Łotwa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji.
Do weryfikacji: dział "Tablice rejestracyjne"
Zajrzyj również na stronę dyskusji.
Wstawiając szablon dodaj informację o tej stronie na Wikipedia:Strony wymagające weryfikacji.

Latvijas Republika


Flaga Łotwy	Godło Łotwy

Dewiza: (łot.) Tēvzemei un Brīvībai
(Dla Ojczyzny i Wolności)

Język używany

prezydent Vaira Vike-Freiberga

Szef rządu

premier Aigars Kalvitis

Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe

121. na świecie
64 589 km²
1,5%

Liczba ludności
• całkowita (2005)
• gęstość zaludnienia

139. na świecie
2 290 237
35 osób/km²

Niepodległość

od ZSRR
21 sierpnia 1991

Jednostka monetarna

łat (LVL)

Strefa czasowa

UTC +2 - zima
UTC +3 - lato

Hymn państwowy

Dievs, Sveti Latviju
(Boże, błogosław Łotwę)

+371

Łotwa (łot. Latvija, Republika Łotewska – Latvijas Republika) – państwo w Europie Północnej powstałe w 1918 roku. Od strony lądowej graniczy z Litwą (453 km), Białorusią (141 km), Rosją (217 km) i Estonią (339 km). Łączna długość granic lądowych wynosi 1150 km, ponadto Łotwa posiada 531 km wybrzeża Morza Bałtyckiego. Łotwa od 1 maja 2004 jest członkiem Unii Europejskiej i NATO, poza tym należy do ONZ, OBWE, Rady Europy oraz Rady Bałtyckiej i Rady Państw Morza Bałtyckiego.

Spis treści

1 Ustrój polityczny
2 Ludność
3 Religia
4 Historia
5 Geografia
6 Gospodarka
- 6.1 Podział administracyjny
7 Turystyka
8 Tablice rejestracyjne
9 Kontrowersja
10 Galeria
11 Zobacz też
12 Linki zewnętrzne

[edytuj] Ustrój polityczny

Zobacz więcej w osobnym artykule: Ustrój polityczny Łotwy.

Organem ustawodawczym jest jednoizbowy parlament – Sejm (Saeima), składający się ze 100 parlamentarzystów wybieranych na czteroletnią kadencję. Prezydent jest wybierany przez Sejm na kadencję trwającą 4 lata. Reprezentuje on państwo na arenie międzynarodowej, jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych Łotwy, a także ma prawo powoływać i odwoływać ambasadorów i innych przedstawicieli państwa.

Organem wykonawczym jest Gabinet Ministrów (Ministru kabinets), składający się z premiera i ministrów przez niego powołanych. Premier wyznaczany jest przez prezydenta państwa. Gabinet Ministrów musi otrzymać wotum zaufania w Sejmie, jest przed nim także odpowiedzialny za swoje działania.

Partie polityczne mające reprezentację w parlamencie: Nowa Era (Jaunais laiks, JL), Pierwsza Partia Łotwy (Latvijas Pirmā Partija, LPP), Łotewska Partia Socjalistyczna (Latvijas Sociālistiskās partija, LSP), Łotewska Partia Zielonych (Latvijas Zaļā partija, LZP), Łotewska Unia Rolników (Latvijas Zemnieku savienība, LZS), Dla praw człowieka w Zjednoczonej Łotwie (Par cilvēka tiesībām vienotā Latvijā, PCTVL), Partia Ludowa (Tautas partija, TP), Ludowa Partia Harmonii (Tautas Saskaņas partija, TSP), Dla Ojczyzny i Wolności (Tēvzemei un Brīvībai/LNNK, TB/LNNK).

[edytuj] Ludność

Zobacz więcej w osobnym artykule: Demografia Łotwy.

skład etniczny (narodowości): Łotysze 59,8%, Rosjanie 28,1%, Białorusini 3,8%, Ukraińcy 2,4%, Polacy 2,4%, Litwini 1,3%, Liwowie 0,08%, inne 2,2%
języki: łotewski (oficjalny), rosyjski, białoruski, polski, liwski i inne
wyznania: luterańskie, rzymskokatolickie, rosyjskie prawosławne

[edytuj] Religia

Łotwa jest państwem protestanckim (luterańskim)

[edytuj] Historia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Łotwy - kalendarium.

Kraj zasiedlalny był przez plemiona bałtyckie, oraz ugrofińskie na północy od IX do XI wieku. Od końca XII w. penetracja niemiecka. W XIII w. podbity przez Mieczowych Kawalerów i schrystianizowany. Od tej pory stanowił część Inflant. W 1561 włączony do Rzeczypospolitej Obojga Narodów (Kurlandia i Semigalia jako lenno). W latach od 1621 do 1629 część północna zdobyta przez Szwecję. W XVIII w. kraj włączony do Cesarstwa Rosyjskiego. Podczas I wojny światowej pod okupacją niemiecką. 18 listopada 1918 proklamowanie niepodległości. W latach od 1918 do 1919 walki z oddziałami niemieckimi i radzieckimi. W latach 1934-1940 rządzona autorytarnie przez Kārlisa Ulmanisa. W pakcie Ribbentrop-Mołotow w sowieckiej strefie wpływów: w 1939 utworzenie sowieckich baz wojskowych, od czerwca 1940 okupacja i w sierpniu 1940 włączenie do ZSRR – jako Łotewska SRR (do 1990). W latach 1941-1945 okupacja niemiecka. W maju 1990 deklaracja przywrócenia niepodległości.

[edytuj] Geografia

najwyższy punkt: Gaizinkalns – 312 m n.p.m.
najniższy punkt: Morze Bałtyckie – 0 m

[edytuj] Gospodarka

[edytuj] Podział administracyjny

Zobacz więcej w osobnym artykule: Podział administracyjny Łotwy.

Podział Łotwy na 26 okręgów i 7 miast wydzielonych:

Podział administracyjny Łotwy

Okręgi
Aizkraukle • Alūksne • Balvi • Bauska • Cēsis • Dyneburg • Dobele • Gulbene • Jēkabpils • Jelgava • Krāslava • Kuldīga • Lipawa •
Limbaži • Ludza • Madona • Ogre • Preiļi • Rēzekne • Ryga • Saldus • Talsi • Tukums • Valka • Valmiera • Ventspils

Miasta wydzielone
Dyneburg • Jelgava • Jūrmala • Lipawa • Rēzekne • Ryga • Ventspils

Łotwa składa się z czterech krain historycznych:

Krainy historyczne Łotwy

Kurlandia • Liwlandia • Łatgalia • Semigalia

[edytuj] Turystyka

Łotwa jest krajem nizinnym, z licznymi wzniesieniami, oraz około 5000 jezior w większości polodowcowych. Słabo urozmaicony krajobraz, oraz także liczne źródła wód mineralnych predystynują Łotwę do stania się miejscem wypoczynku. Dużym atutem Łotwy jest długa linia brzegowa i nadbałtyckie plaże. Najsłynniejszym miastem wypoczynkowym jest otoczona wianuszkiem mniejszych ośrodków Jurmała, skąd można dopłynąć promem do innych portów nad Bałtykiem. Poza Rygą i Jurmałą wielu turystów odwiedza nieodległą od stolicy Siguldę, leżącą na skraju Parku Narodowego Gauja, gdzie podziwiać można: zamki, jaskinie, jeziora, starodrzew. Turyści chętnie odwiedzają także drugie miasto kraju, położony nad Dźwiną Daugavpils.

[edytuj] Tablice rejestracyjne

Zobacz więcej w osobnym artykule: Łotewskie tablice rejestracyjne.

Nowe tablice rejestracyjne na Łotwie składają się z eurobandu z lewej strony, na którym znajduje się flaga UE, a niżej kod samochodowy Łotwy "LV". Reszta to dwie czarne litery oznaczające serię tablicy rejestracyjnej, myślnik, i cztery cyfry.

Na starych tablicach z lewej strony znajdowała się flaga Łotwy, i kod samochodowy, a dalej dwie czarne litery oznaczające serię tablicy rejestracyjnej, myślnik, i cztery cyfry.

Za dodatkowy koszt (LVL 2,500) są dostępne tablice rejestracyjne z dowolnym tekstem lub kombinacją cyfr.

[edytuj] Kontrowersja

Łotwa jest przez Rosję oskarżana o łamanie praw człowieka ludności niełotewskiej. Ludność ta (głównie rosyjska), która znalazła się na terytorium Łotwy po aneksji tej republiki przez ZSRR w 1940 – w większości pozbawiona jest praw wyborczych, co budzi kontrowersje nie tylko Federacji Rosyjskiej, ale także Rady Europy i Unii Europejskiej. Z prawie 850 tys. Rosjan żyjących na Łotwie, tylko 250 tys. uzyskało obywatelstwo łotewskie i prawa wyborcze. Jeszcze do roku 2002 kandydaci na posłów i radnych musieli udowadniać swoją dobrą znajomość języka łotewskiego. Zarzuty wobec Łotwy dotyczą też braku zwalczania jakoby narastających tendencji faszystowskich w kraju.