12 Dywizja Zmechanizowana
Z Wikipedii
12 Dywizja Zmechanizowana im. Księcia Bolesława Krzywoustego (12. DZ) (12 tys. żołnierzy, dawniej 12 Dywizja Piechoty) – polski związek taktyczny stacjonujący w Szczecinie.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Wojna polsko-bolszewicka
[edytuj] Zajęcie Wilna
[edytuj] Udział w wojnie obronnej 1939 r.
Od czerwca 1939 r. 12 DP pod dowództwem gen. bryg. Gustawa Paszkiewicza przeznaczona była do drugiego rzutu, w wypadku mobilizacji miała wejść w skład południowego skrzydła Armii "Prusy" pod dowództwem gen. Stanisława Skwarczyńskiego. Z chwilą wybuchu wojny formująca się dywizja ześrodkowana była w rejonie Kielc.
W dniu 7 września 12 DP opuściła pozycję pod Skarżyskiem i ruszyła w stronę Iłży. W nocy skoncentrowała się w lesie starachowickim na wschód od Iłży. Jej oddziały wspomogły obrońców Iłży w walkach z niemiecką 3 DLek. 8 września wieczorem dywizja częścią sił z powodu nieukończonej mobilizacji weszła do walki. W nocy z 8 na 9 września stoczyła z niemieckim XV Korpusem Lekkim gen. Hermanna Hotha ciężką bitwę w rejonie Iłży. 9 września część jej oddziałów wdarła się w linie niemieckie i dopiero pojawienie się czołgów zastopowało je. W rezultacie uległy one panice, a dywizja została odcięta od Wisły i rozbita.
Resztki dywizji przebijały się przez Wisłę na własną rękę i zostały częściowo odtworzone jako brygady. Wzięły później udział w drugiej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim i skapitulowały 27 września.
[edytuj] Odtworzenie dywizji w ramach AK
W 1944 r. w wyniku przeprowadzania akcji odtwarzania przedwojennych jednostek wojskowych utworzono 12 Dywizję Piechoty AK pod dowództwem kpt. F. Garwola w składzie 51 pp i 52 pp (Obszar Lwów, Podokręg Tarnopol).
[edytuj] Polska Rzeczpospolita Ludowa
[edytuj] Lata 1945-1958
W 1945 r. sformowano 12 Dywizję Piechoty w składzie 2 Armii Wojska Polskiego. Jej głównym zadaniem była ochrona pogranicza w rejonie Szczecina. Kombinowany pułk piechoty ze składu dywizji wziął w 1947 r. udział w Akcji "Wisła".
[edytuj] Lata 1958-1989
W 1958 r. 12 Dywizję Piechoty przekształcono w jednostkę zmechanizowaną i zmieniono nazwę na 12 Dywizja Zmechanizowana, pod którą istnieje do dziś. Dowodzenie tą jednostką powierzono gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu. Jej głównym zadaniem na wypadek ataku na państwa NATO miało być szybkie natarcie w kierunku północno-zachodnim i pomoc armii radzieckiej w opanowaniu rejonu Cieśnin Duńskich.
W 1968 r. dywizja brała udział w inwazji sił LWP na Czechosłowację, gdzie okupowała rejon Hradca Kralove.
[edytuj] III Rzeczpospolita
W 1994 r. patronem jednostki został książę Bolesław III Krzywousty, a dywizja otrzymała nazwę "wyróżniającą" Szczecińska. W 1999 weszła w skład Wielonarodowego Korpusu Północ-Wschód. Po zredukowaniu w 2001 r. jej stanu liczebnego z 12 tys. do 7 tys. żołnierzy, jej specjalnością stał się udział w operacjach humanitarnych. Od października 2003 r. większa część dywizji pełni służbę w Polskiej Strefie Stabilizacyjnej w Iraku.
[edytuj] Byli dowódcy
- gen. bryg. Wiktor Lemanowicz – 1945
- płk Józef Sielecki – 1947
- płk Aleksander Wygnański – 1948
- płk Józef Batkiewicz – 1949
- płk Stanisław Jackowski – 1950
- płk Aleksander Majtek – 1953
- gen. bryg. Wojciech Jaruzelski – 1957
- gen. bryg. Aleksander Jankowski – 1960
- gen. bryg. Józef Stebelski – 1962
- gen. bryg. Stanisław Antos – 1964
- płk Tadeusz Kopiec – 1968
- gen. bryg. Mieczysław Urbański – 1969
- gen. bryg. Kaziemierz Leśniak – 1973
- płk Florian Bogacki – 1976
- gen. bryg. Jan Kuriata – 1978
- gen. bryg. Henryk Szumski – 1980
- płk Jerzy Słowiński – 1984
- gen. bryg. Antoni Walczak – 1987
- gen. bryg. Bolesław Balcerowicz – 1989
- gen. bryg. Andrzej Ekiert – 1991
- płk Andrzej Lelewski – 1994
- gen. bryg. Mieczysław Stachowiak – 1997
- płk Ryszard Chwastek – 2000
- gen. dyw. Marek Samarcew – 2002
- gen. dyw. Stanisław Nowakowicz – 2005
[edytuj] Obecne dowództwo
- dowódca – gen. bryg. Jerzy Michałowski – od 2006
- zastępca dowódcy – gen. bryg. Andrzej Gwadera
- szef sztabu – płk Andrzej Wajda
[edytuj] Skład i wyposażenie
[edytuj] Skład dywizji podczas wojny obronnej 1939 r.
- 51 pułk piechoty Strzelców Kresowych
- 52 pułk piechoty Strzelców Kresowych
- 54 pułk piechoty Strzelców Kresowych
- 12 Kresowy pułk artylerii lekkiej
- 12 dywizjon artylerii ciężkiej
- 12 bateria motorowa artylerii przeciwlotniczej
- 12 batalion saperów
- 63 kompania ckm przeciwlotniczych
- 63 kompania kolarzy
- 63 kompania przeciwpancerna
- kompania telefoniczna
- kawaleria dywizyjna
- służby
[edytuj] Skład w 2004 r.
- 6 Brygada Kawalerii Pancernej
- 2 Brygada Zmechanizowana
- 12 Brygada Zmechanizowana
- 36 Brygada Zmechanizowana
- 7 Brygada Obrony Wybrzeża
- 2 Pułk Artylerii
- 3 Pułk Przeciwlotniczy
- 12 Batalion Dowodzenia
- 12 Batalion Rozpoznawczy
- 2 Batalion Saperów
- 8 Batalion Remontowy
- 12 Batalion Zaopatrzenia
- 12 Batalion Medyczny
- 12 Kompania Chemiczna
[edytuj] Wyposażenie w 2004 r.
- czołgi T-72
- bojowe wozy piechoty BMP-1
- samochody pancerne BRDM-2
- przeciwlotnicze zestawy rakietowe KUB-M
[edytuj] Zobacz też
- dywizje polskie
- generałowie polscy
- Hieronim Kupczyk
- historia Wojska Polskiego
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Połączenie "Błękitnej Armii" z Wojskiem Polskim w 1920 r.
- strona internetowa http://www.12dz.mil.pl/