Palau
Z Wikipedii
Palau, Republika Palau (ang. Republic of Palau, palau Belau, Belu’u era Belau) – państwo wyspiarskie położone na Oceanie Spokojnym, w Mikronezji. Obejmuje zachodnią część archipelagu Karolin oraz 4 pojedyncze wyspy koralowe (Sonsorol, Merir, Pulo Ana i Tobi) i atol Helen (łącznie ponad 200 wysp).
| Belu’u era Belau | |||||
|
|||||
| Dewiza: (ang.) Rainbow's End (Koniec tęczy) |
|||||
 |
|||||
| Język urzędowy | angielski, palau | ||||
| Stolica | Melekeok | ||||
| Ustrój polityczny | republika | ||||
| Głowa państwa | prezydent Tommy Remengesau |
||||
| Szef rządu | prezydent Tommy Remengesau |
||||
| Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
179. na świecie 459 km² 0% |
||||
| Liczba ludności • całkowita (2005) • gęstość zaludnienia |
220. na świecie 20 303 44 osób/km² |
||||
| Niepodległość | od USA 1 października 1994 |
||||
| Jednostka monetarna | dolar amerykański (USD) | ||||
| Strefa czasowa | UTC +9 | ||||
| Hymn państwowy | Belau loba klisiich er a kelulul |
||||
| Kod ISO 3166 | PW | ||||
| Domena internetowa | .pw | ||||
| Kod samochodowy | PW | ||||
| Kod telefoniczny | +680 | ||||
|
|||||
Spis treści |
[edytuj] Historia
Wyspy odkryte zostały w 1543 przez R. L. de Villalobosa. Od końca XVII wieku do 1899 jako część Karolinów stanowiły posiadłość hiszpańską, następnie niemiecką. Od 1920 terytorium mandatowe Ligi Narodów pod administracją Japonii. Po II wojnie światowej, w latach 1947-94 terytorium powiernicze ONZ pod administracją USA (od 1990 w ramach Powierniczych Wysp Pacyfiku). W 1979 mieszkańcy Palau odrzucili propozycję wstąpienia do Sfederowanych Stanów Mikronezji. Ostatecznie Palau uzyskało niepodłegość w 1994 jako państwo stowarzyszone z USA.
[edytuj] Ustrój polityczny
Palau jest republiką. Konstytucja została przyjęta w 1981. Polityka zagraniczna i obronna podlega USA. Głową państwa i szefem rządu jest prezydent, wybierany na kadencję 4-letnią w wyborach powszechnych. Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego Kongresu Narodowego (Izba Przedstawicieli i Senat), wybieranego w wyborach powszechnych. Władza wykonawcza należy do rządu, powoływanego przez prezydenta.
[edytuj] Geografia
Klimat wysp to klimat równikowy wybitnie wilgotny: średnia temperatura miesięczna w ciągu całego roku wynosi ok. 28°C, a roczne opady 3800 mm. Od czerwca do listopada częste tajfuny.
[edytuj] Podział administracyjny
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Podział administracyjny Palau.
Od 1984 roku Palau dzieli się na 16 okręgów (gmin):
- Aimeliik
- Airai
- Angaur
- Hatohobei
- Kayangel
- Koror
- Melekeok
- Ngaraard
- Ngarchelong
- Ngardmau
- Ngatpang
- Ngchesar
- Ngaremlengui
- Ngiwal
- Peleliu
- Sonsorol
Aimeliik • Airai • Angaur • Hatohobei • Kayangel • Koror • Melekeok • Ngaraard • Ngarchelong • Ngardmau • Ngatpang • Ngchesar • Ngaremlengui • Ngiwal • Peleliu • Sonsorol
[edytuj] Gospodarka
Na większości wysp rośnie palma kokosowa. Główne rośliny żywieniowe: kolokazja (taro), maniok, bataty, banany. Dużą rolę odgrywa połów ryb (zwłaszcza tuńczyka), żółwi, muszli. Palau eksportuje ryby, olej kokosowy i kopra, wyroby rzemiosła artystycznego i szylkret. Rozwija się turystyka, sporty wodne.
Międzynarodowy port lotniczy położony jest na wyspie Babelthuap, połączonej mostem z wyspą Koror.
[edytuj] Ludność
Ludność posługuje się głównie językiem palau (z gałęzi austronezyjskiej grupy indonezyjsko-oceanicznej) natomiast językiem urzędowym jest angielski. Stale zamieszkanych tylko 8 wysp, a średnia gęstość zaludnienia to 44 osoby/km².
- Skład etniczny: Mikronezyjczycy, Amerykanie.
- Główne wyznania: anglikanie, katolicy, protestanci
[edytuj] Ciekawostka
- Na archipelagu znajduje się 3334 endemicznych gatunków roślin,
- Na wyspach Palau odbywa się 10 edycja programu Robinsonowie.
Australia • Fidżi • Kiribati • Mikronezja • Nauru • Nowa Zelandia • Palau • Papua-Nowa Gwinea • Samoa • Tonga • Tuvalu • Vanuatu • Wyspy Marshalla • Wyspy Salomona
Terytoria zależne
Baker • Guam • Howland • Jarvis • Johnston • Kingman • Mariany Północne • Midway • Niue • Norfolk • Nowa Kaledonia • Palmyra • Pitcairn • Polinezja Francuska • Samoa Amerykańskie • Tokelau • Wake • Wallis i Futuna • Wyspa Bożego Narodzenia • Wyspy Ashmore i Cartiera • Wyspy Cooka • Wyspy Kokosowe • Wyspy Morza Koralowego
Integralne części państw położonych poza Australią i Oceanią
Hawaje (część Stanów Zjednoczonych) • Papua, Irian Jaya Zachodni (część Indonezji) • Wyspa Wielkanocna (część Chile) • Ogasawara Shotō, Minami Tori-shima, Okino Tori-shima, Kazan Rettō (część Japonii)
