Wervik

From Wikipedia

Dit artikel es geschreevn in 't Werviks, en da zoe best ozô bluuvn.

Stad Wervik
Wervik
Liggienge binn 't arrondissement Yper in de provinsje West-Vloandern
Woapen	Vlagge

Geografie
Gewest	Vloandern
Provincie	West-Vloandern
Arrondissement	Yper
Liggienge	50°46' NB 03°02' OL
Liggienge	{{{latitudeGraden}}}°{{{latitudeMinuten}}}′NB {{{longitudeGraden}}}°{{{longitudeMinuten}}}′OL
Ippervlak	43,61 km²
Inweuners (Bron: NIS)
Inweuners – Vintn – Vrown – Bevolkiengsdichtheid	17.607 (01/01/2006) 49,58% 50,42% 404 inw./km²
Leeftydsipbow 0–17 joar 18–64 joar 65 joar en oeder	(01/01/2004) 20,27% 60,75% 18,99%
Buutnlanders	3,37% (01/07/2005)
Weirklôoseidsgroad	8,06% (01/01/2006)
Polletiek
Burgemêester	Johnny Goos (sp.a)
Coaliesje	sp.a, CD&V
Zetels sp.a CD&V AKTIEF VLD	25 12 6 5 2
Dêelgemêentn me postcode
Postcode	Dêelgemêente
8940 8940	Wervik Gilwe
And're info
Zonenummer	056
Poliesjezone	{{{polz}}}
Webadres	www.wervik.be

Wervik is e stee in West-Vloandern. D'r weun a peu près 17.500 inweuners. Wervik ligt langs de Leie die de grenze es mei 't Fransjke. An noverkant van de Leie ligt de Fransjke gemeente Wervicq-Sud.

[bewerk'n] Gesjkiedenisse

Wervik en de Leie
geziene vaneut Wervicq-Sud (F)

Wervik es bykan d'oodste stee van Belzjik, z'es in olle gevol oder dan Toengern. In 1968 ein z'under 2000-joarig bestoan gevierd, moa in 1992 ein ze langs de Leie restantn gevondn van e Keltisje nederzettienge van rond 450 v.C. Wervik es dus van Keltisjn oorsproeng da in dien tyde Viroviacon noemde wuk da wil zeggn plekke van Virovios. Diene Kelt wos verzekers en bekend stamoofd da doa ton wunde.

De Romin ein de Keltisje stadsnoame gelatyniseerd tot Viroviacum en z'ein in Wervik ne legerpost g'installeerd. Tes doamei da de heirweg Boulogne-Kassel-Toengern ook langs Wervik liep. Oe z'ant bouwn zyn, vin ze nog dikkers restantn van eut dienen tyd. Sommigste gesjkiedkundign peinz da d'r up de Sint-Moartensplekke ne Rominsn tempel ter ere van undern oorlogsgod Mars moe gestoan ein, moa zeker es da nie. In olle gevol wos Wervik en belangryk Romins bastion.

Het middeleeuwse Werveke kende eur bloeiperiode onder de Boergondische ertoogn.

Ze kreeg in dien tyd eur magnifieke Sent-Medoarkerke die ofgewerkt es rond 1440. Eurn torrn es 86 meiters oge. Albrecht en Isabella ein Wervik in 1608 bezocht en z'ein gezei dat er in heel Vloandern gin sjkondere kerke te vin en wos.

D'r was ton ook en bloeiende textielindustrie en textielcommerce. 't Bewis doavan es et Kuerbouc van Werveke eut de vichtiende eeuwe mei reglementn (keuren vander draperie) die de wevers moestn volgn. Spitig genoeg ligt dienen boek nu in Leidn in Olland, sommigste peinzn da Wervikse Calvinistn em ein meigepakt na doa oesse wegtrokkn van ier.

In de loate middeleeuwn woarn d'r hallen rond den Vridagmaart. Wervik eit nu nog en middeleeuws stroatnplan.

De kerke van Sent-Medoar

De kerke vanof de brugge noa Vrankryk

De 16e en 17e eeuwe woarn vo heel euze streke regelrechte rampjoarn, ook vo Wervik. Deur de vele oorlogen die de Spanjoarn by eus eutvochtn tegen de Fransjke en tegen d'Ollanders viel d'economie stille. Wervik eit meer dan e kee in brande gestookn gewist, en e groot deel van d'inweuners (rond de 90% !) sloeg up de vlucht. Voorol na Leidn en Oarlem in Olland want vele Wervikoan an under bekeerd tot protestant of calvinist en woarn ier achtervolgd deur de styf katholieke Spoansjke bezetters.

Doa kwam moa beterienge in mei 't Verdrag van Utrecht in 1713. An den enen kant wos da e goe zoake want da eit euze streke vrede gebrocht, moa an den nandern kant vree slicht vo Wervik. Want in da verdrag kwoamn de Spoansjke Nederlandn nu toe an d'Oostenrikers, moa z'ein ton ook gedecideerd om de grenze tusschn 't Fransjke en de vanaf nu Oostenrikse Nederlandn up de Leie te leggn. Vlak deur Wervik! 't Noordelik deel (boven de Leie) es Oostenriks gekomn, 't zeudelik deel (onder de Leie) gienk vo goed na 't Fransjke en noemde nu Wervicq-Sud. In eel Europa zyn d'r moa 2 steedn die zo letterlik in twee stikkn gedeeld zyn: Wervik en Koomn (Comines), datter vlak neffers ligt.

[bewerk'n] Toebak

De streke stoa bekend voe eurn goein toebak. Ol in 1650 wos Wervik en belangryke stee vo 't kweekn van toebak.

Nu komt 98 % van den Belsjn toebak eut Wervik.

[bewerk'n] Bezienswoardigeedn

de 15e eeuwse Sent-Medoarskerke mei zyn 13e-eeuwse crypte
't Nationaal Toebakmuseum
't Sint-Jansospitoal up 't Steenakker: permanente tentoonstellienge over Werviks verleen
den Briekenmeuln vlak by 't Nationaal Toabakmuseum
den outn Krusekemeuln
The Kiss up 't Steenakker: e kunstwerk van Wim Delvoye

Den Briekenmeuln neffers 't Toebakmuseum

[bewerk'n] Bekende Wervikoan

Diederik van Gherbode (Thierry Gherbode, 13..-1422) wos secretaris, roadgever en verteegnwoordiger (diplomat) eerst van Lodewijk van Male, den letstn groave van Vloandern, doarachter van de Boergondische ertoogn Filips de Stoute en zynen zeune Jan Zonder Vrees. Die letste twee an veel confjensje in em en ein em dikkers na Iengeland gesteurd om te goan negotieern over den oorloge tusschn Iengeland en Vloandern-Boergondië wuk da in 1420 resulteerde in e bestand. Zynen grafsteen ligt in de groote kerke van Sent-Medoar.

Jan Buuc (XVe) wos ne caféboas eut de vichtiende eeuwe woa dan ze nu nog van koutn. Zyn café noemde de "Groote Herberghe". Ge kut em nu nog teegnkomn want tes ene van de Wervikse reuzn die olle joare zynen toer mug doene binst de braderie ant ende van ogustus.

Jef Demuysere (1907 - 1969) wos ne Wervikoaschn koereur die in 1934 de koers Milaan-San Remo eit gewon. Sinsn 1990 oudn ze d'n joarlikschn Jef Demuysere tocht, dat es ne koers vo wielertoeristn.

Gaston Durnez (°1928) es nen bekendn veelzydigen auteur die ol styf vele eit gepubliceerd. J'eit ook en hele reke pryzn gewon en nie van de minste; z'ein em zefs nog tot ridder gesleegn. Je wos ook redacteur by de gazette De Standaard tot an zyn pensioen in 1992, en je sjkreef ook tekstn vo films lik De Witte van Zichem. Tes olgemeen geweetn dat ne grootn liefebber es van de Provence, 't es doamei datn joarn geleen der na toe es gevreusd.

Yves Leterme (°1960) es sinsn 2004 minister-president van de Vlamsjke Regerienge. J'es gekwikt in Zillebeke en wunt anno 2006 in Yper.

Jan Desmarets (°1961) es nen beeldouwer die surtout bronzn beeldn makt, voorol van miensjn, peirdn en ondn in bewegienge. Zyn beeldn mankeern dikkers entwodde, z'ein ne poot te letter of d'r es e gat in nundern kop. Up de maart van Woaregem stoat er e groot bronzn peird van em.

Wim Delvoye (°1965) es ne modern kunstenoare die weireldbekend es. Da zyn en poar van zie stikkn datn gemakt eit:
- j'es voorol bekend gerakt mei zyn Cloaca, ook wel de strontmachine genoemd omdat je van voorn eetn moe drin kiepern en achter en ende kommn der an 't ende echte drolln eut
- up 't Steenakker in Wervik stoat The Kiss, dat es e stanbeeld van twee poarende ertn. D'r klopt en twodde nie oe je 't goe bekykt, moa da moe je zelve ne kee goan eutvisschn
- j'eit ook ol e poar keers zwins getatoeërd, onder andere mei Vladimir Lenin zynen kop. Ze kostn doa in China lik nie mei lachn.

Thurisaz es ne metalgroep die bekend begunt te groakn binn en buutn Belgje. Z'ein één echte ploate uutgebrocht (Scent of a Dream, met oendermêer 't nummer Anno Viroviacum). Ze speeln e miengelienge tusschn death, black, doom en artn metal. Een van under grôte vôorbeeldn es d'n Zweedschn groep Opeth.

Freelife Patrol Es ne Werviksche punk groep da probeert toch e bekke beknt te geroakn me under muzik... vwoarol punk en punk rock... ze en juste under eestn demo cd upgepakt

[bewerk'n] Werviks

Int Werviks spreekn z'anders dan in Meen of Gilwe. Da komt verzekers omdat Wervik elegasn upgeslootn ligt tusschn mienschn die Frans spreekn noamelik tusschn 't Franschke in 't zeudn en de woaln (komn) Belgs (Belgisch Komen) in 't westn. Ier es e lystje mei en poar versjkiln.

Olle Wervikoan spreekn de R eut lik de Fransjke R. Wien da niën doet en es ginne Wervikoan!
Ook de 'sjk'-combinoasje es up en top Werviks: "G'eit joe nie sjkone gesjkoorn". 5 km meer na Kortryk toe es 't ol 'sk', en 5 km meer na Yper toe es 't ol 'sjch'.
Ze slikkn ook 'n eilt va undr lettrs in
Olle ofkortiengn endigen up -tje:

    kiendje, broktje, boktje, keuntje, bomtje, euzetje, meistje
    (kindje, broekje, boekje, konijntje, boompje, huisje, meisje)

Int meervood endigt bykan olles ip en isse:

    keuns, meuls, zweens, brooks, ims, books
    (konijnen, muilezels, zwijnen, broeken, hemden, boeken)

En bitje Wervikoasjn wordnsjkat:

    ballesjiere, kanasjère, kroozn
    (schommel, boekentas, intrest van spaarboekje)

Ze spreekn dikkers under latste medeklienkers nie eut:

    gel, bel, la mi grus
    (geld, bellen, laat mij gerust)

[bewerk'n] Deelgemeentn

Zicht ip Kruusêke

Gilwe volt onder Wervik. Oek Kruusêke is e parochie bin de gemêentegrenzn.

[bewerk'n] Externe koppeliengn

Provinsje West-Vloandern

Belgje | Provinsjes

Retrieved from "http://vls.wikipedia.org../../../w/e/r/Wervik.html"

Categories: Geschreevn in 't Werviks | Plekke in West-Vloandern | Stad in West-Vloandern | Wervik

Wervik

From Wikipedia

Inoud

[bewerk'n] Gesjkiedenisse

[bewerk'n] Toebak

[bewerk'n] Bezienswoardigeedn

[bewerk'n] Bekende Wervikoan

[bewerk'n] Werviks

[bewerk'n] Deelgemeentn

[bewerk'n] Externe koppeliengn

Views

Navigoatie

Informoatie

Zoekn

Andre toaln