Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Web Analytics
Cookie Policy Terms and Conditions Yapon dili - Vikipediya

Yapon dili

Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا


Bu məqalə hələlik qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

بومقاله هله لیک قارالاما حالیندادیر، مقاله نی تکمیل اتمه ایله ویکیپدیا نی زنگینلشدیرین


Lütfən bu şablonu daha dəqiqləri ilə əvəz edin


Yapon dili(日本語),Yaponiyada danışılan dildir. Yapon dövlətinin rəsmi dilidir. Şərq dillərindən hesab olunur. Bu dildə 120 milyon danışan var. Əlifbası Çin dilinin Kanci xəttindən dönmüş xəttdir. Kanci Hiraqana və Katakana-da istifadə olunur. 2000-dən çox Kanci Hiraqana və Kataqana hərəsi 47 hərfdir. Bu xəttlərə bəzi əlamətləri artırdıqda başqa səslər əmələ gəlir. Müasir Yapon dilində, xüsusən şirkət adları, reklamlar və Yapon dilinin kompyuterə keçirilməsində də romaci adı verilən Latın əlifbasıda işlənir. Türk dilləri kimi iltisaqi dildir. Yapon dili Ural-Altay dil qrupunda olduğuna görə Türk dillərinə müəyyən yaxınlığı var.

Wikipedia
Yapon dili Vikipediya versiyası

Mündəricat

[gizlÉ™]

[redaktə / تحریر] Hiraqana əlifbası

あ い う え お 
a  i  u e  o 
か、が き、ぎ く、ぐ け、げ こ、ご 
ka qi ki  qi ku qu ke qe ko qo
さ、ざ し、じ す、ず  せ、 ぜ そ、ぞ
sa za ÅŸi  ci su zu  se  ze so zo
た、だ ち、ぢ  つ、 づ て、で と、ど 
ta da çi  ci tsu zu te  de to de
な に  ぬ ね  の 
na ni nu ne no
は、ば、ぱ ひ、び、ぴ ふ、ぶ、ぷ へ、べ、ぺ ほ、ぼ、ぽ 
ha  ba pa hi bi pi fu  bu pu he be  pe ho bo po
ま  み   む  め   も 
ma  mi  mu  me  mo
や  ゆ   よ   ら   り  る   れ  ろ
ya  yu   yo   ra  ri  ru  re  ro 
わ ゐ  ゑ を 
va  i  e  o
  ã‚“ 
   n

[redaktə / تحریر] Katakana Əlifbası

ア (a) イ (i) ウ (u) エ (e) オ (o)

K カ (ka) キ (ki) ク (ku) ケ (ke) コ (ko)

S サ (sa) シ (şi) ス (su) セ (se) ソ (so)

T タ (ta) チ (çi) ツ (tsu) テ (te) ト (to)

N ナ (na) ニ (ni) ヌ (nu) ネ (ne) ノ (no)

H ハ (ha) ヒ (hi) フ (fu) ヘ (he) ホ (ho)

M マ (ma) ミ (mi) ム (mu) メ (me) モ (mo)

Y ヤ (ya) ユ (yu) ヨ (yo)

R ラ (ra) リ (ri) ル (ru) レ (re) ロ (ro)

V ワ (va) ヰ (vi) ヱ (ve) ヲ (vo / o)

N ン (n)


[redaktə / تحریر] Kanci (漢字)

miladin 5-ci əsrdə çindən yaponiyaya gəlmiş xəttdır.Katakana və Hiraqana da Kancidən tutulmuş xəttdır. hal hazıirdə Kanci çin yaponiya və Korea xəttlərində işlənılır.

[redaktə / تحریر] Misal

Kanci Tələffuz Məna
土 çuçi Torpağ
天 ten Göy, səma
æ°´ mizu Su
火 hi Od, atəş
風 kaze Yel, külək
ç”· otoko KiÅŸi
女 onna Qadın
食べる taberu yemək
飲む nomu içmək
大きい ōkiy böyük
小さい çiysay balaca
夜 yoru Gecə
日 hi Gündüz

[redaktə / تحریر] Qramatikası

Yapon dili Türk dilləri kimi iltisaqi dil hesab olunur. Sifətin ismə izafə olması və onun isimdən öncə gəlməsi türk diliylə eynidir.

məsələn:

  • 赤いリンゴ akai rinqo
  • Qırmızı Alma
  • 私の赤いリンゴ vataÅŸi no akai rinqo 
  • mÉ™nim qırmızı almam

Fail cümlənin başında gəlir. Cümlənin tərtibi belədir: Fail Məful Fel. Misal:

  • 私はリンゴを食べました。 vataÅŸi va rinqo o tabemaÅŸta. ( mÉ™n almanı yedim).
  • リンゴを私は食べました。rinqo o vataÅŸi va tabemaÅŸta. (almanı mÉ™n yedim).

[redaktə / تحریر] Təaruf

  • おはようございます。Ohayo qozaymas →  Sabahınız Xeyir
  • こんにちは Konniçiva  → Günortanız Xeyir
  • こんばんは Konbanva → AxÅŸamınız xeyir
  • さようなら Sayonara → GülÉ™ GülÉ™
  • おやすみなさい Oyasuminasai → GecÉ™z xe*yir
  • お元気ですか Oqenki deska → NecÉ™siniz?
  • はい hay → bÉ™li
  • いいえ iye → xeyir
  • ありがとうございます Ariqato qozaymas → saÄŸolun (təşəkkur edirÉ™m)

[redaktə / تحریر] Fonetika

Yapon dilində 5 sait var. (あ(a)、い(i)、う(u)、え(e)、お(o)). Bütün samitlər bu 5 saitlə işlənilir. Ona göra yapon dilində samit səs tək özü işlənilmir. (ん(N))hərfindən başqa. Məsələn: Ka Ha Ma Sa Ta Ra Ya. Tarixi mənbələrə göra yapon dilində Nara dğvründə 8 sait varmış. Bu səslər Heyan dövründə 5 səsə xülasə olunub. Azərbaycan dilində olan və yapon dilində olmayan səslər bunlardan ibarətdir. X,Ğ,J,Ö,Ü,V,G. yapon dilində olan və azərbaycan dilində movcud olmiyan səslər bulardan ibarətdir. つ(ingiliscə (Tsu) əlamətilə yazilir.), (わ wa). Yapon dili səsləri qəliz səsləri( X,Ğ,J,) olmadığına gora "pure" deyilir. Səs cəhətdən, İspan dili, Yunan dili və İtaliya dilinə yaxındır.

[redaktə / تحریر] Tarixi

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu