შვეიცარია

ვიკიპედიიდან

შვეიცარია შვეიცარიის კონფედერაცია Schweizerische Eidgenossenschaft Confédération suisse / Confederazione Svizzera / Confederaziun Svizra / Confœderatio Helvetica
შვეიცარიის დროშა	შვეიცარიის გერბი
ფართობი: 41 285 კმ² მოსახლეობა: 7 400 000 (2003) დედაქალაქი: ბერნი სახელმწიფო ენა: გერმანული, ფრანგული, იტალიური, რეტორომანული პრეზიდენტი: სამუელ შმიდი სახელმწიფო ჰიმნი: ”Swiss Psalm” ვალუტა: შვეიცარიული ფრანკი დროის ზონა: UTC + 1 ინტერნეტის დომენი: CH სატელეფონო კოდი: 41

[რედაქტირება] სახელწოდება

ოფიციალური - შვეიცარიის კონფედერაცია. ეროვნული – Schweiz; Schweizerische Eidgenossenschaft (გერმანულად); Suisse; Confederation suisse (ფრანგულად); Confederazione Svizzera (იტალიურად); Confederaziun Svizera (რეტორომანულად). ქვეყანას სახელი ეწოდა კანტონ Schwyz-ის მიხედვით, რომელიც თავის მხრივ ძველგერმანულ სიტყვას Schweitz-ს უკავშირდება (მისი მნიშვნელობაა „ჭაობი“). შვეიცარიას ადრე ჰელვეციას უწოდებდნენ, რაც ჰელვეტთა ტომებისაგან მომდინარეობს. ქვეყნის ამჟამინდელი კოდი CH სწორედ მისი ძველი ოფიციალური სახელწოდებიდანაა ნაწარმოები - Confederatio Helvetica7

შვეიცარია

გეოგრაფია. ქვეყანა მდებარეობს ცენტრალურ ევროპაში. ფართობი - 41.300 კვ.კმ. მისი მოსაზღვრე ქვეყნებია: საფრანგეთი, გერმანია, ავსტრია, ლიხტენშტაინი, იტალია.

==სახელმწიფო== სახელმწიფო სისტემა - ფედერაციული საპარლამენტო რესპუბლიკა. სახელმწიფოს მეთაური - პრეზიდენტი. საკანონმდებლო ორგანო - ორპალატიანი პარლამენტი (46+200 წევრი).

[რედაქტირება] ადმინისტრაციული დაყოფა

26 კანტონი (canton; cantone; kanton). შვეიცარიის კანტონები ლინგვისტური არეალების მიხედვით:

გერმანული ენობრივი არეალი: აარგაუ - აპენცელი - ბაზელი - ბრუნენი - გლარუსი - დისტალი - ზოლოტურნი - ლუცერნი - ნიდვალდენი - ობვალდენი - სანკტ-გალენი - ტურგაუ - უნტერვალდენი - შაფჰაუზენი - შვიცი - ციურიხი - ცუგი - ჰერისაუ
გერმანულ-ფრანგული ენობრივი არეალი: ბერნი - ვალე
გერმანულ-რეტორომანული ენობრივი არეალი: გრაუბიუნდენი
ფრანგული ენობრივი არეალი: ვო - ნოშატელი - ჟენევა - ჟურა - ფრიბური
იტალიური ენობრივი არეალი: ტიჩინო

[რედაქტირება] დემოგრაფია

მოსახლეობა - 7,4 მლნ (2003), მათ შორის 61,5% გერმანო-შვეიცარიელები, 17,1% ფრანკო-შვეიცარიელები, 6,4% იტალიელები, 3,4% იტალო-შვეიცარიელები, 2,5% გერმანელები. სახელმწიფო ენები - გერმანული (65%), ფრანგული (18%), იტალიური (12%) და რეტორომანული (1%). რელიგია - კათოლიციზმი (50%), პროტესტანტობა (48%). დედაქალაქი - ბერნი (123 ათასი). ქალაქები - ციურიხი (348), ჟენევა (179), ბაზელი (163), ლოზანა (117).

[რედაქტირება] ეკონომიკა

რესურსები - ჰიდროენერგია, საშენი ხე-ტყე, მარილი. ერთობლივი ეროვნული პროდუქტი - 305 მლრდ $. ეროვნული შემოსავალი ერთ სულზე - 40.630 $. ექსპორტი - მანქანათმშენებლობის პროდუქცია, ქიმიკატები, საათები, კვების პროდუქტები, შოკოლადი. ვალუტა - შვეიცარიული ფრანკი (CHF). あほ

[რედაქტირება] ისტორია

1648 წელს საღვთო რომის იმპერიას გამოეყო რამდენიმე კანტონი, რომელთაც დამოუკიდებელი სახელმწიფო შექმნეს. 1815 წელს შვეიცარიამ გამოაცხადა მუდმივი ნეიტრალიტეტი და არ მონაწილეობდა არც ერთ ომში.

[რედაქტირება] მემკვიდრეობა

შუა საუკუნეების ქალაქები ბერნი, ჟენევა, ლუცერნი, ბაზელი; ალპებისა და ლემანის ტბის რაიონები.

ევროპის ქვეყნები
ავსტრია \| აზერბაიჯანი \| ალბანეთი \| ანდორა \| ბელგია \| ბელარუსი \| ბოსნია და ჰერცეგოვინა \| ბულგარეთი \| გერმანია \| დანია \| დიდი ბრიტანეთი \| ესპანეთი \| ესტონეთი \| ვატიკანი \| თურქეთი¹ \| ირლანდია \| ისლანდია \| იტალია \| ლატვია \| ლიტვა \| ლიხტენშტაინი \| ლუქსემბურგი \| მაკედონია \| მალტა \| მოლდოვა \| მონაკო \| ნიდერლანდები \| ნორვეგია \| პოლონეთი \| პორტუგალია \| რუმინეთი \| რუსეთი¹ \| საბერძნეთი \| სან-მარინო \| საფრანგეთი \| საქართველო \| სერბია \| მონტენეგრო \| სლოვაკეთი \| სლოვენია \| სომხეთი \| უკრაინა \| უნგრეთი \| ფინეთი \| ყაზახეთი¹ \| შვეიცარია \| შვეცია \| ჩეხეთი \| ხორვატია
დამოკიდებული ტერიტორიები: გერნსი \| გიბრალტარი \| კუნძული მენი \| ფარერის კუნძულები \| ჯერსი
¹ ნაწილი აზიაშია