Sint-Pièter
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Sint-Pièter (van Sint Petrus) waor 'n gehuch ten noorde van de Geul bie Valkeberg in Limburg. Op de landkaart van Jacob van Deventer oet 1550 sjteit Sint-Pièter es 'n nederzètting rónd e kruuspunt van doorgaonswaeg geteikend. 'n Watermeule op de Geul en 'n zèstal hoezer of boerderieje zint op dees kaart te óndersjeije. In de archieve kump me neve de naam St. Pièter ouch St.Pe(e)ter en St. Pierre tege.
Vanouds huèrde ‘t tot de parochie en gemeinte Sjin op Geul. 't Laog èvvel 'n paar kilomaeter wiejer nao 't weste ten opziechte van diet dorp. Valkeberg liek vlakbie. De grens mèt Valkeberg en Hulsberg woort gevörmp door respectievelik de Geul en de Sillebeek of Hièkerbeek. In 1882 weurt door de zuustersj Franciscanesse ter plaatse 'n kloaster gesjtiech. 'n Paar jaor later kómme dao 'n neogotische kapel en 'n zuusterhoes bie. In 1940 ies St. Pièter aan 't sjtedsje Valkeberg vasgegreujd en weurt dan same mèt Sjin op Geul bie de dan nuuj gemeinte Valkeberg-Houtem gevoog. De zuustersj verhuze in 1956 nao ’t Jezuïetekloaster aan de Sjtoepert in Valkeberg. Ein aantal karakteristieke geboewe weurt dan aafgebroke.
Aan de euverkant van de krusing bevingk ziech 'n moerkruus. In 't veurmalig zuusterhoes, aan de Sjteinsjtraot, ies allewiel de muzieksjoal gevestig. Dees sjtraot löp ónder 'ne sjpoorduker wiejer en zou 't trajec van de Romeinse Via Belgica zin gewaes. Aan de St. Piètersjtraot liegke nog 'n paar ouw (veurmalige) mergele boerderieje en hoezer. Ouch de ouwe sjouwburg van Valkeberg, noe de Hema, bevingk ziech hie mèt 'ne mergele gevel en 'ne karakteristieke glaas-in-load pui. Aan meuletak van de Geul liek nog ummer de ouw watermeule oet de 16e ièw. 't Geboew, same mèt 'de u-vörmige haof, ies noe van mergel.
De gesjlote haof Euverhem, dae aan de voot van de Goudsberg en Sjaasberg liek, woort ummer bie de buurtsjap Sint-Pièter gerekend.
Aan de Maas, bie Mestreech, liek ’n ander dörp mèt de naam Sint Pieter.
Aan de Voor, in Belsj Limburg liek Sint-Pietersvoere.
[bewirk] Dialek
De taal die ze op Sint Pièter kalle ies 't zelfde es die van 't Valkebergs, binne de poort. 'n Paar sjrieversj en diechtersj zint:
- Karel Dorren (1896-1988) (verhaole en gediechte)
- Sjeng Meijs (1901-1960) (gediechte)
- Anneke Ubaghs-Cobbenhagen (1903-1975) (gediechte en artikele)
- Jan Diederen (1936) (leedsjes)
- Els Diederen (1946) (gediechte en artikele)
- Bert Diederen (1948) (leedsjes)
De drie Diederens (van Dedere) zint breursj en zuuster vanein.
[bewirk] Externe link
|
|
 |
|---|---|
| Dörper: Berg | Brokem | Houtem | Oud-Valkeberg | Sjin op Geul | Sub | Valkeberg | Vild | |
| Buurtsjappe en gehuchte: Boete de Paort | D'n Emmaberg | Geulem | De Hièk | De Hièkerbeek | Hièrewaeg | Iezere | Ingwege | Keuteberg | De Nerem | Oas | De Plenkert | Sint Gerlach | Sint-Pièter | Sjoanbrón | De Sjtoepert | Sjtraobaek | Sjtröch | Terbliet | Vroenhof | Walem | |
