Ol49

Z Wikipedii

Ol49 to polska seria parowozów osobowych.

Parowozy te budowano w latach 1951-1954 na zamówienie Ministerstwa Komunikacji w Fabryce Lokomotyw im. F.Dzierżyńskiego w Chrzanowie. Wyprodukowano łącznie 112 sztuk dla PKP i 4 sztuki na eksport do Korei.

Parowozy tej serii przeznaczone były do obsługi pociągów osobowych i lekkich pociągów pospiesznych. Miały zastąpić przedwojenne parowozy Ok1 i Ok22 w pracy pociągowej. Duży zapas wody (25 tys. litrów) i węgla (12t) to niektóre atuty tej maszyny. Prędkość maksymalna "oelki" (tak nazywa się tą lokomotywę w kręgach hobbystycznych) to 100km/h. Jest to najmłodszy wyprodukowany w Polsce parowóz pasażerski. Jest stosunkowo popularny, ponieważ jeszcze niedawno był intensywnie wykorzystywany w ruchu lokalnym. Jako ciekawostkę można dodać iż kilka sztuk z Parowozowni Olsztyn i Toruń przerobiono z opalania węglem na opalanie mazutem.

Zachowało się do dziś 38 sztuk parowozów Ol49, jednak większość to tylko "zimne" eksponaty lub pomniki techniki. Jeszcze w latach 90. stacjonowały m.in. w Żaganiu, Przeworsku, Sierpcu, Jarocinie i Wolsztynie. Od dawna słynie z nich Parowozownia Wolsztyn – jedyna w Europie prowadząca parowozami ruch planowy. Utrzymuje się tutaj czynne parowozy Ol49-7, Ol49-23, Ol49-59, Ol49-69, Ol49-111 (obecnie w naprawie głównej znajduje się Ol49-59, po imprezie weekendowej w Bydgoszczy na naprawę średnią pojedzie Ol49-69, który przez wakacje stacjonował w Gdyni prowadząc pociągi specjalne do Kościerzyny; z naprawy średniej wróciła Ol49-7), które prowadzą na co dzień pociągi do Poznania, Leszna i Zbąszynka. Do niedawna sprawne były także Ol49-81 i Ol49-85. W Chabówce sprawny pozostaje Ol49-100 (posiada dopuszczenie do ruchu do prędkości 60km/h; pozostałe sprawne "oelki" mogą rozwijać pełną prędkość konstrukcyjną).

[edytuj] Cechy trakcyjne

Masa napędna Ol49 była zdecydowanie większa niż TKt48, "oelki" nie dysponowały więc tak dobrym przyśpieszaniem jak "tekatka". Natomiast w trakcji ustalonej, po rozpędzeniu, mogły prowadzić składy o masie do 300 Ton ze swoją maksymalną prędkością konstrukcyjną. Bieg ich był spokojny, na dobrym torze do prędkości maksymalnej 100 km/h. Wydajność kotła była dobrze dobrana dla mocy maszyny parowej, nie obserwowało się zjawiska wyczerpania kotła. Niektóre "oelki" miały suwaki Trofimowa, z rozsuwnymi tarczami, co wymagało innego sterowania podczas jazdy niż przy rozrządzie (suwaki) klasycznym. Prowadzenie ciężkich składów, lub trudny profil linii wymagały zwiększenia napełniania cylindrów, z czym wiązał zwiększone zapotrzebowanie na parę i co zwiększąło wysiłek fizyczny załogi parowozu, z uwagi na reczne zarzucanie węgla na ruszt. Podczas jazdy tendrem naprzód prędkość konstrukcyjna była ograniczona do 50 km/h. Popularne "oleki" były (za swe cechy trakcyjne) lubiane przez załogi.

[edytuj] Dane

• typ: parowóz osobowy
• tender: 25D49
• układ osi: oOOOo (1-3-1)
• długość
  • parowozu z tendrem wraz z zderzakami: 20 675 mm
  • samego parowozu: 12 840 mm
• waga parowozu:
  • próżnego: 75,1 t
  • w stanie roboczym: 83,25 t
  • w stanie próżnym z tendrem: 125,4 t
  • w stanie roboczym z tendrem: 145,25 t
  • napędna: 51,3 t
• nacisk osi w stanie roboczym:
  • napędnej: 17,1 t
  • wiązanej 1.: 17 t
  • wiązanej 3.: 17,2 t
  • tocznej przedniej: 14,9 t
  • tocznej tylnej: 16,7 t
• moc: 949 kW (1290 kM)
• siła pociągowa: 9 600 kg
• prędkość maksymalna: 100 km/h
• średnica kół:
  • napędnych 1 750 mm
  • tocznych przednich: 850 mm
  • tocznych tylnych: 850 mm
• odstęp między osiami skrajnymi: 10 250 mm
• ciśnienie w kotle: 16 atm
• ruszt:
  • powierzchnia: 3,7 m²
  • długość: 2420 mm
  • szerokość: 1582 mm
• palenisko:
  • długość: 2420 mm
  • szerokość: 1532 mm
  • wysokość: 1565,4 mm
  • powierzchnia: 16,7 m²
• płomieniówki:
  • liczba: 102 szt.
  • średnica wewnętrzna: 46 mm
  • średnica zewnętrzna: 51 mm
  • długość między ścianami sitowymi: 4 815 mm
• powierzchnia ogrzewalna: 70,9 m²
• płomienice:
  • liczba: 38
  • średnica wewnętrzna: 125 mm
  • średnica zewnętrzna: 133 mm
  • długość między ścianami sitowymi: 4 815 mm
• całkowita powierzchnia ogrzewalna bez przegrzewacza 159,4 m²
• przegrzewacz Szmidt'a
  • powierzchnia ogrzewalna: 68,3 m²
• maszyna parowa
  • średnica cylindra: 500 mm
  • skok tłoka: 630 mm
  • rozrząd Heusingera

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Zdjęcia Ol49
• Opis budowy modelu napędzanego parą

To jest tylko zalążek artykułu związanego z kolejnictwem. Jeśli możesz, rozbuduj go.