New Immissions/Updates:
boundless - educate - edutalab - empatico - es-ebooks - es16 - fr16 - fsfiles - hesperian - solidaria - wikipediaforschools
- wikipediaforschoolses - wikipediaforschoolsfr - wikipediaforschoolspt - worldmap -

See also: Liber Liber - Libro Parlato - Liber Musica  - Manuzio -  Liber Liber ISO Files - Alphabetical Order - Multivolume ZIP Complete Archive - PDF Files - OGG Music Files -

PROJECT GUTENBERG HTML: Volume I - Volume II - Volume III - Volume IV - Volume V - Volume VI - Volume VII - Volume VIII - Volume IX

Ascolta ""Volevo solo fare un audiolibro"" su Spreaker.
CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
ประเทศเม็กซิโก - วิกิพีเดีย

ประเทศเม็กซิโก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

Estados Unidos Mexicanos
เอสตาโดส อูนีโดส เมคีกาโนส

สหรัฐเม็กซิโก
ธงชาติเม็กซิโก ตราประจำชาติเม็กซิโก
ธงชาติ ตราประจำชาติ
คำขวัญ: ไม่มี
เพลงชาติ: Himno Nacional Mexicano
แผนที่แสดงที่ตั้งของประเทศเม็กซิโก
เมืองหลวง เม็กซิโกซิตี
19°03′N 99°22′W
เมืองใหญ่สุด เม็กซิโกซิตี
ภาษาราชการ ไม่มีในระดับสหพันธรัฐ
ภาษาสเปน (โดยพฤตินัย)
รัฐบาล สหพันธ์สาธารณรัฐ
ประธานาธิบดี เฟลีเป คาลเดรอน
เอกราช
ประกาศ
เป็นที่ยอมรับ
จาก สเปน
16 กันยายน พ.ศ. 2353
27 กันยายน พ.ศ. 2364
เนื้อที่
 - ทั้งหมด
 
 - พื้นน้ำ (%)
 
1,972,550 กม.² (อันดับที่ 15)
758,249 ไมล์² 
2.5%
ประชากร
 - 2548 ประมาณ
 - 2543

 - ความหนาแน่น
 
107,029,000 (อันดับที่ 11)
101,879,171

54.3/กม² (อันดับที่ 142)
136/ไมล์² 
GDP (PPP)
 - รวม
 - ต่อประชากร
2548 ค่าประมาณ
1.073 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 13)
10,186 (อันดับที่ 64)
HDI (2546) 0.814 (อันดับที่ 53) – สูง
สกุลเงิน เปโซ (MXN)
เขตเวลา (UTC-8 to -6)
รหัสอินเทอร์เน็ต .mx
รหัสโทรศัพท์ +52

เม็กซิโก (Mexico) หรือชื่อทางการคือ สหรัฐเม็กซิโก (United Mexican States) (สเปน: México; Estados Unidos Mexicanos) เป็นประเทศในทวีปอเมริกาเหนือ มีพรมแดนจรดสหรัฐอเมริกาทางเหนือ และจรดเบลีซและกัวเตมาลาทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เม็กซิโกเป็นประเทศที่อยู่ทางเหนือสุดและตะวันตกสุดของภูมิภาคลาตินอเมริกา และเป็นประเทศที่มีผู้ใช้ภาษาสเปนมากที่สุดในโลก

สารบัญ

[แก้] ประวัติศาสตร์

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] อารยธรรมสมัยก่อนโคลัมบัส

สถาปัตยกรรมมายาที่อุชมัล (Uxmal)
สถาปัตยกรรมมายาที่อุชมัล (Uxmal)

เมื่อเกือบสามพันปีก่อน ดินแดนประเทศเม็กซิโกเป็นแหล่งอารยธรรมของชาวอเมริกันพื้นเมืองที่ยิ่งใหญ่หลายกลุ่ม เช่น ออลเมก (Olmec) เป็นกลุ่มที่มีวัฒนธรรมสมัยแรกเริ่มสุด ประมาณ 2,300 ปีก่อนคริสตกาล อยู่ทางภาคกลางของค่อนไปทางใต้ของเม็กซิโกปัจจุบัน มายา (Mayan) มีอำนาจอยู่ประมาณระหว่างปี ค.ศ. 200 (743) ถึง ค.ศ. 900 (1443) ตั้งถิ่นฐานอยู่บนคาบสมุทรยูกาตังในนครรัฐที่ปกครองโดยกษัตริย์ มายามีอายุร่วมสมัยเดียวกับอารยธรรมเตโอตีวากัน (Teotihuacán) หลังจากเมืองเตโอตีวากันเสื่อมอำนาจทางการเมืองลงไป พวกตอลเตก (Toltecs) ก็ขึ้นมามีอำนาจแทนในราวปี ค.ศ. 700 (1243) อิทธิพลของอารยธรรมตอลเตกพบได้ตั้งแต่ภาคใต้ของสหรัฐอเมริกาลงไปจนถึงคอสตาริกาในปัจจุบัน ผู้ปกครองตอลเตกที่มีชื่อเสียงคือ เกตซัลโกอัตล์ (Quetzalcoatl) ภายหลังอารยธรรมตอลเตกก็ล่มสลายลงไปและสืบทอดต่อมาโดยพวกอัซเตก (Aztec) ที่เรียกจักรวรรดิของตนเองว่า เม็กซิกา (Mexica)

กษัตริย์ที่มีชื่อเสียงของอัซเตกได้แก่ พระเจ้ามอกเตซูมาที่ 2 (Moctezuma II) เมื่อถึงปี ค.ศ. 1519 (2062) เตนอชตีตลัน (Tenochtitlan) เมืองหลวงของจักรวรรดิอัซเตก (เม็กซิกา) เป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีประชากรถึงประมาณ 350,000 คน ซึ่งกรุงลอนดอนในขณะนั้นมีประชากรเพียง 80,000 คนเท่านั้น เตนอชตีตลันเป็นที่ตั้งของกรุงเม็กซิโกซิตีในปัจจุบัน

[แก้] สมัยอาณานิคม

จักรวรรดิอัซเตก
จักรวรรดิอัซเตก

นักสำรวจชาวสเปนมาถึงเม็กซิโกในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 โดยฟรันซิสโก เอร์นันเดซ เด กอร์โดบา (Francisco Hernández de Córdoba) ได้สำรวจชายฝั่งทางใต้ของเม็กซิโกในปี ค.ศ. 1517 (2060) ตามมาด้วยการสำรวจของควน เด กรีคัลบา (Juan de Grijalva) ในปี ค.ศ. 1518 (2061) ผู้พิชิตดินแดนในสมัยแรกคนสำคัญคือ เอร์นัง กอร์เตส (Hernán Cortés) ซึ่งเข้ามาถึงในปี ค.ศ. 1519 (2062) จากทางเมืองชายฝั่งที่เขาตั้งชื่อให้ว่า "ปวยร์โตเดลาบียารีกาเดลาเบรากรุซ (Puerto de la Villa Rica de la Vera Cruz)" (ปัจจุบันคือ เวรากรูซ)

ด้วยความเชื่อว่ากอร์เตสเป็นเกตซัลโกอัตล์ (กษัตริย์เทพเจ้าในตำนานอัซเตก ซึ่งมีการทำนายไว้ว่าพระองค์จะทรงกลับมาในปีเดียวกับที่กอร์เตสมาถึงพอดี) ชาวอัซเตกจึงไม่ได้ต่อต้านเขาและยังต้อนรับเป็นอย่างดี แต่อีกสองปีต่อมา (ค.ศ. 1521) กรุงเตนอชตีตลันก็ถูกพิชิตโดยกองทัพพันธมิตรระหว่างสเปนและตลัชกัลเตก (Tlaxcaltec) ซึ่งเป็นศัตรูสำคัญของอัซเตก การที่สเปนยึดเมืองหลวงของจักรวรรดิอัซเตกได้นั้น เป็นจุดเริ่มต้นยุคอาณานิคมที่นานเกือบ 300 ปีของเม็กซิโกในฐานะ นิวสเปน (New Spain) อย่างไรก็ตาม กว่าสเปนจะยึดดินแดนเม็กซิโกได้ทั้งหมดนั้นก็ยังต้องใช้เวลาอีก 2 ศตวรรษหลังจากการตีกรุงเตนอชตีตลันได้ เนื่องจากต้องสู้รบกับชนพื้นเมืองกลุ่มอื่น ๆ ที่ยังคงก่อการจลาจลและโจมตีดินแดนของสเปนอยู่


[แก้] การเมือง

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] การแบ่งเขตการปกครอง

เม็กซิโกแบ่งออกเขตการปกครองออกเป็น 31 รัฐ (states - estados) และ 1 เขตสหพันธ์ (Federal District - Distrito Federal) แต่ละรัฐมีรัฐธรรมนูญเป็นของตนเองและประชาชนเป็นผู้เลือกผู้ว่าการรัฐ ส่วนเฟเดอรัลดิสตริกต์เป็นเขตการปกครองรูปแบบพิเศษ และเป็นที่ตั้งของกรุงเม็กซิโกซิตี เมืองหลวงของประเทศ

แผนที่แสดงรัฐต่าง ๆ ของประเทศเม็กซิโก

1. อากวัสกาเลียนเตส
2. บาฮากาลิฟอร์เนีย
3. บาฮากาลิฟอร์เนียซูร์
4. กัมเปเช
5. เชียปัส
6. ชีวาวา
7. โกอาวีลา
8. โกลีมา
9. ดูรังโก
10. กวานาวาโต
11. เกร์เรโร

12. อีดัลโก
13. ฮาลิสโก
14. เม็กซิโก
15. มิโชอากัง
16. มอเรโลส
17. นายาริต
18. นวยโวเลออง
19. โออาซากา
20. ปวยบลา
21. เกเรตาโร
22. กินตานาโร

23. ซันลุยส์โปโตซี
24. ซีนาโลอา
25. โซโนรา
26. ตาบัสโก
27. ตาเมาลีปัส
28. ตลัซกาลา
29. เวรากรูซ
30. ยูกาตัง
31. ซากาเตกัส
32. เมคีโก เด.เอเฟ. (เฟเดอรัลดิสตริกต์)

[แก้] ภูมิศาสตร์

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] เศรษฐกิจ

อัตราการเจริญเติบโต ร้อยละ 2.7 (2548)

ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) 670.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (2548) GDP per capita 6,298 ดอลลาร์สหรัฐ/คน/ปี

โครงสร้างผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ ภาคเกษตรกรรม ร้อยละ 4

(ข้าวโพด ถั่วแดง เมล็ดพืชให้น้ำมัน พืชสำหรับเลี้ยงสัตว์ ผลไม้ ฝ้าย กาแฟ อ้อย พืชผักเมืองหนาว)

ภาคอุตสาหกรรม ร้อยละ 26.5 (ปิโตรเลียมและเหมืองแร่)

ภาคบริการ ร้อยละ 69.5 (การค้าและการท่องเที่ยว การคมนาคมขนส่ง)

อัตราเงินเฟ้อ ร้อยละ 3.3 (2548)

ดุลบัญชีเดินสะพัด –8.97 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (2548)

เงินทุนสำรองระหว่างประเทศและทองคำ 68.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (2548)

หนี้สาธารณะ ร้อยละ 39.1 ของ GDP (2548)

อัตราการว่างงาน ร้อยละ 3.6 (2548)

ทรัพยากรธรรมชาติ ปิโตรเลียม เงิน ทองแดง ทองคำ ตะกั่ว สังกะสี ก๊าซธรรมชาติ ป่าไม้

อุตสาหกรรม อาหารแปรรูป เครื่องดื่ม ยาสูบ เคมีภัณฑ์ เหล็กและเหล็กกล้า

ปิโตรเลียม เหมืองแร่ สิ่งทอ เสื้อผ้า เครื่องยนต์ การท่องเที่ยว

เกษตรกรรม ข้าวโพด ข้าวสาลี ข้าว ถั่ว ฝ้าย กาแฟ ผลไม้ มะเขือเทศ ปลา

นโยบายเศรษฐกิจหลัก ส่งเสริมการค้าเสรี จัดตั้งเขตการค้าเสรีทวิภาคี ส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศ

แปรรูปรัฐวิสาหกิจ เสริมสร้างเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ และควบคุมอัตราเงินเฟ้อ (Inflation target)

การค้าระหว่างประเทศ (2548)

การส่งออก 213.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ

การนำเข้า 223.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ

สินค้านำเข้าหลัก สินค้าวัตถุดิบ และสินค้ากึ่งสำเร็จรูป สินค้าประเภททุน ผลิตภัณฑ์เคมี ปิโตรเคมี

ยางและพลาสติก อุปกรณ์การขนส่งและชิ้นส่วนรถยนต์ เป็นต้น

สินค้าส่งออกหลัก สินค้าอุตสาหกรรม น้ำมันปิโตรเลียม

[แก้] ประชากร

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] เมืองใหญ่

อันดับที่ เมือง รัฐ ประชากร ภาค
(ไม่เป็นทางการ)
1 เม็กซิโกซิตี เฟเดอรัลดิสตริกต์ 19.23 ล้านคน ตะวันออกเฉียงใต้
2 กวาดาลาฮารา ฮาลิสโก 4.10 ล้านคน ตะวันตก
3 มอนเตร์เรย์ นวยโวเลออง 3.66 ล้านคน ตะวันออกเฉียงเหนือ
4 ปวยบลา ปวยบลา 2.11 ล้านคน ตะวันออก
5 โตลูกา เม็กซิโก 1.61 ล้านคน กลางตอนใต้
6 ตีฮัวนา บาฮากาลิฟอร์เนีย 1.48 ล้านคน ตะวันตกเฉียงเหนือ
7 เลออง กวานาวโต 1.43 ล้านคน กลาง
8 ซิวดัดฮูอาเรซ ชีวาวา 1.31 ล้านคน ตะวันตกเฉียงเหนือ
9 ตอร์เรออง โกอาวีลา 1.11 ล้านคน ตะวันออกเฉียงเหนือ
10 ซันลุยส์โปโตซี ซันลุยส์โปโตซี 0.96 ล้านคน กลาง
11 เกเรตาโร เกเรตาโร 0.92 ล้านคน กลาง
12 เมรีดา ยูกาตัง 0.90 ล้านคน ตะวันออกเฉียงใต้
13 เม็กซิกาลี บาฮากาลิฟอร์เนีย 0.85 ล้านคน ตะวันตกเฉียงเหนือ
14 อากวัสกาเลียนเตส อากวัสกาเลียนเตส 0.81 ล้านคน กลาง
15 ตัมปีโก ตาเมาลีปัส 0.80 ล้านคน ตะวันออกเฉียงเหนือ
16 กูเอร์นาวากา มอเรโลส 0.79 ล้านคน กลาง
17 อากาปุลโก เกร์เรโร 0.79 ล้านคน ใต้
18 ชีวาวา ชีวาวา 0.78 ล้านคน ตะวันออกเฉียงเหนือ
19 กูเลียกัง ซีนาโลอา 0.76 ล้านคน ตะวันตกเฉียงเหนือ

[แก้] ศาสนา

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] ภาษา

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] วัฒนธรรม

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] ดูเพิ่ม

(รอเพิ่มเติมข้อมูล)

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

http://www.mfa.go.th


 ประเทศเม็กซิโก เป็นบทความเกี่ยวกับ ประเทศ เมือง หรือเขตการปกครองต่าง ๆ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ ประเทศเม็กซิโก ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu