Avro

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Avro simgesi

Avro (€, Euro; Ευρώ) 25 Avrupa Birliği üyesinden 12'sinin kullandığı ortak para birimi. Türkçe'de kimi zaman Euro şeklinde de yazılır ve okuyan kişinin yatkın olduğu batı Avrupa diline göre yuro, öro veya oyro şeklinde okunabilir.

Avro'nun yönetimi Avrupa Merkez Bankalar Sistemi (AMBS)'nce yapılır. AMBS, Avrupa Merkez Bankası (AMB) ve Avro Alanı'nda yeralan ülkelerin merkez bankalarından oluşur. Merkezi Almanya'nın Frankfurt şehri olan AMB, parasal (mâli) politikaların belirlenmesinde tek yetkili kurumdur. AMBS'nin diğer üyeleri kâğıt ve madeni para basma, bunları dağıtma ve Avro Alanı ödeme sisteminde işlem yapma haklarını elinde bulundurur.

Avro'ya geçen hemen hemen her ülkede bu süreç biraz sancılı olmuştur. Yeni para biriminin yürürlüğe girmesinden sonra tüketici fiyatlarındaki hissedilir fiyat artışları görülmüştür. Örneğin ekonomisi oldukça iyi olan Almanya'da 1 DM çoğunlukla yaklaşık karşılığı olan 0,50 sent yerine 1 Avro olarak çevrilmiştir, bu da toplamda büyük bir alım gücü düşmesine sebep olmuştur. Avro'ya geçiş zamanında ekonomisi en kötü Avrupa Birliği üyelerinden olan Yunanistan'da ise Avro'ya geçme vahim ekonomik sonuçlara yol açmıştır.

[değiştir] Avro Alanı

Bu altbaşlığın ana makalesi: Avro Alanı

Avrupa Birliği'nin tüm üyeleri Avro kullanmaz. Avroya geçen ülkeler şunlardır:

Bu ülkelerin bütününe genelde Avro Alanı adı verilir.

[değiştir] Madeni para

€ 0,01	€ 0,02	€ 0,05	€ 0,10	€ 0,20	€ 0,50	€ 1,00	€ 2,00

[değiştir] Banknotlar

Değeri	Renk	Uzunluk (mm)	Genişlik (mm)
€ 5	gri	120	62
€ 10	kırmızı	127	67
€ 20	mavi	133	72
€ 50	turuncu	140	77
€ 100	yesil	147	82
€ 200	sarı	153	82
€ 500	mor	160	82

[değiştir] AB üyesi olmayıp Avro kullananlar

Monako, San Marino ve Vatikan AB üyesi olmamasına karşın, yapılan anlaşmalar çerçevesinde Avro kullanmaktadır. Andorra, Karadağ ve Kosova ise AB ile herhangi bir anlaşma yapmaksızın Avro kullanmaya başlamıştır.

[değiştir] AB üyesi olup Avro kullanmayanlar

Danimarka ve Birleşik Krallık, Maastricht Anlaşması'nda yeralan ayrıklıklara (istisnalara) dayanarak Avro'ya geçmeyen AB üyeleridir. Bu ülkelerin hükümetleri bu konuda karar vermedikçe ya da halk oylaması sonuçları bu yönde olmadıkça, AB tarafından yasal bir baskıyla karşılaşmazlar.

28 Eylül 2000'de Danimarka'da yapılan halk oylamasına göre, oy verenleri %53,2'si Avro'ya geçmeye karşı çıktı.

İsveç'in Avro konusunda hiçbir ayrıklığı olmamasına karşın, bu ülkede gerçekleştirilen halk oylamaları Avro'ya geçişi engeller durumdadır. 14 Eylül 2003'teki halk oylamasına göre, oy kullananların %56,1'i Avro'ya 'hayır' derken, %41,8'i 'evet' dedi.