North American B-25 Mitchell

Z Wikipedii

B-25J Mitchell
Dane podstawowe
Państwo	USA
Wytwórnia	North American Aviation
Typ	bombowiec
Załoga	6 (2 pilotów, navigator/bombardier, operator wieżyczki/inżynier, radiooperator/strzelec, tylny strzelec
Historia
Dane techniczne
Napęd	2 silniki gwiazdowe Wright R-2600
Wymiary
Rozpiętość	20,6 m
Długość	16,1 m
Wysokość	4,8 m
Powierzchnia nośna	57 m²
Masa
Własna	9580 kg
Startowa	19000 kg
Osiągi
Prędkość max.	442 km/h
Prędkość przelotowa	370 km/h
Prędkość wznoszenia	4 m/s
Pułap	7600 m
Zasięg	4300 km
Promień działania	2170 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
12 wkm kalibru .50, oraz do 2700 kg bomb
Użytkownicy
USAF

North American B-25 Mitchell – średni bombowiec amerykański z okresu II wojny światowej. Zaprojektowany w 1939 roku. Dostarczany również dla Związku Radzieckiego w ramach umowy Lend-Lease i używany tam również po wojnie (kod NATO Bank) Po raz pierwszy użyty przez ZSRR pod Stalingradem. Uzbrojony w bomby, rakiety 127 mm i 14 karabinów maszynowych kalibru 12,7 mm. Zmodyfikowana wersja w działo 75 mm. Oddział tych samolotów dokonał pierwszego nalotu na Tokio w 1942 roku, startując z lotniskowca. Pierwszy samolot typowo bombowy startujący z lotniskowca.

Spis treści 1 Konstrukcja 2 Historia 2.1 B-25 i B-25A 2.2 B-25B 2.3 B-25C i B-25D 2.4 B-25G i B-25H 2.5 B-25J 3 Użycie bojowe

[edytuj] Konstrukcja

B-25 to dwusilnikowy średniopłat, charakteryzował się trzypunktowym podwoziem i podwójnym usterzeniem kierunku. W odróżnieniu od swojego poprzednika (NA-40) zaprojektowano szeroki kadłub, ze stanowiskami pilotów obok siebie.

[edytuj] Historia

[edytuj] B-25 i B-25A

Bombowiec B-25 zaprojektowano po ogłoszniu przez dowództwo Korpusu Powietrznego Armii Stanów Zjednoczonych (USAAC) w marcu 1939 roku zapotrzebowania na nowy bombowiec. Samolot miał mieć zasięg 3200 km, osiągać prędkość 480 km/h i móc przenosić 1360 kg bomb. Projekt zakładów North American Aviation, oznaczony NA-62, wywodził się z wcześniejszych prototypów oznaczonych NA-21 i NA-40. USAAC zdecydowało się zamówić NA-62 w ilości 184 egzemplarzy jeszcze przed wykonaniem prototypu. Pierwszy B-25 oblatano 19 sierpnia 1940 roku. Uzbrojenie obronne pierwszych B-25 stanowiły 3 karabiny maszynowe kalibry 7,62 mm i 1 karabin maszynowy kal. 12,7 mm obsługiwany przez tylnego strzelca. Samoloty wyposażono w silniki Wright 2600-9 Cyclone, o mocy 1005 kW (1350 KM). Zbudowano 24 egzemplarze B-25, które skierowano do jednostek obrony wybrzeża. Pierwszy oblatany B-25 nazwano później Whiskey Express i wykorzystywano jako służbowy samolot North American Aviation. 25 lutego 1941 oblatano pierwszy samolot lekko zmodyfikowanej wersji B-25A. Maszyny te były lepiej opancerzone i posiadały samouszczelniające się zbiorniki paliwa. Zbudowano 40 sztuk B-25A, które służyły również w obronie wybrzeża. W tym samym czasie zdecydowano nazwać samloty na cześć generała Billy'ego Mitchella.

[edytuj] B-25B

Wersja B-25B była pierwszą, która służyła w liniowych jednostkach USAAF. Od poprzedników odróżniała się dwoma wieżyczkami strzeleckimi z 2 karabinami maszynowymi Browning kalibru 12,7 mm w każdej oraz brakiem stanowiska tylnego strzelca. Zbudowano 120 samolotów tej wersji. 23 sztuki otrzymało brytyjskie Royal Air Force, gdzie otrzymały oznaczenie Mitchell Mark I. Kilka B-25B przekazano Związkowi Radzieckiemu, a część planowano przekazać Holandii, jednak wobec zajęcia Holenderskich Indii Wschodnich przez Japończyków pozostały na służbie w USA.

[edytuj] B-25C i B-25D

Począwszy od listopada 1941 roku produkowano kolejną wersję bombowca – B-25C. W samolotach tych montowano silniki Wright R-2600-13 Twin Cyclone o mocy 1270 kW (1700 KM). Dodano także autopilota, zaczepy dla dodatkowych bomb lub zbiorników z paliwem pod skrzydłami, wprowadzono też wiele innych zmian. Zbudowano 1620 sztuk B-25C i 2290 identycznych B-25D. Różnica w oznaczeniach wynika z tego, że B-25C budowano w fabryce w Inglewood w Kalifornii, a B-25D w nowej fabryce w Kansas City. RAF otrzymał 367 B-25C oraz 212 B-25D, oznaczonych Mitchell Mark II, a lotnictwo piechoty morskiej USA otrzymało z kolei 50 B-25C i 152 B-25D oznaczonych odpowiednio PBJ-1C i PBJ-1D.

Wiele samolotów tych wersji poddano modyfikacji już w jednosktach liniowych dodając nieruchome 4 karabiny maszynowe w nosie samolotu. Pozwalało to efektywniej atakować cele nawodne i naziemne z niskich wysokości.

[edytuj] B-25G i B-25H

W zakładach North American Aviation opracowano inny sposób na zwiększenie siły ognia bombowca – w części nosowej montowano działo M-4 kalibru 75 mm posiadające zapas amunicji na 21 strzałów. Prototyp tej wersji – XB-25G oblatano 22 października 1942, a pierwsze seryjne B-25G, wyposażone dodatkowo w 2 karabiny maszynowe 12,7 mm obok działa, dotarły do jednostek w maju 1943. Fabrykę w Inglewood opuściło 400 B-25G, a zakłady w Kansas City przebudowały 63 B-25C na wersję B-25G.

Dalsze prace nad wzmocnieniem przedniego uzbrojenia dały w rezultacie wersję B-25H. Działo M-4 zastąpiono działem T13E1 tego samego kalibru 75 mm, wprowadzając jednocześnie dodatkowo 6 karabinów 12,7 mm oraz wieżyczkę ogonową z dwoma karabinami maszynowymi 12,7 mm. Samolty te można było uzbrajać także w niekierowane rakiety HVAR lub torpedy. Zbudowano 1000 ezgemplarzy B-25H, z czego 284 przekazano piechocie morskiej, gdzie otrzymały oznaczenie PBJ-1H.

[edytuj] B-25J

Ostatnią i wyprodukowaną w największej liczbie egzemplarzy, była wersja B-25J. Samoloty te pozbawiono mało praktycznego dla lotników działa 75 mm. Część maszyn otrzymała przeszklone przedziały nosowe z dwoma karabinami 12,7 mm – jednym stale zamocowanym i jednym obsługiwanym przez załogę. Pozostałe samoloty posiadały 8 nieruchomuch karabinów maszynowych strzelających do przodu. Napęd zapewniały silniki Pratt & Whitney R-2600-29. Zbudowano 4390 samolotów tej wersji, wszystkie w Kansas City.

[edytuj] Użycie bojowe

Lotnictwo armii USA (USAAF), które było głównym operatorem B-25 kierowało je do grup bombowych stacjnujących na Pacyfiku oraz w rejonie Morza Śródziemnego. Do walk w Europie przeznaczano z kolei przede wszystkim samoloty Martin B-26 Marauder. Maraudery charakteryzowały się lepszymi osiągami i większą odpornością na uszkodzenia, wymagały jednak dłuższych pasów startowych od B-25 oraz nieco większego doświadczenia załóg.

Mitchelle przekazane Wielkiej Brytanii pełniły służbę zarówno w Europie jak i na Dalekim Wschodzie. W 1943 wyposażono w nie polski dywizjon 305. B-25 latały również w jednostkach radzieckich, holenderskich, kanadyjskich, australijskich, brazylijskich i chińskich jednostkach Kuomintangu. Po wojnie trafiły do sił powietrznych wielu państw Ameryki Łacińskiej.