Lingva familio

El Vikipedio

Oni grupigas lingvojn en familiojn laŭ ilia historia parenceco: lingvoj, kiuj ŝajnas deveni de komuna pralingvo, troviĝas en la sama familio, nomata ankaŭ "lingvaro". Tiel oni ricevas arbostrukturon.

La sekva tabelo montras unu tian strukturon. Pri kelkaj familioj ekzistas diversaj opinioj, kaj iuj disdividoj estas esence arbitraj. Ĉi tiu tabelo estas iom konservativa, montrante nur familiojn, kies parenceco estas ĝenerale agnoskita. Pli radikala klasigo estas priskribita en la artikolo pri lingva filono.

Pro konveno, por ke ne estu tro da familioj en la supra nivelo, la tabelo uzas ankaŭ kelkajn geografiajn grupojn, sed tiuj estas klare distingitaj per la vorto "lingvaroj" en la titolo. Ekzemple, historia parenceco inter la nordkaŭkaza kaj sudkaŭkaza lingvaroj ne estas pruvita.

Evidente la tabelo ne mencias ĉiujn homajn lingvojn, da kiuj estas kelkaj miloj. La strukturo de iuj familioj estas iom simpligita; pli da detaloj troviĝas eventuale en la artikolo pri la koncerna familio. Kreolaj lingvoj, piĝinoj kaj planlingvoj estas ellasitaj pro ilia alispeca deveno, kaj listo de izolitaj lingvoj (lingvoj, kiuj ne apartenas al konata familio) troviĝas en aparta artikolo.

Iuj familioj estas rigardeblaj ankaŭ kiel lingvoj kun dialektoj, kaj multaj lingvoj estas rigardeblaj ankaŭ kiel familioj de proksime parencaj lingvoj.

[redaktu] Afrikazia

Berbera
- Kabila - Ŝilha - Tamaziĥta - Tuarega - Zenaga
Ĉada
- Haŭsa
Egipta
- Egipta - Kopta
Kuŝida
- Beĵa - Oroma - Somalia
Omota
Semida
- Akada - Amhara - Araba - Aramea - Babilona - Hebrea - Kanana - Malta

[redaktu] Altaja

Mongola
- Burjata - Kalmuka - Mongola
Turka
- Azerbajĝana - Ĉuvaŝa - Jakuta - Kazaĥa - Kirgiza - Tatara - Turka - Turkmena - Ujgura - Uzbeka
Tungusa
- Ĉakara - Evenka
Eble en la sama familio: Japana - Korea

[redaktu] Aŭstralia

Djirbala - Mabujaga - Okcidentdezerta lingvo

[redaktu] Aŭstrazia

Mon-kmera
- Aslia
  - Ĵahaja - Semaja - Semelaja
- Mona
  - Mona
- Nikobara
  - Kara - Nankaŭra
- Norda
  - Kasia
- Orienta
  - Banara - Kmera
- Vjetmuonga
  - Vjetnama
Munda
- Norda
  - Hoa - Munda - Santala
- Suda
  - Karia - Sora

[redaktu] Aŭstronezia

Formosa
- Amisa - Atajala - Bununa - Cua - Pajvana - Pujuma - Rukaja - Sedika
Malajopolinezia
- Centra
  - Mangaraja - Ngadha - Soboja - Tetuma
- Okcidenta
  - Balia - Cebuana - Ĉamora - Indonezia - Java - Malagasa - Malaja - Sunda - Tagaloga
- Orienta
  - Fiĝia - Gilberta - Havaja - Maoria - Samoa - Tahitia - Tongana

[redaktu] Ĉinotibeta

Tibetobirma
- Nepal Bhasa - Birma - Nevara - Ŝarpa - Tibeta
Ĉina
- Amoja - Fukia - Hakaa - Hokia - Jua - Kantona - Mandarena - Mina - Tajvana - Ŭua

[redaktu] Dravida

Centra
- Gadaba - Kolama - Najka - Olara - Parĵa
Norda
- Brahua - Kuruksa - Maltoa
Suda
- Kanara - Kodaga - Kota - Malajala - Tamila - Toda - Tulua
Sudcentra
- Gonda - Konda - Manda - Savara - Telugua

[redaktu] Eskimo-aleuta

Aleuta
Eskima
- Inuita
- Jupika

[redaktu] Hindeŭropa

[redaktu] Albana

Albana

[redaktu] Armena

Armena

[redaktu] Balta

Okcidenta
- Prusa
Orienta
- Latva - Litova

[redaktu] Italia

Antikvaj lingvoj: Faliska - Latina - Oska - Sabina - Umbria
Latinida
- Italo-okcidenta
  - Italo-dalmata
    - Dalmata - Itala - Sicilia
  - Okcidenta
    - Aragona - Asturia - Franca - Friula - Galega - Galoa - Hispana - Kataluna - Okcitana - Portugala - Romanĉa - Venecia
- Orienta
  - Rumana
- Suda
  - Korsika - Sarda

[redaktu] Kelta

Insula
- Bretona lingvaro (P-kelta)
  - Bretona - Kimra - Kornvala
- Gaela lingvaro (Q-kelta)
  - Irlanda - Manksa - Skotgaela
Kontinenta
- Gaŭla - Iberokelta

[redaktu] Slava

Okcidenta
- Ĉeĥa - Kaŝuba - Pola - Slovaka - Soraba
Orienta
- Belarusa - Rusa - Ukraina
Suda
- Okcidenta
  - Bosnia - Kroata - Serba - Slovena
- Orienta
  - Bulgara - Makedona - Slavona

[redaktu] Indianaj lingvaroj de Nord-Ameriko

[redaktu] Algonkina

Centra
- Miĉifa - Aniŝinabeka - Potaŭatoma - Inua - Kria - Odawa - Ŝaŭnia - Vulpa
Orienta
- Mikmaka - Malecita - Abenaka
Preria
- Ĉejena - Pikania - Siksika - Akainaŭa
Rituana
- Ŭijota - Juroka

[redaktu] Atapaska (aŭ Na-Denea)

Nordaj lingvoj
- Atna (parolata en Alasko)
- Babina (parolata en Brita Kolumbio)
- Bivera (parolata en Brita Kolumbio kaj Alberto)
- Cecota (parolita en Brita Kolumbio)
- Cuktina|Sarsia (parolata en Alberto)
- Ĉilkotina (parolata en Brita Kolumbio)
- Ĉipevajana (parolata en NOT)
- Hana (parolata en Alasko kaj Jukono)
- Holikaĉuka (parolata en Alasko)
- Hundripa|Dogriba (parolata en NOT)
- Ingalika (parolata en Alasko)
- Kariera (parolata en Brita Kolumbio)
- Kaska (parolata en Jukono)
- Kojukona (parolata en Alasko kaj Jukono)
- Kolĉana (parolata en Alasko)
- Kuĉina (parolata en Alasko kaj Jukono)
- Lepora (parolata en NOT)
- Monta (parolata en NOT)
- Sekana (parolata en Brita Kolumbio)
- Slavia (parolata en Brita Kolumbio, Alberto kaj NOT)
- Tagiŝa (parolata en Brita Kolumbio)
- Taltana (parolata en Brita Kolumbio)
- Tanajna (parolata en Alasko)
- Supra Tanana|Malsupra Tanana (parolataj en Alasko)
- Tanakrosa (parolata en Alasko)
- Nord-tuĉona|Sud-tuĉona (parolataj en Jukono)
- Urslaga (parolata en NOT)
Pacifikaj lingvoj
- Galisa (parolata en Oregono)
- Hupa (parolata en Kalifornio)
- Kolombi-rivera (parolita en Oregono kaj Vaŝingtonio)
- Tolova (parolata en Oregono kaj Kalifornio)
- Tututnia (parolata en Oregono)
- Supra Umpkva (parolata en Oregono)
Sudaj lingvoj
- Apaĉaj
- Navaha

vidu ankaŭ: Lingvoj de Oregono

[redaktu] Ĥoka

Diegenja - Juma - Moĥava

[redaktu] Irokeza

Seneka - Mohaŭka - Onejda - Ĉeroka - Kajuga - Onondaga - Tuskarora

[redaktu] Kadoa

Kadoa - Viĉita - Paŭnia

[redaktu] Klamat-sahaptina

Nezperca - Sahaptena - Klamata

[redaktu] Koaŭila

Komekruda - Kotonama - Pakaŭa - Kariza

[redaktu] Majaa

Ŭasteka - Ĉola - Majaa - Celtala - Toĥolabala - Cocila - Kakĉikela - Kiĉeja - Mama - Kekĉi

[redaktu] Muskoga

Ĉoktaŭa - Koasata - Mikasuka

[redaktu] Otomi-pama

Otomia - Pama - Pirinda - Mazahua

[redaktu] Penuta

Patvina - Vintua - Nomlaka

[redaktu] Saliŝa

Belakula|Nuĥalka
Saliŝaj lingvoj de la Marbordo
- Lingvoj de la Centra Marbordo
  - Komoksa
  - Pentlaĉa
  - Seŝelta
  - Skvamiŝa
  - Nord-markola
  - Klalama
  - Halkomelema
  - Nuksalka
  - Laŝucida
  - Tvana
- Lingvoj de Oregono
  - Tilamuka
  - Sileca
- Camosaj lingvoj
  - Kvinalta
  - Malsupra Ĉehelisa
  - Supra Ĉehelisa
  - Kaŭlica
Enlandaj lingvoj
- Nordaj
  - Lilueta
  - Tompsona
  - Ŝusvapa
- Sudaj
  - Kolombia-saliŝa
  - Okanagana
  - Spokana / Kalispela / Platkapa
  - Kurdalena

[redaktu] Siua

Apsaluka - Vinebaga - Omaha

[redaktu] Utah-azteka

Naŭatla - Pajuta - Komanĉa

[redaktu] Vakaŝana

Maka - Nutka - Nitinata - Kvakvala - Ovikina - Hajsla - Hejlcuka

[redaktu] Indianaj lingvaroj de Sud- kaj Mez-Ameriko

klasigenda: Murapirahana lingvo - Keĉua

[redaktu] Arua

Ajmara - Ĥakara lingvo

Araŭkana (mapuĉa lingvo) -

[redaktu] Ge-pano-kariba

Borora - Kariba - Mataka - Vitota

[redaktu] Makro-Ĉibĉa

Epera - Kajapa - Kuna - Talamanka - Varaa

[redaktu] Tupi-lingvaro

Tupi-gvarania sublingvaro
- Gvarania

[redaktu] Kaŭkazaj lingvaroj

Nordkaŭkaza
- Nordokcidenta
  - Abĥaza - Kabarda
- Orientkaŭkaza
  - Naĥaj lingvoj
    - Ĉeĉena - Inguŝa - Bacbia
  - Dagestanaj lingvoj
    - Avara - Ceza - Lezga
Sudkaŭkaza
- Kartvela - Lazmingrela - Svana

[redaktu] Kojsana

Kunga - Nama - Sandaŭa

[redaktu] Niĝerkonga

Atlantikokonga
- Atlantika
  - Djola - Drola - Fula - Manĵaka - Temna - Volofa
- Iĵaŭeca
  - Defaka - Iĵaŭa
- Voltokonga
  - Benvekonga
    - Bantueca
      - Bantua
        
        Bemba - Efika - Igba - Joruba - Kosa - Svahila - Ŝona - Zulua
  - Krua
    - Basa - Greboa - Gverea - Klaoa
  - Kvaa
    - Evea - Fantea - Tvia
  - Norda
    - Adamaŭ-ubanga
      - Banda - Ngbaka- Ngbanda - Zanda
    - Gura
      - Dagara - Murea
Kordofaneca
- Kadugla
- Kordofana
  - Katla - Koaliba
Manda
- Bambara - Malinka - Mendea

[redaktu] Nilota

Lua - Masaja

[redaktu] Papua

Rotokasa lingvo

Bunaka - Enga

[redaktu] Urala

Finn-ugra
- Finnoperma
  - Finna
    - Estona - Finna - Karela - Livona - Maria - Mordva - Samea - Vepsa - Vota
  - Perma
    - Komia - Udmurta
- Ugra
  - Hungara - Mansa (aŭ pli frue vogula lingvo) - Ĥanta aŭ (ostjaka lingvo)
Samojeda
- Eneca - Neneca - Nganasa - Selkupa

Lingvo
Lingvistiko \| Interlingvistiko \| Planlingvo \| Lingvaj Familioj (Malnova Tabelo) \| Lingva filono \| Izolita lingvo
Listoj : alfabetorde \| laŭ ISO 639 \| laŭ familio \| laŭ parolantaro \| laŭ skribsistemo
Diverslingve : Nombroj \| Saluti \| Danki \| Idiotismo kaj idiotismaj esprimoj
Landoj kaj lingvoj de Bertilo Wennergren kaj Martin Weichert redaktu

[redaktu] Vidu ankaŭ jenon:

[redaktu] Eksteraj ligiloj

http://www.ethnologue.com/web.asp

http://www.ethnologue.com/family_index.asp

http://gebaren.ugent.be

http://www.elanguages.info

Ĉi tie estas aldonaj bildoj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn bildojn kaj metos ilin en la artikolon.

Ĉi tie estas aldonaj eksteraj ligiloj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn eksterajn ligilojn kaj metos ilin en la artikolon.

Elŝutita el "http://eo.wikipedia.org../../../l/i/n/Lingva_familio.html"

Kategorioj: Lingvo | Lingvaj familioj | Artikoloj kun aldonaj bildoj | Artikoloj kun aldonaj eksteraj ligiloj