Eolaíocht
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Is éard atá in Eolaíocht ná cuardach nó staidéar i gcóir eolais infhíoraithe tré bhreathnadóireacht agus turgnamhacht.
Ar dhóigh caol tagraíonn eolaíocht do chóras bailithe eolais a bhuntar ar eimpíreachas, tástáil agus nádúrachas rianúil, modhúil agus chomh maith le sin don choiste eolais eagraíthe a bhfuil bailíthe leis an cine daonna de thoradh a léithid sin taighde.
Breathnaítear ar 'disiplín' mar 'eolaíocht' má úsáideann sé an Modh Eolaíochta chun teacht ar 'hipitéis' indearbhaithe, bailítear sonraí tré dhianstaidéar agus nó thástáil, agus ceaptar nó bréagnaítear an hipitéis. (Oibriú le saothrú agus luachálú míniúcháin nádúrtha le haghaidh feiniméin sofheicthe bunaithe ar staidéar eimpíreach, turgnamhaíoch,triaileach agus fíorú neamhspleách).
Más amhlaidh gur thástáileadh hipitéis i réimsí ilchoinníollacha, agus fós féin nár bhréagnaíodh í, glaotar 'teoiric' uirthí. Ach amháin nuair is féidir teoiric a chruthú a ghlaotar 'dlí' uirthi.
Tá an t-ualach chruthúnais níos suntasaí agus níos doichte ná a mhalairt.
Mar sin de, bíonn hipitéis measartha coitianta sna heolaíochta , bíonn méid airithe 'teoiric' ann ach bíonn 'dlíthe' gann go leor ar an dtalamh.
Pléann na hEolaíochta Fisiceacha .i. Fisic, Ceimic, Réalteolaíocht srl. leis an chruinne neamhbheo nó fhisiceach. Pléann na hEolaíochta Saoil .i. Bitheolaíocht, le géag den eolaíocht a bhainneann le nithe beo.
Tagraíonn eolaíocht go leathan do chóras eolais ar bith a shroichtear le modhanna infhíorúithe. Ar dhóigh caol tagraíonn eolaíocht do chóras bailithe eolais a bhuntar ar eimpíreachas, tástáil agus nádúrachas rianúil, modhúil agus chomh maith le sin don choiste eolais eagraíthe a bhfuil bailíthe leis an cine daonna de thoradh a léithid sin taighde. Dearbhaíonn eolaithe go gcaithfidh cuardach eolaíoch bheith greamaíthe dón modh eolaíochta -oibriú le saothrú agus luachálú míniúcháin nádúrtha le haghaidh feiniméin sofheicthe bunaithe ar staidéar eimpíreach, turgnamhaíoch,triaileach agus fíorú neamhspleách. Mar sin de gnáth, diúltaíonn eolaíocht míniúcháin osnádúrtha agus argóintí ón údaráis. Aicmítear réimse eolaiochta i ndhá páirt de ghnáth: Eolaíocht Nádúrtha, a dhéanann staidéar ar fheiniméin nádúrtha agus Eolaíocht Sóisialta a dhéanann staidéar ar iompar daonna agus comhluadair.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
