Rzecznik Praw Obywatelskich
Z Wikipedii
Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) - jednoosobowy urząd centralny, pełniący funkcję ombudsmana. Urząd ten powstał w Polsce z dniem 1 stycznia 1988 roku. Pierwszym rzecznikiem została prof. Ewa Łętowska. Obecnie urząd ten sprawuje dr Janusz Kochanowski. Działalność Rzecznika reguluje Konstytucja RP i Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich.
Spis treści |
[edytuj] Poczet Rzeczników Praw Obywatelskich
- I kadencja: Ewa Łętowska - od 19 listopada 1987 [1] [2] do 12 lutego 1992
- II kadencja: Tadeusz Zieliński - od 13 lutego 1992 do 7 maja 1996
- III kadencja: Adam Zieliński - od 8 maja 1996 do 29 czerwca 2000
- IV kadencja: Andrzej Zoll - od 30 czerwca 2000 do 15 lutego 2006[3]
- V kadencja: Janusz Kochanowski - od 15 lutego 2006, upłynie w lutym 2011
[edytuj] Zadania i możliwości Rzecznika Praw Obywatelskich
Rzecznik, któremu pomagają jego zastępcy oraz Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, stoi na straży wolności, praw człowieka i obywatela. Kontroluje a także podejmuje stosowne czynności jeśli stwierdzi, że z powodu celowego działania lub zaniechania przez organa, organizacje albo instytucje zobowiązane do przestrzegania i realizacji wolności człowieka i obywatela nastąpiło naruszenie prawa oraz zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej. Należy się zwrócić do RPO w przypadku wykorzystania wszystkich możliwości załatwienia sprawy we właściwym trybie i niewątpliwego stwierdzenia rzeczywistego naruszenia wolności lub praw obywatelskich. Rzecznik jest ograniczony zakresem jego kompetencji, jego interwencje są uzależnione od wyników analizy okoliczności sprawy i ustalenia, faktycznego naruszenia prawa oraz tego, iż okoliczności te istotnie wymagają ingerencji Rzecznika.
Rzecznik wypełnia 4 funkcje:
- prewencyjną
- diagnostyczną
- kontrolną
- kreującą
[edytuj] Wybór, odwołanie i kadencja Rzecznika Praw Obywatelskich
- Rzecznika powołuje w formie uchwały Sejm za zgodą Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów. Na uchwałę zatwierdzającą wybór Senat ma czas 1 miesiąca od dnia przekazania przez Marszałka Sejmu uchwały Sejmu. Niepodjęcie uchwały przez Senat w ciągu miesiąca oznacza wyrażenie zgody. W wypadku odmowy zatwierdzenia przez Senat Sejm powołuje na stanowisko Rzecznika inną osobę.
- Kadencja Rzecznika trwa 5 lat i liczona jest od dnia złożenia ślubowania przed Sejmem. Ta sama osoba nie może być Rzecznikiem więcej niż przez dwie kadencje. Rzecznik pełni swoje obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowego Rzecznika
- Sejm odwołuje Rzecznika przed upływem okresu, na jaki został powołany większością co najmniej 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, jeżeli:
- zrzekł się wykonywania obowiązków,
- stał się trwale niezdolny do pełnienia obowiązków na skutek choroby, ułomności lub upadku sił - stwierdzonych orzeczeniem lekarskim.
- jeżeli Rzecznik sprzeniewierzył się złożonemu ślubowaniu.
[edytuj] Struktura organizacyjna Biura Rzecznika Praw Obywatelskich
Marszałek Sejmu na wniosek Rzecznika, nadaje statut określający zadania i organizację Biura. RPO nadzoruje merytorycznie bezpośrednio Zespół Prawa Karnego, oraz Prawa Karnego Wykonawczego. Pozostała część kontrolują jego zastępcy oraz Dyrektor Biura sprawujący również nadzór organizacyjny biura
- Zespół Prawa Konstytucyjnego i Międzynarodowego
- Zespół Prawa Karnego
- Zespół Zabezpieczenia Społecznego
- Zespół Prawa Cywilnego i Gospodarki Nieruchomościami
- Zespół Prawa Administracyjnego i Spraw Mieszkaniowych
- Zespół Prawa Gospodarczego, Danin Publicznych i Ochrony Praw Konsumenta.
- Zespół Prawa Karnego Wykonawczego
- Zespół Prawa Pracy
- Zespół Praw Żołnierzy, Funkcjonariuszy Służb Publicznych i Cudzoziemców.
- Zespół Administracji Lokalnej, Mniejszości Narodowych i Współpracy z Organizacjami Społecznymi
- Zespół Prawa Rodzinnego i Ochrony Praw Osób Niepełnosprawnych
- Zespół Ochrony Zdrowia
- Zespół Klasyfikacji Wniosków
- Zespół Przyjęć Interesantów
- Zespół Prezydialny
- Samodzielny Wydział Spraw Osobowych i Wynagrodzeń
- Samodzielny Wydział Finansowy
- Pion Ochrony Informacji Niejawnych
- Komórka Audytu Wewnętrznego
- Zespół Terenowy Rzecznika Praw Obywatelskich
[edytuj] Adres
Podane za witryną RPO:
Rzecznik Praw Obywatelskich, Aleja Solidarności 77, 00-090 Warszawa
[edytuj] Przypisy
- ↑ 4-letnia kadencja liczona od dnia uchwały Sejmu PRL
- ↑ obowiązki Rzecznika Praw Obywatelskich wykonywała od 1 stycznia 1988, z chwilą wejścia w życie ustawy
- ↑ Rzecznik, któremu upłynął 5-letni czas kadencji pełni swoje obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowego Rzecznika (art. 3 ust. 6 Ustawy o RPO)
