New Immissions/Updates:
boundless - educate - edutalab - empatico - es-ebooks - es16 - fr16 - fsfiles - hesperian - solidaria - wikipediaforschools
- wikipediaforschoolses - wikipediaforschoolsfr - wikipediaforschoolspt - worldmap -

See also: Liber Liber - Libro Parlato - Liber Musica  - Manuzio -  Liber Liber ISO Files - Alphabetical Order - Multivolume ZIP Complete Archive - PDF Files - OGG Music Files -

PROJECT GUTENBERG HTML: Volume I - Volume II - Volume III - Volume IV - Volume V - Volume VI - Volume VII - Volume VIII - Volume IX

Ascolta ""Volevo solo fare un audiolibro"" su Spreaker.
CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Lotnisko - Wikipedia, wolna encyklopedia

Lotnisko

Z Wikipedii

Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy portu lotniczego. Zobacz też: Lotnisko - dzielnica Żar, Lotnisko - dzielnica Rumi.
Ogólny widok na duży port lotniczy Incheon w Korei Płd.
Ogólny widok na duży port lotniczy Incheon w Korei Płd.
Ogólny widok na średni port lotniczy Paraparaumu w Nowej Zelandii
Ogólny widok na średni port lotniczy Paraparaumu w Nowej Zelandii
Wieże kontroli lotów na lotnisku Schiphol w Amsterdamie
Wieże kontroli lotów na lotnisku Schiphol w Amsterdamie
Wnętrze wieży kontroli lotów bazy lotnictwa Misawa Air Base w Japonii
Wnętrze wieży kontroli lotów bazy lotnictwa Misawa Air Base w Japonii

Lotnisko, port lotniczy - obszar, na którym lądują, startują i manewrują statki powietrzne (samoloty, śmigłowce). Ich wyposażenie zróżnicowane jest w zależności od liczby odprawianych pasażerów i przeładowywanych towarów.

Porty lotnicze zlokalizowane są przy dużych aglomeracjach miejskich. Ze względu jednak na to, że zajmują one duże powierzchnie, położone są zazwyczaj w pewnej odległości od centrów miast, które obsługują. Niekiedy położone są poza ich granicami administracyjnymi.

Lotniska oznaczane są trzyliterowym kodem IATA oraz czteroliterowym kodem ICAO.

Lotnisko oraz jego strefa ochronna zajmują znaczne obszary, wyłączając z użytkowania znaczny areał gruntów. Zamieszkiwanie w jego pobliżu może być szkodliwe dla zdrowia z powodu zanieczyszczeń powietrza oraz hałasu.

Spis treści

[edytuj] Terminologia

W zależności od wielkości lotnisk i ich funkcji mówi się o:

  • portach lotniczych - dużych lotniskach, przystosowanych do obsługi znaczącej liczby pasażerów i przeładunku towarów; odpowiednio rozbudowana infrastruktura umożliwia przyjęcie dużej liczby samolotów pasażerskich i transportowych,
    • krajowe - obsługujące pasażerów na liniach wewnątrzkrajowych,
    • międzynarodowe,
    • międzykontynentalne,
  • lądowiskach - raczej prowizorycznych, bez zabudowań portowych, obsługujące głównie helikoptery (śmigłowce) oraz małe samoloty,
  • portach śmigłowcowych (heliportach),
  • lotniskach wojskowych (Wojskowych Portach Lotniczych wchodzących w skład baz lotniczych).

[edytuj] Infrastruktura

 Przykładowa przywieszka którą dostaje się w czasie odprawy
Przykładowa przywieszka którą dostaje się w czasie odprawy

W obrębie lotniska można wyróżnić część służącą technicznej obsłudze samolotów w czasie startów i lądowań: pasy startowe, drogi kołowania, hangary, wieża kontroli lotów, urządzenia naprowadzające, oraz część służącą obsłudze pasażerów, czyli terminale lotnicze.

[edytuj] Historia

Pierwsze miejsca przystosowane do startów i lądowań samolotów wyznaczano na płaskich polach o nawierzchni gruntowej lub trawiastej, bez wyznaczonych dróg startowych - lądowano pod dowolnym kątem, w zależności np. od warunków atmosferycznych. Infrastruktura lotniska w początkach lotnictwa składała się zazwyczaj jedynie z hangaru, często posiadały widownie umożliwiające wykorzystanie lotniska w celach rozrywkowych. Jednym z pierwszych lądowisk tego typu było lotnisko Taliedo w Mediolanie, otwarte w 1910, przekształcone w 1920 w port lotniczy o zastosowaniu komercyjnym.

Na rozwój lotnisk ogromny wpływ miała I wojna światowa - na potrzeby militarne zbudowano wiele lądowisk, rozpoczęto również prace nad urządzeniami naprowadzającymi. Po wojnie wiele z tych lotnisk przekształcono na cywilne. Jednym z pierwszych takich lotnisk było lotnisko Le Bourget koło Paryża. Pierwsze lotnisko z terminalem pasażerskim, przeznaczone wyłącznie dla lotnictwa cywilnego, wybudowano w 1922 w Królewcu w ówczesnych Niemczech. Oświetlone pasy startowe pojawiły się w drugiej połowie lat 20. XX wieku.

[edytuj] Największe porty lotnicze świata

[edytuj] Wg ruchu pasażerskiego ogółem (2005)

Pozycja Port lotniczy Państwo Położenie Kod
IATA/ICAO
Pasażerów Pozycja w 2004 Zmiana
1. Port lotniczy Atlanta - Hartsfield-Jackson Stany Zjednoczone Atlanta, Georgia, USA ATL/KATL 85 907 423 1 +2,8%
2. Port lotniczy Chicago-O'Hare Stany Zjednoczone Chicago, Illinois, USA ORD/KORD 76 510 003 2 +1,3%
3. Port lotniczy Londyn-Heathrow Wielka Brytania Hillingdon, Wielki Londyn, Wielka Brytania LHR/EGLL 67 915 403 3 +0,8%
4. Port lotniczy Tokio-Haneda Japonia Ota, Tokio, Japonia HND/RJTT 63 282 219 4 +1,6%
5. Port lotniczy Los Angeles Stany Zjednoczone Los Angeles, Kalifornia, USA LAX/KLAX 61 489 398 5 +1,3%
6. Port lotniczy Dallas-Fort Worth Stany Zjednoczone Dallas/Fort Worth, Teksas, USA DFW/KDFW 59 176 265 6 -0,4%
7. Port lotniczy Paryż-Charles de Gaulle Francja Roissy, Tremblay-en-France, Francja CDG/LFPG 53 798 308 7 +5,0%
8. Międzynarodowy port lotniczy Frankfurt RFN Frankfurt nad Menem, Hesja, Niemcy FRA/EDDF 52 219 412 8 +2,2%
9. Port lotniczy Amsterdam-Schiphol Holandia Haarlemmermeer, Holandia AMS/EHAM 44 163 098 9 +3,8%
10. Port lotniczy Las Vegas-McCarran Stany Zjednoczone Las Vegas, Nevada, USA LAS/KLAS 43 989 982 11 (+1) +6,0%
11. Port lotniczy Denver Stany Zjednoczone Denver, Kolorado, USA DEN/KDEN 43 387 513 10 (-1) +2,6%
12. Port lotniczy Madryt-Barajas Hiszpania Madryt, Hiszpania MAD/LEMD 41 940 059 13 (+1) +8,4%
13. John F. Kennedy International Airport Stany Zjednoczone Nowy Jork, Nowy Jork, USA JFK/KJFK 41 885 104 15 (+2) +8,9%
14. Port lotniczy Phoenix-Sky Harbor Stany Zjednoczone Phoenix, Arizona, USA PHX/KPHX 41 213 754 12 (-2) +4,3%
15. Port lotniczy Pekin Chińska Republika Ludowa Chaoyang, Pekin, ChRL PEK/ZBAA 41 004 008 20 (+5) +17,5%
16. Port lotniczy Hongkong Hongkong Chek Lap Kok, New Territories, Hongkong, ChRL HKG/VHHH 40 269 847 17 (+1) +9,7%
17. Port lotniczy Houston Stany Zjednoczone Houston, Teksas, USA IAH/KIAH 39 684 640 18 (+1) +8,7%
18. Port lotniczy Bangkok-Don Muang Tajlandia Bangkok, Tajlandia DMK/VTBD 38 985 043 14 (-4) +2,7%
19. Port lotniczy Minneapolis-Saint Paul Stany Zjednoczone Minneapolis/Saint Paul, Minnesota, USA MSP/KMSP 37 604 373 16 (-3) +2,4%
20. Detroit Metropolitan Wayne County Airport Stany Zjednoczone Detroit, Michigan, USA DTW/KDTW 36 389 294 19 (-1) +3,2%
21. Port lotniczy Orlando Stany Zjednoczone Orlando, Floryda, USA MCO/KMCO 34 128 048 24 (+3) +8,4%
22 Port lotniczy Newark Liberty Stany Zjednoczone Newark, New Jersey, USA EWR/KEWR 33 999 990 22 +3,3%
23. Port lotniczy San Francisco Stany Zjednoczone San Francisco, Kalifornia, USA SFO/KSFO 33 394 225 21 (-2) +2,3%
24. Port lotniczy Londyn-Gatwick Wielka Brytania West Sussex, Wielka Brytania LGW/EGKK 32 784 330 23 (-1) +4,2%
25. Port lotniczy Singapur-Changi Singapur Changi, East Region, Singapur SIN/WSSS 32 430 856 26 (+1) +6,8%
26. Port lotniczy Filadelfia Stany Zjednoczone Filadelfia, Pensylwania, USA PHL/KPHL 31 495 385 30 (+4) +10,5%
27. Port lotniczy Narita Japonia Narita, Chiba, Japonia NRT/RJAA 31 451 274 25 (-2) +1,3%
28. Port lotniczy Miami Stany Zjednoczone Miami, Floryda, USA MIA/KMIA 31 008 453 27 (-1) +2,8%
29. Port lotniczy Toronto-Lester B. Pearson Kanada Toronto, Ontario, Kanada YYZ/CYYZ 29 914 750 28 (-1) +4,5%
30. Port lotniczy Seattle-Tacoma Stany Zjednoczone Seattle, Waszyngton, USA SEA/KSEA 29 289 026 N/A +1,7%

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Linki zewnętrzne

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu