Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
|
|||||
Moto Kombëtare: | |||||
Gjuhë zyrtare | Sllavo-maqedonishtja, shqipja | ||||
Kryeqyteti | Shkupi | ||||
Qyteti më i madh | Shkupi | ||||
Sistemi | Republikë | ||||
President | Branko Cërvenkovski | ||||
Kryeministër | Nikola Gruevski | ||||
Sipërfaqja -totale -ujore |
25,713 km² - (145 -ta) 1.9 % |
||||
Popullsia - Totale - Dendësia |
2,022,547(2003) - (140 -ta) 81 b. / km² |
||||
Monedha | Denar (MKD) | ||||
Zona kohore | UTC + 01:00, veres + 02:00 | ||||
Pavarësia nga Jugosllavia |
8 Shtator 1991 - (shpallur) 8 Shtator 1991 |
||||
Në OKB nga | 8 Prill 1993 | ||||
Himni kombëtar | Денес над Македонија (Denes nad Makedonija - Sot mbi Maqedoninë) | ||||
Kodi i internetit TLD | .mk |
||||
Prefiksi telefonik | +389 |
||||
redaktoni |
Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë (emri i brendshëm: Republika e Maqedonisë) është një shtet që shtrihet në pjesën juglindore të Evropës (koordinatat gjeografike 41°50' V, 22°00' L). Ajo kufizohet në lindje me Bullgarinë (gjatësia e vijës kufitare 148 km), në jug me Greqinë (246 km), në perëndim me Shqipërinë (151 km), dhe në veri me Kosovën dhe me Serbinë.
Tabela e përmbajtjeve |
[redaktoni] Historia
Për historinë e Maqedonisë antike shiko Iliria, Greqia Antike dhe Maqedonia Antike
- Artikulli kryesor Historia e Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë
Njohja ndërkombëtare e pavarësisë së Maqedonisë nga Jugosllavia në 1991 është kundërshtuar nga Greqia për shkak të flamurit dhe emrit Maqedoni (të konsideruara si simbole të Helenëve). Marrëdhëniet me Greqinë përfundimisht u normalizuan në vitin 1995, por problemet me emrin e Maqedonisë akoma ekzistojnë. Ndryshimi i statusit politik të Kosovës, implementimi i Marrëveshjes së Ohrit - që shënoi fundin e kryengritjes së armatosur të shqiptarëve në 2001 - si dhe zhvillimi i ulët ekonomik vazhdojnë të jenë çështje diskutimi për Maqedoninë.
[redaktoni] Politika
- Artikulli kryesor Sistemi shtetëror
[redaktoni] Njësitë administrative
- Artikulli kryesor : Njësitë administrative të Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë
IRJ e Maqedonisë është e ndarë në 84 Komuna dhe qytetin e Shkupit, si komunë e veçantë e qeverisjes lokale.
[redaktoni] Gjeografia
- Artikulli kryesor Gjeografia e Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë
Sipërfaqja e përgjithshme e Maqedonisë është 25,333 km2, shtrihet rreth koordinatave gjeografike 41 50 V, 22 00 Ldhe 24,856 km2 të kësaj sipërfaqeje janë tokë ndërsa 477 km2 ujë.
Vija kufitare e Maqedonisë është 25,333 km ndërsa vij bregdeare nuk ka.
Klima e Maqedonisë është klimë e ngjashme me të Mesdheut e nxehtë me vera të thata e dimra të ftohta me reshje dëbore të mëdha.
Pjesa më e madhe e relievit të Maqedonisë është terren i vrazhdë, përpos luginës së Vardarit këtë e zbusin edhe rrethina e liqeneve të mëdha. Pika më e ultë e relievit gjendet përgjatë bregut të lumit Vardar (50m) dhe ajo më e larta në lartësi mbidetare prej 2,764 metrave në vendin e quajtur Maja e Korabit (maq.: Golem Korab).
[redaktoni] Ekonomia
- Artikulli kryesor Ekonomia e Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë
BVP: $14.4 miliard ( 2004)
BVP - shkalla reale e rritjes: 1.3% (2004)
BVP për banorë: $7,100 (2004)
BVP - i ndarë sipas sektorëve: bujqësia: 11.2%, industria: 26%, shërbime: 62.8% (2004) Fuqia punëtore: 855,000 (2004)
Niveli i papunësisë: 37.7% (katërmujori i 3-të, 2004)
Popullsia nën moshën për punë: 30.2% (2003 llog.)
Niveli i inflacionit (çmimi konsumatorë): 0.4% (2004 llog.)
Investime (rritja fikse): 17.5% e BVP (2004 llog.)
Buxheti:të ardhura : $1.198 miliard, shpenzime: $1.245 miliard, përfshirë dhe investimet $114 miliard(v. (2004)
Borxhi publik: 20% nga BVP
Elektriciteti - prodhim: 6.273 miliard kWh (2003), harxhim: 7.216 miliard kWh (2003), eksport: 0 kWh (2003), import: 953 miliard kWh (2003)
Nafta - prodhimi: 0 fuçi/ditë (2003 llog.), konsumi: 22,000 fuçi/ditë (2003)
Bilanci i tanishëm kontabël: $-311 million (2004) nga të cilat - Exporte: $1.629 billion f.o.b. (2004), Exporte - mallëra: ushqim, cigare, hekur, çelik ... , Eksportet në : Serbi dhe Mal të Zi 31.4%, Gjermani 19.9%, Greqi 8.9%, Kroaci 6.9%, ShBA 4.9% (2004) Importe: $2.677 miliard f.o.b. (2004)
[redaktoni] Demografia
- Artikulli kryesor Demografia e Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë
Sipas regjistrimit të vitit 2002 në Maqedoni jetojnë:
- Sllavo-Maqedonë 1.297.981 (55,18 %)
- Shqiptarë 750.121 (39,17 %)
- Turq 77.959 (3,85 %)
- Romë 53.879 (2,66 %)
- Serbë 35.939 (1,78 %)
- Boshnjakë 17.018 (0,84 %)
- Arumunë 9.695 (0,48 %)
- Të tjerë 20.993 (1,04 %)
[redaktoni] Kultura
- Artikulli kryesor Kultura e Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë
[redaktoni] Të tjera
- Telekomunikacioni
- Transporti
- Mbrojtja
- Turizmi
[redaktoni] Shih edhe këtë
[redaktoni] Lidhje të jashtme
- Qeveria: Qeveria e Maqedonisë
- Presidenti: Kryetari i Maqedonisë
- Kuvendi: Kuvendi i Maqedonisë
- Ministritë: Mbrojtjes, Puneve të jashtme, Kulturës, Transportit dhe Komunikacionit, Ambientit, Çështjeve Sociale, Edukimit dhe Arsimit, Qeverive lokale, Shëndetësise
Ky artikull nga Gjeografia është një faqe cung. Mund të ndihmoni Wikipedian duke e përmirësuar. |
Andora · Austria · Azerbajxhani1 · Belgjika · Bjellorusia · Bosnja dhe Hercegovina · Britania e Madhe · Bullgaria · Republika Çeke · Danimarka · Estonia · Finlanda · Franca · Gjermania · Greqia · Holanda · Hungaria · Irlanda · Islanda · Italia · IRJM · Kroacia · Letonia · Lihtenshtajni · Lituania · Luksemburgu · Mali i Zi · Malta · Moldavia · Monako · Norvegjia · Polonia · Portugalia · Qipro2 · Rumania · Rusia1 · San Marino · Serbia · Shqipëria · Sllovakia · Sllovenia · Spanja · Suedia · Turqia1 · Ukraina · Vatikani · Zvicra
Teritore tjera : Akrotiri2 · Dhekelia2 · Ishujt Faroe · Gjibraltari · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Ishulli i Burrit · Svalbard
1Shtet pjesërisht në Azi. 2 Gjeografikisht në Azi, por i konsideruar si shtet evropian për arsye historike dhe kulturore.