
Artykuł na medal edytuj
Kampania na Missisipi - szereg bitew o panowanie nad doliną rzeki Missisipi podczas wojny secesyjnej w Ameryce Północnej, od lutego 1862 do lipca 1863.
Podczas wojny domowej w USA (wojny secesyjnej) bardzo ważne znaczenie dla obu stron miało panowanie nad rzeką Missisipi. Stanowiła ona jedną z głównych dróg zaopatrzenia i komunikacji między północą a południem kraju, gdyż komunikacja i transport rzeką były znacznie łatwiejsze niż lądem. Wraz z licznymi dopływami, Missisipi była bardzo dobrym układem komunikacyjnym, łączącym również stany i miasta niepołożone bezpośrednio nad nią. Stanowiła ponadto naturalną przegrodę oddzielającą wschodnie i zachodnie stany, a przez nią przebiegały szlaki kolejowe i drogowe łączące wschód z zachodem.
Do pierwszego starcia na Missisipi, niezaliczanego jeszcze do kampanii na rzece, doszło w jej delcie. Od początku wojny Unia rozpoczęła blokadę morską skonfederowanych stanów południowych w celu uniemożliwienia handlu morskiego z nimi.
Czy wiesz, że... edytuj
Czy wiesz, że...
... nazwa mieszczącego się w Seattle budynku Columbia Center (na zdjęciu) była zmieniana 4-krotnie?
... miasto Bellevue w Nebrasce było początkowo punktem sprzedaży futer?
... Stany Zjednoczone, które zamieszkuje 5% ludności świata są odpowiedzialne za 25% światowej emisji dwutlenku węgla wywołującego efekt cieplarniany?
... na początku drugiej połowy XVIII wieku okolice Chicago były zamieszkane wyłącznie przez Indian?
Kuchnia edytuj
Hamburger to kanapka zawierająca kotlet wołowy. Mięso może być grillowane, smażone, zazwyczaj serwowane z rozmaitymi przyprawami wewnątrz bułki wypiekanej specjalnie do tego dania. Ta potrawa podawana jest zwykle z frytkami, chipsami lub cebulowymi krążkami.
Hamburger to także rodzaj kotleta z mielonego mięsa wołowego, którego porcja została uformowana w płaski, okrągły placek.
Sport edytuj
Futbol amerykański (ang. American football) - sport drużynowy, w którym uczestniczą dwa jedenastoosobowe zespoły.
Celem gry jest zdobycie w ustalonym czasie większej liczby punktów od drużyny przeciwnej.
Piłkę można przemieszczać niosąc ją, rzucając lub przekazując z rąk do rąk między zawodnikami. Punkty zdobywa się na wiele sposobów, na przykład przez przeniesienie piłki przez linię punktową (goal line), rzucenie piłki do zawodnika stojącego za tą linią - czyli w polu punktowym (end zone) - lub przez kop na bramkę przeciwnika (field goal). Wygrywa drużyna z większą liczbą punktów w momencie, gdy upływa czas meczu i kończy się ostatnia akcja. W razie remisu w czasie regulaminowym stosuje się dogrywki z zasadą "nagłej śmierci" - odpowiednik "złotego gola" w piłce nożnej. Niekiedy mecz może zakończyć się remisem, jeśli dogrywka nie wyłoni zwycięzcy.
Krótka encyklopedia edytuj
Geografia USA - Podział terytorialny USA - Stany USA według liczby ludności - Parki narodowe USA - Lista ogrodów zoologicznych w USA
Historia USA - Prezydenci USA - Polityka USA - Gospodarka USA
Literatura amerykańska - Muzyka w Stanach Zjednoczonych - Amerykańscy kompozytorzy - Amerykańscy malarze - Muzea w Stanach Zjednoczonych - Teatr w Stanach Zjednoczonych - Film amerykański - Oświata w Stanach Zjednoczonych - Sport w Stanach Zjednoczonych - Kuchnia w Stanach Zjednoczonych
Ludzieedytuj
Paul Bremer (ur. 1942) - były amerykański administrator cywilny Iraku. Paul Bremer, dyplomata i doradca Kongresu USA ds. walki z terroryzmem, jest człowiekiem, któremu prezydent George W. Bush powierzył poprowadzenie Iraku ku bezpiecznej i demokratycznej przyszłości. Prezydenckim wysłannikiem do Iraku został 6 maja 2003. Swą misję zakończył 28 czerwca 2004, gdy Irak oficjalnie odzyskał suwerenność i Tymczasowe Władze Koalicyjne przestały istnieć. Odleciał z Bagdadu do USA dwie godziny po przekazaniu władzy tymczasowemu rządowi irackiemu. Jako szef tymczasowej koalicyjnej administracji cywilnej był odpowiedzialny za wszystkie polityczne i gospodarcze aspekty odbudowy Iraku. Zastąpił na tym stanowisku generała w stanie spoczynku Jaya Garnera. Choć jest człowiekiem Departamentu Stanu, podlegał bezpośrednio szefowi Pentagonu Donaldowi Rumsfeldowi.
Artykuł miesiąca edytuj
Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki (ang. The Constitution of the United States) to ustawa zasadnicza tego państwa, uchwalona 17 września 1787 i później ratyfikowana przez specjalne konwencje w każdym z 13 stanów. Wchodząc w życie 4 marca 1789, Konstytucja zastąpiła Artykuły Konfederacji i Wieczystej Unii, które obowiązywały w latach 1781-1788. Pierwotny projekt Konstytucji przygotował James Madison z Wirginii. Początkowo miała służyć jako podpora w rządzeniu 4 milionami ludzi w 13 stanach, doprowadzić do centralizacji władzy, zostawiając jednak przy tym prawa poszczególnych stanów i dając im swobodę w ich sprawach wewnętrznych. Zawarty kompromis stanowił, że wszystkie stany będą reprezentowane przez jednakową liczbę ich przedstawicieli w Senacie, natomiast w Izbie Reprezentantów ich liczba będzie zależeć od liczby mieszkańców danego stanu.
Muzyka edytuj
Oficjalnym hymnem Stanów Zjednoczonych w XIX wieku był hymn brytyjski God Save the Queen, lecz z tekstem My country, tis of thee. Pieśń "The Star-Spangled Banner" jako oficjalny hymn państwowy została zatwierdzona przez Kongres Amerykański w 1931 roku. Powstała prawie sto dwadzieścia lat wcześniej, w 1814 roku, w czasie bombardowania przez Anglików Fortu McHenry w Baltimore.
The Star-Spangled Banner w wykonaniu:
- Fred Waring i Pennsylvanians
odsłuchaj
- Margaret Woodrow odsłuchaj
Kino edytuj
Brudny Harry to amerykański film z 1971 roku, w reżyserii Dona Siegela, z Clintem Eastwoodem w roli detektywa Harrego Callahana ścigającego seryjnego zabójcę o pseudonimie Skorpion (Scorpio). Ironicznie sportretowany przez Eastwooda samotny detektyw, rzucający cięte i krótkie zdania przez wpół zaciśnięte zęby, łamiący wszelkie regulaminy w imię ujęcia (a najlepiej, jego zdaniem, zabicia) przestępcy, ustalił styl tego filmu i wielu następnych ról aktora. Sukces filmu doprowadził do powstania czterech dalszych pełnometrażowych części, a sam motyw "wyalienowanego gliniarza", działającego wbrew naciskom przełożonych na zaprzestanie śledztwa, stał się kanwą wielu innych filmów kryminalnych.
Broń Brudnego Harrego, rewolwer Magnum kaliber 44, stała się, dzięki serii filmowej, jedną z ikon popkultury...
Do zrobieniaedytuj
Brakujące:
- Bristol-Myers Squibb - Departament Sprawiedliwości USA - Hrabstwo King (Waszyngton) - Los Angeles Police Department - Maria Shriver - Michael Aguirre - Oświata w Stanach Zjednoczonych - Vashon Island
Do poszerzenia lub poprawienia:
- Bob O'Connor - Cheyenne (Wyoming) - Cincinnati - Clark (New Jersey) - Clarksville (Missouri) - Luke Ravenstahl - Tuscaloosa (Alabama) - Tyler (Teksas) - Unionville (Nevada) - United States Metric Board - Uniwersytet Stanforda - Więcej...
