Międzynarodowy Trybunał Karny

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Członkowie MTK

Międzynarodowy Trybunał Karny, MTK (ang. International Criminal Court, ICC)

Pierwszy w historii ludzkości stały sąd międzynarodowy powołany do sądzenia pojedynczych osób oskarżanych o popełnienie najcięższych zbrodni, które miały miejsce po 1 lipca 2002 roku. Funkcjonuje na podstawie Statutu Rzymskiego, wynegocjowanego i przyjętego na przełomie czerwca i lipca 1998 r. w siedzibie Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa ONZ (FAO) w Rzymie.

[edytuj] Jurysdykcja

MTK sądzi następujące zbrodnie:

ludobójstwo (na podst. definicji zaczerpniętej z konwencji o ściganiu zbrodni ludobójstwa z 1948)
zbrodnie przeciwko ludzkości (definicje zaczerpnięte ze statutów trybunałów: norymberskiego, haskiego dla byłej Jugosławii oraz trybunału w Arushy)
zbrodnie wojenne na podstawie: konwencji genewskich o ochronie ofiar wojny (1949) wraz z protokołami dodatkowymi (1977), deklaracje haskie o zakazie używania pocisków z gazami oraz rozszerzających się lub spłaszczajacych w ciele ludzkim (1899), IV konwencji haskiej o zasadach wojny lądowej (1907), protokołu o zakazie używania broni chemicznej i gazowej (1925)
agresja (ale rozpatrywanie spraw z tego punktu jest zawieszone do czasu wypracowania jasnej definicji terminu "agresja")

Trybunał może sądzić wyłącznie osoby fizyczne i tylko za czyny popełnione po wejściu w życie statutu lub po jego przyjęciu przez dane państwo.

Wśród zbrodni objętych jurysdykcją Trybunału w żadnym miejscu nie została wymieniona zbrodnia terroryzmu, chociaż można w drodze wykładni odpowiednich przepisów Statutu (art. 7 Statutu MTK) uznać, że stanowi ona szczególnego rodzaju przypadek zbrodni przeciwko ludzkości. Warto podkreślić, że zbrodnia terroryzmu celowo została pominięta w czasie negocjacji na konferencji rzymskiej, gdyż nie było zgodności co do definicji zbrodni terroryzmu między państwami. W obawie przed konfliktem mogącym udaremnić przyjęcie Statutu MTK, zrezygnowano z dyskusji nad zbrodnią terroryzmu. Należy pamiętać, że Statut MTK został wynegocjowany w 1998 r. czyli przed zamachami 11 września 2001.

Ze względu na to, że część państw, które podpisały Statut Rzymski, nie ratyfikowało go(USA, Izrael),lub też go w ogóle nie podpisało (Chiny, Rosja), istnieje spore zagrożenie, że Międzynarodowy Trybunał Karny straci swój praktyczny sens.

Aktualnie prokurator Trybunału (Luis Moreno Ocampo) prowadzi postępowanie w sprawie zbrodni objętych jurysdykcją Trybunału, które miały miejsce w Demokratycznej Republice Konga, w Ugandzie, w Republice Środkowoafrykańskiej i w Sudanie.

Obecnie funkcjonujący Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości z siedzibą w Hadze jest organem ONZ predestynowanym do rozstrzygania sporów między państwami, a nie do sądzenia pojedynczych osób za zbrodnie międzynarodowe. Taką funkcję pełnią natomiast trybunały ad hoc - do spraw zbrodni w byłej Jugosławii (1993) oraz Rwandzie (1994). Mają one charakter tymczasowy (istnieją do czasu rozsztrzygnięcia kwestii, dla których je powołano) i specjalny (tylko, odpowiednio, dla osądzenia zbrodni w byłej Jugosławii i Rwandzie). MTK ma funkcjonować jako trybunał stały i uniwersalny, by w przyszłości nie musieć powoływać trybunałów specjalnych.

[edytuj] Skład

W lutym 2003 wybrano pierwszych 18 sędziów Trybunału, którymi zostali:

Rene Blattmann (Boliwia, do 2009)
Maureen Harding Clark (Irlandia, do 2012)
Fatoumata Dembele Diarra (Mali, do 2012)
Adrian Fulford (Wielka Brytania, do 2012)
Karl Terrence Hudson-Phillips (Trynidad i Tobago, do 2012)
Claude Jorda (Francja, do 2009)
Hans-Peter Kaul (Niemcy, do 2006)
Philippe Kirsch (Kanada, do 2009)
Erkki Kourula (Finlandia, do 2006)
Akua Kuenyehia (Ghana, do 2006)
Elizabeth Odio Benito (Kostaryka, do 2012)
Georghios Pikis (Cypr, do 2009)
Navanethem Pillay (RPA, do 2009)
Mauro Politi (Włochy, do 2009)
Tuiloma Neroni Slade (Samoa, do 2006)
Sang-Hyun Song (Korea Południowa, do 2006)
Sylvia de Figueiredo Steiner (Brazylia, do 2012)
Anita Usacka (Łotwa, do 2006)

Kandydowała także Polka, prof. Eleonora Zielińska, jednak nie została wybrana.

W marcu 2003 pierwszym prezydentem Trybunału został P. Kirsch, a jego zastępczyniami A. Kuenyehia (pierwszy wiceprezydent) i E. Odio Benito (drugi wiceprezydent).

W kwietniu 2003 prokuratorem Trybunału został Argentyńczyk Luis Moreno-Ocampo.

W styczniu 2006 wybrano 1/3 składu w miejsce sędziów powołanych na kadencję 3-letnią. Wybrani zostali:

Anita Usacka (Łotwa), wybrana ponownie
Erkki Kourula (Finlandia), wybrany ponownie
Akua Kuenyehia (Ghana), wybrana ponownie
Sang-Hyun Song (Korea Południowa), wybrany ponownie
Hans-Peter Kaul (Niemcy), wybrany ponownie
Jekaterina Trendafiłowa (Bułgaria), wybrana po raz pierwszy

[edytuj] Procedura

Prawo kierowania spraw do Trybunału mają:

państwa-strony statutu rzymskiego
prokurator MTK
Rada Bezpieczeństwa ONZ

Rada Bezpieczeństwa może na 12 miesięcy zablokować każde postępowanie, z możliwością przedłużenia tego okresu nieograniczoną liczbę razy. Państwo przystępujące do statutu może przez 7 lat nie uznawać jurysdykcji trybunału w odniesieniu do zbrodni wojennych. Trybunał działa zgodnie z zasadami norymberskimi. Maksymalna możliwa kara to 30 lat pozbawienia wolności lub dożywocie. W przypadku odmowy współpracy ze strony państwa, Trybunał może poskarżyć się na nie zgromadzeniu państw-stron statutu rzymskiego lub Radzie Bezpieczeństwa (ale tylko jeśli to ona wniosła daną sprawę).

[edytuj] Organy

Prezydium

Organ kolegialny, składa się z prezesa i dwóch wiceprezesów. Wybierani przez sędziów trybunału bezwzględną większością głosów. Kadencja członków Prezydium wynosi 3 lata, chyba że wcześniej skończy się ich kadencja sędziowska. Głównym zadaniem Prezydium jest prawidłowe administrowanie pracą trybunału.

Wydział Przygotowawczy
Wydział Orzekający
Wydział Odwoławczy
Urząd Prokuratora

Na czele urzędu stoi prokurator. Może powołać dwóch wiceprokuratorów. Nie mogą być obywatelami tego samego państwa. Wybierani bezwzględną większością głosów przez zgromadzenie państw stron na 9 letnią kadencję. W swoich działaniach prokurator powinien być niezależny od państw stron. Do jego najważniejszych zadań należy: - przyjmowanie informacji i zawiadomień o zbrodniach podlegających jurysdykcji trybunału - badanie i weryfikacja tych informacji - prowadzenie postępowania przygotowawczego Przeciwwagę dla uprawnień prokuratora stanowią uprawnienia izby przygotowawczej, zatwierdzającej określone czynności Prokuratora