9 Dywizja Piechoty

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

9 Dywizja Piechoty (9 DP) – nazwa polskich Wiekich Jednostek Piechoty XX wieku.

Spis treści

1 Udział w wojnie obronnej 1939 r.
- 1.1 Skład
- 1.2 Działania zbrojne
2 Armia Polska w ZSRR
3 Odtworzenie dywizji w ramach AK
4 Front Wschodni 1944-45
- 4.1 skład
- 4.2 Działania bojowe
5 Okres powojenny
- 5.1 Skład i rozmieszczenie (1948)
6 Zobacz też:

[edytuj] Udział w wojnie obronnej 1939 r.

[edytuj] Skład

22. Pułk Piechoty
34. Pułk Piechoty
35. Pułk Piechoty – d-ca ppłk Jan Maliszewski
9. Pułk Artylerii Lekkiej
9. Dywizjon Artylerii Ciężkiej
9. Bateria Motorowa Artylerii Przeciwlotniczej
9. Batalion Saperów
kompania telefoniczna
kawaleria dywizyjna
kompania ckm na taczankach
służby pomocnicze

[edytuj] Działania zbrojne

9 Dywizja Piechoty pod dowództwem płk. dypl. Józefa Werobeja – wchodząca w skład Armii "Pomorze" – obsadzała blisko 70-kilometrowy odcinek obrony pod Pruszczem i Gostycynem. Już od rana 1 IX 1939 r. stała się obiektem ataków trzech dywizji niemieckich: 2 DPZmot., 3 Dpanc. i 32 DP. Na północny odcinek pasa obrony 9 DP broniony przez zgrupowanie 35 pp uderzyła 2 DPZmot. W rejonie Kamienia próbowała przeciwstawić się jej kawaleria dywizyjna 9 DP, lecz pod silnym ogniem wroga uległa rozproszeniu. 35 pp odparł w ciągu dnia wszystkie ataki. W późnych godzinach wieczornych dowódca 35 pp dostał telefoniczny rozkaz opuszczenia dotychczas bronionych pozycji i przejścia na linię Jezior Cekcyńskich w celu zorganizowania tam obrony do godzin rannych 2 IX. Natomiast 22 pp przez cały dzień zatrzymywał niemiecką 32 DP nad Brdą. W nocy na i w ciągu 2 IX pododdziały 9 DP wycofały się za Brdę i o świcie skoncentrowały pod Bysławkiem. 22 pp został przekazany do 15 DP i wszedł w skład sił broniących przedmoście Bydgoszczy. Pozostała część dywizji otrzymała rozkaz natarcia wraz z 27 DP na niemieckie kolumny pancerne zmierzające w kierunku rzeki Brdy. Podoodziały 27 DP nie przybyły jednak na czas na miejsce koncentracji. 2 IX dowództwo Armii "Pomorze" uzyskało na krótko połączenie telefoniczne z GO "Czersk". Tą drogą gen. Władysław Bortnowski przekazał dowódcy 27 DP rozkaz, w którym domagał się zorganizowania jednoczesnego natarcia 9 i 27 DP oraz GO "Czersk" w celu zniszczenia nieprzyjaciela, który po przełamaniu obrony polskiej na Brdzie wdarł się do lasów w rejonie Świekatowa. Natarcie miało być wsparte przez jednoczesne uderzenie polskich oddziałów z przedmościa Bydgoszczy, a rozpocząć się miało rano 3 IX. Plan wspólnego uderzenia przewidywał natarcie: 9 DP z rejonu Bysławka wzdłuż wschodniego brzegu Brdy na południe; 27 DP - z lasów położonych na południowy zachód od Błądzimia w kierunku południowo-zachodnim; GO "Czersk" - z rejonu Błądzimia i Bramki na lasy koło Świekatowa (grupa ta osłaniać miała jednocześnie lewe skrzydło uderzającego zgrupowania). Nie doszło jednak do współdziałania 9 DP z 27 DP. Ta ostatnia uzgodniła jedynie wspólne działanie z GO "Czersk". Natarcie 27 DP nie przyniosło sukcesu; prowadzone na dwóch oddzielnych kierunkach, siłami wprowadzanymi do walki częściami i atakowane z powietrza, zostało zatrzymane przez niemiecką 3 DPanc. Niepowodzeniem zakończyło się również natarcie 9 DP. Prowadzono je na dwóch oddzielnych kierunkach i dywizji groziło okrążenie. Dowódca 9 DP zdecydował więc oderwać się od nieprzyjaciela i maszerować w kierunku wschodnim przez Błądzim do Bramki; liczył, że będzie wycofywać się śladem 27 DP w kierunku na Bydgoszcz. 3 IX pododdziały dywizji ześrodkowały się wraz z innymi otoczonymi jednostkami pod Franciszkowem, Krupocinem i Bramką. Na polskie wojska Niemcy rzucili własne lotnictwo. Nie mając środków obrony przed atakiem z powietrza, 9 DP poszła w rozsypkę. Żołnierze małymi grupami próbowali wyrwać się z niemieckiego okrążenia. Jedynie 35 pp pozostał zwartą jednostką i po poniesieniu dużych strat udało mu się 5 IX przebić poza kocioł.

[edytuj] Armia Polska w ZSRR

W ramach Armii Polskiej w Rosji od II 1942 r. formowała się w miejscowości Margiełan na terenie Uzbeckiej SSR 9. Dywizja Piechoty pod dowództwem płk. Alfreda Schmidta.

[edytuj] Odtworzenie dywizji w ramach AK

W wyniku przeprowadzania akcji odtwarzania przedwojennych jednostek wojskowych została utworzona 9. Podlaska Dywizja Piechoty AK w składzie 34 pp i 35 pp pod dowództwem gen. Ludwika Bittnera ps. "Halka" (Okręg Lublin AK).

[edytuj] Front Wschodni 1944-45

9 Dywizja Piechoty została sformowana w okolicach Białegostoku z myślą o tworzonej 3 Armii Wojska Polskiego latem i jesienią 1944 roku. Jej dowódcą został płk Aleksander Łaski, a później (od 28 kwietnia 1945) płk Witold Popko.

[edytuj] skład

26 Pułk Piechoty,
28 Pułk Piechoty,
30 Pułk Piechoty,
46 Pułk Artylerii Lekkiej
inne służby

6 października po rozwiązaniu 3 Armii WP, dywizja weszła w skład 2 Armii WP.

[edytuj] Działania bojowe

6 kwietnia 1945 r. Dywizja sforsowała Nysę Łużycką i uderzyła na niemieckie pozycje, zdobywając miejscowość Geheege. 28 pp pod koniec dnia został zatrzymany przez Niemców w miasteczku Horka. 26 pp po forsowaniesforsowaniu Nysy Łużyckiej walczył o Rothenburg, zdobywając go wieczorem. 17 kwietnia 28 pp atakował Nieder Horka, a 26 pp Uhsmannsdorf, które zdobył. Następnie po półtoragodzinnej walce dywizja sforsowała Weisser Schops, po południu przekroczyła kanał Neu Graben i wieczorem jej natarcie zostało zatrzymane pod Niesky. 18 kwietnia wraz z 8 DP zdobyła Niesky i następnie 26 pp dotarł do Forstgen, a 30 pp zdobył Guttau. 19 kwietnia 26 pp i 30 pp dotarły do Szprewy i 30 pp zdobył przyczółek na drugim brzegu rzeki koło Klix. 20 kwietnia dywizja ruszyła do pościgu. Przed dywizją uderzała 3 BPanc. W rejonie Bolbritz oddziały te przejęły szosę Budziszyn-Drezno i opanowały miejscowości Goda i Dobronitz, oskrzydlając Budziszyn od północy. W dniach 21 i 22 kwietnia dalej trwał pościg za uchodzącym wrogiem i wieczorem 22 kwietnia dywizja podeszła do przedmieść Drezna i tu przeszła do obrony. 24 kwietnia została zaatakowana przez niemieckie oddziały z Drezna, które zaatakowały 26 pp i zdobyły Grossrohrsdorf. W mieście tym zginęło 138 żołnierzy pułku, a drugie tyle było rannych.

[edytuj] Okres powojenny

We wrześniu 1945 roku sztab dywizji stacjonował w Rzeszowie. W latach 1946 - 1947 Dywizja walczyła ze zbrojnym podziemiem na terenie Rzeszowszczyzny.

Zgrupowanie z 9 DP w składzie 3, 4, 5, 14, 26, 28, 30 kombinowane pułki piechoty (łącznie ok. 2700 żołnierzy) brało udział w ramach GO "Wisła" w operacji wysiedlania ludności ukraińskiej i walkach z UPA (akcja "Wisła").