Vino
El Vikipedio
 |
 |
Vino estas alkohola trinkaĵo, kiu ekestas per fermentado de fruktosuko. En strikta senco la fruktoj devas esti fruktoj de vitoj (vinberoj).
La kultivo de vino estas, opinias arĥeologoj, devena de Malgrand-Azio. Ĝi estas tre malnova, ĉar oni trovis potojn pli ol 8000-jaraĝajn, kiuj entenas kernetoj de kultivitaj vitoj. Jam en antikva Egipto vitkultivi kaj vinfarado estis enradikitaj kaj gravaj ekonomiaj trajtoj. En mitologioj Oziriso (en Egipto), Dionizo (en Grekio), Bako (al la romianoj), Gilgameŝ en Babilono personigas vinon, ties ebriigajn virtojn, aŭ ties alstrebadon. En la kristana religio vino simbolas sangon de Kristo kaj uzatas en la Sakramento de Komunio.
En plejparte de la landoj vinoj estas apartigitaj laŭ sia vitvario, en Francio (krom Alzaco) ili estas apartigitaj laŭ sia cru aŭ terroir, t.e. determina regiono apartigita nature pro ties reliefo, grundo, sunigado, vinigmetodo; la plej elstaraj estas ankaŭ apartigitaj per sia rikoltjaro.
[redaktu] Vinfarado:
La paŝoj de Vinfarado estas: vinbero vinberrikolto tino mosto barelo fermentado
[redaktu] Nomoj de vinoj laŭ landoj:
- ARGENTINIO:
- Mendoza
- AŬSTRALIO:
Coonawarra, Barossa
- AŬSTRIO:
- CHILIO:
- Centra Valo, Rapel Valo, Bio Bio
- ĈINIO: en Ĉinio fakte vino konatas ekde la mezepoko, pere le komeco laŭ Silka vojo venis vinoj kaj poste vitplantoj el Centra Azio
- FRANCIO:
- vidu Francaj vinoj
- GERMANIO:
- HISPANIO:
ktp
- HUNGARIO:
- IRANO: (tradicia produktanto de antikveco, Ŝirazo-vino estis fama. Nuntempe malpermesita, sed neleĝa kaŝelfaro en domkeloj.
- ITALIO:
- NOV-ZELANDO:
- Zeeland Marlborough, Hawkes Ba
- PORTUGALIO
- SUDAFRIKO:
- Stellenbosch
- Paarl
- USONO:
- Kalifornio
- Napa Valley, Sonoma, Central Coast, Alexander Valley
- Oregon
- Washington
- Long Island
- Kalifornio
- UZBEKIO: (de antikveco fama pro siaj vinoprduktado kaj de tiam eksportisto)
[redaktu] Eksteraj ligoj
- (E-o) pri vino de Alzaco
- (E-o) pri vinoj de la germana regiono Badeno
- Francia vinoj kaj fabrikantoj (en)(fr)(de)(it)(es)
- Taste of red wines - Angla Ŝablono:Fr
- Wine storage - Angla Ŝablono:Fr
- Wine vintages, vintage charts - Angla Ŝablono:Fr
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.
Kategorioj: Ĝermo | Vinoj
