Wodorowęglan sodu

Z Wikipedii

Wodorowęglan sodu (nazwy zwyczajowe: soda oczyszczona, kwaśny węglan sodu, bikarbonat, NaHCO₃) - nieorganiczny związek chemiczny, wodorosól kwasu węglowego i sodu.

W temperaturze pokojowej jest to biała substancja krystaliczna. Rozkłada się w temperaturze powyżej 60 °C.Rozpuszcza się w wodzie: w temp. 20 °C 9,6g/100cm³. Stosowany jest głównie jako jeden ze składników proszku do pieczenia i dodatek do żywności regulujący pH (symbol E 500b). Niegdyś był też stosowany do wyrobu napojów musujących, w lecznictwie (przy nadkwasocie), gaśnicach pianowych (jako środek pianotwórczy), jako substancja pochłaniająca zapachy i wilgoć oraz do zmiękczania wody.

Wodorowęglan sodu bywa też nazywany sodą oczyszczoną lub kwaśnym węglanem sodu. Ta ostatnia nazwa jest bardzo myląca, gdyż w rzeczywistości wodny roztwór wodorowęglanu sodu ma odczyn słabo alkaliczny i zachowuje się w wielu reakcjach jak słaba zasada. Z kwasami reaguje z wydzieleniem dwutlenku węgla i wody:

NaHCO₃ + HCl → NaCl + H₂O + CO₂ (gaz)

NaHCO₃ + CH₃COOH → CH₃COONa + H₂O + CO₂ (gaz)

Nie reaguje z alkoholami i fenolami, co bywa wykorzystywane do odróżniania alkoholi i fenoli od kwasów karboksylowych w chemicznej analizie związków organicznych.

Jego własności spulchniające i pianotwórcze wynikają z faktu, że rozkłada się on w temperaturze powyżej 60°C z wydzieleniem dużych ilości dwutlenku węgla:

2 NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O + CO₂

W laboratorium najłatwiej jest go otrzymać przez wprowadzenie dwutlenku węgla do nasyconego wodnego roztworu węglanu sodu:

Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O → 2 NaHCO₃.

W przemyśle otrzymuje się go jako produkt pośredni przy otrzymywaniu węglanu sodu metodą Solvaya.