Estaos Xuníos d'América

De Uiquipedia


(En detalle)	(En detalle)

Lema nacional:
(1776 - ) E Pluribus Unum
(Llatín: De munchos, unu)
(1956 - ) In God We Trust
(Inglés: En Dios confiamos)

Himnu nacional: The Star-Spangled Banner

Capital
• Población
• Coordenaes Washington, DC
553.523 (2004)
38°53′ N 77°02′ O

Principal ciudá

Nueva York

Idiomes oficiales Ningunu

Forma de gobiernu

Presidente
Vicepresidente

República Federal Democrática
George Walker Bush
Dick Cheney

Independencia

• Declarada
• Reconocida (de Gran Bretaña
na Guerra Revolucionaria)
4 de xunetu de 1776
3 de setiembre de 1783

Superficie
• Total
• % agua
Llendes
Costes Puestu 3º
9.631.418 km²
2,198%
12.219 km
19.924 km

Población
• Total
• Densidá Puestu 3º
295.734.134 (2005 est.)
31 hab./km²

PIB
• Total (2005)
• PIB per cápita Puestu 1º
US$ 12.332.296 millones
US$ 41.557 (3º)

Moneda Dólar estaunidense ($, USD)

Xentiliciu Estaunidense (tanto pal home como pa la muyer).

Fusu horariu
• en branu CET (UTC-5 a UTC -10)
CEST (UTC-4 a UTC -10)

Dominiu Internet .us

Códigu telefónicu +{{{códigu_telefónicu}}}

Prefixu radiofónicu WAA-WZZ

Códigu ISO 840 / USA / US

Miembru de: ONU, OTAN, OEA, APEC, OCDE, OSCE, G-8

Los Estaos Xuníos d'América ye una federación de 50 estaos xunto a otres entidaes, asitiaos n'América del Norte.

El Distritu de Columbia ye la sede del gobiernu federal.

Puerto Rico, Guam, les Islles Vírxenes d'Estaos Xuníos, les Islles Marianes del Norte, y Samoa Americana son territorios de los Estaos Xuníos.

[editar] Historia

Colonizada por migraciones asiátiques nel XI mileniu a.C., nel sieglu XVI foi esplorada por españoles, ingleses y franceses. L'asentamientu continuu européu más antiguu ye San Agustín (Florida), fundáu pol asturianu Pedro Menéndez d'Avilés, tres esterminar una comunidá hugonote que fuxere de la persecución nel so país.

Mentanto los españoles ocupaben Florida, ingleses, franceses, holandeses y suecos ocupaben el noreste del actual país. A mediaos del sieglu XVII los ingleses ocuparon los territorios de les restantes naciones menos el territoriu francés que foi cedíu tres la Guerra de los siete años (1763).

Tres la guerra d'independencia estaunidense surdió Estaos Xuníos con llendes al norte col Canadá británicu y al sur y oeste coles posesiones españoles, col ríu Mississippi como frontera. La compra de Lluisiana en 1803 duplicó'l territoriu del nuevu país y en 1846 yá ocupaba'l territoriu continental actual (Alaska compraríenla a los rusos en 1867). Tres la Guerra de Secesión la parte noroeste del país anició la revolución industrial convirtiéndose en primera potencia nesi sen en 1892. Tres la Primera Guerra Mundial tenía formáu un imperiu colonial y dominaba'l mercáu mundial de capitales. Tres la Segunda Guerra Mundial convirtióse en superpotencia cola Xunión Soviética y en 1991 n'hiperpotencia.

[editar] Xeografía

Ver Estaos d'Estaos Xuníos

Mapa de los Estaos Xuníos

[editar] Política

Los Estaos Xuníos son una república federal y parlamentaria bicameral. Los tres poderes (llexislativu, executivu y xudicial) tán separtaos.

El presidente y el vicepresidente son elixíos por cuatro años per aciu del sufraxu universal indireutu. Tolos estaos tán representaos pol so colexu de grandes elleutores, con un númberu proporcional al de los sos habitantes. Dende 1948, el presidente nun pue exercer más de dos mandatos.

George W. Bush (republicanu) ye l'actual presidente dende 2000.

[editar] Economía

Los Estaos Xuníos son una potencia económica, con un Productu Interior Brutu que ye'l mayor del mundu.

El país cunta con importantes recursos minerales, y estensos xacimientos d'oru, petroleu, carbón y uraniu. Les principales producciones agrícoles son el maíz, el trigu, el zucre y el tabacu. Na industria destaquen los automóviles, l'aeronáutica y los productos electrónicos. Sicasí, el principal seutor económicu ye'l sector servicios. Los Estaos Xuníos son el tercer destín turísticu, detrás de Francia y España.

Los principales socios comerciales de los Estaos Xuníos son Canadá y México, países colos que tien robláu el Tratáu de Llibre comerciu d'América del Norte, conocíu coles sigles TLCAN n'español o NAFTA n'inglés. Otros importantes socios comerciales son China y Xapón.

[editar] Demografía

Los Estaos Xuníos tienen una composición étnica mui variada: el 77% de la población ye d'orixe européu, el 13% son d'orixe africanu, el 4 % asiáticos, el 1,5% amerindios y un 0,3 % hawaianos o nativos del Pacíficu.

[editar] Cultura

Los Estaos Xuníos son anguaño ún de los focos más importantes de la creación artística y de renovación de la conocencia. Sicasí, bien de manifestaciones culturales estaunidenses queden tapecíes por una cultura popular, difundida masivamente nel mundu enteru per aciu del cómic, el cine la música y internet. Son asina frecuentes, sobre manera n'Europa, les descripciones y les crítiques de la cultura estaunidense como una socultura o una cultura imperialista.

La cultura estaunidense tien una base anglo-saxona, pero son tamién importantes otres aportaciones: