NATO

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

NATO là tên tắt thông dụng của Tổ chức Hiệp/Minh ước Bắc Đại Tây Dương (tiếng Anh: North Atlantic Treaty Organisation; tiếng Pháp: l'Organisation du Traité de l'Atlantique Nord và viết tắt là OTAN), một tổ chức quân sự thành lập năm 1949, ban đầu gồm Hoa Kỳ, Canada và một số nước Tây Âu. Mục đích thành lập của NATO là để ngăn chặn sự phát triển ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản và Liên Xô lúc đó đang trên đà phát triển rất mạnh ở châu Âu có thể gây phương hại đến an ninh của các nước thành viên. Việc thành lập NATO dẫn đến việc các nước cộng sản thành lập khối Warszawa để làm đối trọng. Sự kình địch và chạy đua vũ trang của hai khối quân sự đối địch này là cuộc đối đầu chính của Chiến tranh Lạnh trong nửa cuối thế kỷ 20.

[sửa] Các thành viên

Bản đồ các thành viên NATO

[sửa] Các thành viên sáng lập (4 tháng 4 năm 1949)

Anh
Bỉ
Bồ Đào Nha
Canada
Đan Mạch
Hà Lan
Hoa Kỳ
Iceland
Luxembourg
Na Uy
Pháp (năm 1966 Pháp rút khỏi bộ chỉ huy quân sự hợp nhất của NATO, tất cả lực lượng NATO rút khỏi nước Pháp)
Ý

[sửa] Các nước gia nhập thời Chiến tranh Lạnh

[sửa] Các nước Đông Âu gia nhập sau Chiến tranh Lạnh

Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập tổ chức vào tháng 2 năm 1952. Năm 1955 Cộng hoà Liên bang Đức (lúc đó chỉ có phần Tây Đức) gia nhập, năm 1990 nước Đức thống nhất mở rộng tư cách thành viên cho các vùng lãnh thổ Cộng hoà Dân chủ Đức cũ. Tây Ban Nha gia nhập ngày 30 tháng 5 năm 1982. Năm 1999, 3 nước thành viên khối Warszawa cũ gia nhập NATO là Ba Lan, Cộng hoà Séc và Hungary.

Pháp là một thành viên NATO, nhưng năm 1966 đã rút khỏi bộ chỉ huy quân sự. Sau đó tổng hành dinh NATO chuyển từ Paris đến Bruxelles. Iceland, thành viên duy nhất của NATO không có quân đội riêng (lực lượng quân đội Hoa Kỳ thường trực tại Iceland đảm nhiệm vai trò Lực lượng Phòng vệ Iceland), gia nhập với điều kiện là họ không bị buộc thành lập quân đội riêng.

Ngày 29 tháng 3 năm 2004, Slovenia, Slovakia, các nước khối Warszawa cũ gồm Bulgaria, Romania, các nước vùng Baltic thuộc Liên Xô trước đây là Estonia, Latvia và Litva chính thức gia nhập NATO. Tháng 4 cùng năm, các nước này lần đầu tiên dự họp NATO.