Języki w Unii Europejskiej
Z Wikipedii
Na terenie Unii Europejskiej 23 języki mają status języka oficjalnego.
W 2007 roku taki status uzyskał język irlandzki, który w samej Irlandii został wyparty przez angielski na skutek tego, że większość ludności opuściła ten kraj, a reszta wymieszała się z osobami anglojęzycznymi. Jednakże za tłumaczenia będzie płacił rząd Irlandii, gdyż bardzo mało osób posługuje się irlandzkim jako pierwszym językiem, a w szkołach naucza się go wszystkich tak jak martwej łaciny.
Spis treści |
[edytuj] Oficjalne języki Unii Europejskiej
- angielski
- bułgarski
- czeski
- duński
- estoński
- fiński
- francuski
- grecki
- hiszpański
- irlandzki
- litewski
- łotewski
- maltański
- niderlandzki
- niemiecki
- polski
- portugalski
- rumuński
- słowacki
- słoweński
- szwedzki
- węgierski
- włoski
Poza tym we wszystkich tych krajach występuje szereg języków bez statusu języka urzędowego, języków o zasięgu lokalnym, dialektów i odmian. Czasem są one językami używanymi w sytuacjach nieformalnych, mniej prestiżowymi, obsługującymi uboższe grupy społeczne, jak na przykład język gaelicki w Szkocji. W wielu krajach języki, którym grozi wymarcie, są subsydiowane przez rząd.
W wielu z tych języków zauważalne jest zjawisko diglosji. Na przykład w Czechach media posługują się językiem pierwszego tłumaczenia Biblii na czeski z XIV wieku, podczas gdy na co dzień używa się języka wywodzącego się z dialektów.
[edytuj] Komunikacji wewnątrz europejskich organów
Większość języków indoeuropejskich, na które silnie wpłynęła łacina, w odmianie pisanej jest łatwiej zrozumiała dla ich użytkowników niż oficjalnie nazywany w Chinach jednym językiem język chiński, który posiada około 900 odmian i dialektów. Często zresztą określanie jakiegoś języka jest kwestią polityczną, na przykład pomimo dużych podobieństw język serbochorwacki nazywa się dzisiaj chorwackim, serbskim i bośniackim.
Jednym z projektów sztucznego języka europejskiego jest interlingua, będąca uproszczoną odmianą łaciny. Środowiska esperantystów chciałyby, aby językiem roboczym Unii Europejskiej stało się esperanto. Esperantyści wysuwali również projekt wprowadzenia esperanto jako języka liturgicznego w Kościele rzymskokatolickim zamiast łaciny. We Francji zarejestrował się nawet ruch polityczny EDE (pol. Europa demokracja esperanto), który w programie wyborczym zawarł wprowadzenie esperanto do nauczania w szkołach jako pierwszego języka obcego i jako roboczego języka Unii Europejskiej. Nie uzyskał on jednak w żadnym regionie poparcia wyższego niż 0,5% w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Podobny ruch powstał ostatnio również w Niemczech.
Język angielski ma trudną ortografię, która w samej Wielkiej Brytanii powoduje ogromne straty, chociażby w obrocie pocztowym. Dlatego powstały plany uproszczenia jej. Problem nadal jednak stanowi niemożność pogodzenia odmiennej wymowy języka angielskiego w różnych krajach i regionach. Na przykład język szkocki (scots) uważany jest przez jednych badaczy za grupę dialektów języka angielskiego, przez drugich za samodzielny język. Dla Anglików jest on jednak niezrozumiały.
Najpopularniejszym językiem obcym, jakiego uczą się Europejczycy jest język angielski, język hiszpański, język francuski, język włoski i w mniejszej części język niemiecki. W Danii 100% uczniów uczy się angielskiego, ale jednocześnie 90% uczniów uczy się niemieckiego, w Holandii 60% posługuje się także obok angielskiego także niemieckim. W krajach łacińskich, takich jak Hiszpania, Włochy, Portugalia, ludzie wykształceni znają często bardzo dobrze język francuski. W Niemczech największą popularnością cieszą się angielski, francuski i łacina.
W najlepiej rozwiniętych krajach Unii Europejskiej od jakiegoś stają się coraz popularniejsze w prywatnych szkołach język hiszpański, język rosyjski i języki azjatyckie, takie jak język japoński i chiński, gdyż Japończycy i Chińczycy są głównymi pozaeuropejskimi partnerami handlowymi Europejczyków.
Dobrym przykładem wielojęzyczności mogą być dla Europy takie federacje, jak Kanada i Szwajcaria, gdzie wszystkie języki są równouprawnione.
[edytuj] Języki nieposiadające statusu oficjalnych w Unii Europejskiej
Mieszkańcy Katalonii i Kraju Basków chcieliby, aby status języków oficjalnych Unii Europejskiej uzyskały także język kataloński i język baskijski. Tymczasem brak postanowień co do języka luksemburskiego, który w Luksemburgu jest językiem potocznym, a gazety wydawane są w języku niemieckim i języku francuskim. Statusu języka Unii Europejskiej nie posiada również rosyjski, który jest językiem bardzo silnej mniejszości rosyjskiej w Estonii, na Łotwie i Litwie. Rządy tych krajów najprawdopodobniej nie będą się ubiegać o taki status, gdyż w czasach ZSRR mieszkańcy republik nadbałtyckich poddawani byli rusyfikacji. W Estonii Rosjanie nie mają nawet prawa do dwujęzycznych tablic informacyjnych, zaś na Łotwie w szkołach dopuszczalny jest jedynie łotewski jako język wykładowy, nawet w szkołach, gdzie kształcą się prawie sami Rosjanie, którzy łotewski znają bardzo słabo.
- waloński
- luksemburski
- kataloński
- kaszubski
- galego
- baskijski
- lapoński
- fryzyjski
- farerski
- sardyński
- liguryjski
- języki regionalne w Wielkiej Brytanii: walijski, gaelicki, szkocki
- języki regionalne we Francji: szampański, prowansalski, alzacki, bretoński
- języki regionalne w Niemczech: plattdeutsch, dolnołużycki, górnołużycki
- rosyjski
- cygański (romski)
- retoromański
- język migowy
[edytuj] Liczba użytkowników
| Język | Liczba ludności UE posługująca się językiem | ||
|---|---|---|---|
| jako język ojczysty |
jako język obcy |
razem | |
  angielski |
13% | 38% | 51% |
  francuski |
12% | 19% | 31% |
  niemiecki |
18% | 10% | 28% |
 włoski |
13% | 6% | 19% |
 hiszpański |
9% | 6% | 15% |
 polski |
9% | 3% | 12% |
 niderlandzki |
5% | 1% | 6% |
 rosyjski |
1% | 6% | 7% |
 szwedzki |
2% | 1% | 3% |
 grecki |
3% | 0% | 3% |
 czeski |
2% | 1% | 3% |
 portugalski |
2% | 0% | 2% |
 węgierski |
2% | 0% | 2% |
 duński |
1% | 1% | 2% |
 słowacki |
1% | 1% | 2% |
 kataloński |
1% | 1% | 2% |
 fiński |
1% | 0% | 1% |
