Wzgórza Szklarskie
Z Wikipedii
Wzgórza Szklarskie | |
Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa |
Prowincja | Masyw Czeski |
Podprowincja | Sudety z Przedgórzem Sudeckim |
Makroregion | Przedgórze Sudeckie |
Mezoregion | Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie |
Mikroregion(y) | Wzgórza Szklarskie |
Zajmowane jednostki administracyjne |
województwo dolnośląskie powiat ząbkowicki, powiat dzierżoniowskil |
Wzgórza Szklarskie – wzgórza w południowo zachodniej Polsce na Przedgórzu Sudeckim stanowiące mikroregion Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich w województwie dolnośląskim.
Spis treści |
[edytuj] Lokalizacja
Pasmo wzgórz położone jest na obszarze choronionego krajobrazu po zachodniej stronie doliny Ślęzy na południe od miejscowości Niemcza , w zachodnio południowej części Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich.Od wschodniej strony wzgórza doliną Ślezy oddzielone są od Wzgórz Dobrzenieckich , od północy i zachodu graniczą z Wzgórzami Gumińskimi a od południa z Obniżeniem Ząbkowickim.
[edytuj] Opis
Niewielkie pasmo wzgórz będące podjednostką Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich, stanowiącą teren o podobnym charakterze. Pasmo o długości ponad 8 kilometrów i rozciąga się na linii północ - południe , od okolic miejscowości Niemcza do granic miejscowości Ząbkowice Śląskie . Są to niewysokie w większości bezleśne wzniesienia nie przekraczające 400 m n.p.m., opadające w kierunku wschodnim do doliny Ślęzy.Zachodnie zbocza pasma ogranicza Szklarka i są bardziej strome. Najwyższym szczytem pasma jest Siodlasta (384m n.p.m. ) położona na południowym krańcu pasma, niedaleko od miejscowości Siodłowice .
[edytuj] Rzeźba
Wzgórza charakteryzują się urozmaiconą rzeźbą terenu o płaskich wierzchowinach wzniesień i średnim nachyleniu zboczy pasma, w które wcinają się doliny potoków. Wzgórza mają charakterystyczną strukturę dla grzbietów i wzgórz wyspowych oraz przedgórzy o cechach twardzieli i ostańców .Naturalne odsłonięcia skalne są stosunkowo rzadkie i ograniczają się jedynie do zboczy i wciętych dolin potoków. Wzgórza, charakteryzując się płaskimi wierzchowinami i łagodnymi stokami , tworzą różnicę wysokości terenu sięgające ok. 160 m. Najwyższe wzniesienia występują w południowej części wzgórz.
[edytuj] Budowa
Wzgórza zajmują północno wschodni fragment niecki śródsudeckiej , na oderwanym i wypiętrzonym fragmencie formacji skalnej Masywu Czeskiego, obszar ten powstał w czasie najstarszych ruchów górotwórczych i nie podlegał zmianom w czasie późniejszych fałdowań. Ostateczny wygląd wzgórze otrzymało w okresie epoki lodowcowej, kiedy to lądolód skandynawski naniósł w doliny i obniżenia grubą warstwę osadów .Wzgórza mają złożona budowę geologiczną , zbudowane są ze skał metamorficznych metamorfiku niemczańsko-kamienieckiego , tworzą go sjenity niemczańskie, są to łupki krystaliczne głównie łupki dwułyszczykowe i gnejsy biotytowe z wkładkami gnejsów leptytowych występują również serpentynity, magnezyty, wapienie krystaliczne.W utworach czwartorzędowych przeważają plejstoceńskie lessy, utwory lessopodobne, plejstoceńskie piaski i żwiry lodowcowe oraz gliny zwałowe.
[edytuj] Krajobraz
Krajobraz jest urozmaicony i malowniczy o znaczących walorach krajobrazowych. Cały obszar pasma jest górzysty.Pasmo przedstawia krajobraz niskich gór i wysoczyzn z wyraźnie zaznaczonymi wzniesienami, których zbocza ponacinane są dolinami potoków i wąwozami . Szczyty kopulaste, w większości niezalesione z wyraźnym podkreśleniem zboczy. Cały obszar wzgórz minimalnie porośniety lasem większość obszaru zajmują łaki i pola uprawne. Krajobraz w większości przeobrażony. Pierwotny niskogórski charakter krajobrazu w większości został zachowany.
[edytuj] Klimat
Klimat podgórski typowy dla większości obszaru Dolnego Śląska, gdzie mieszają się cechy klimatu oceanicznego kontynentalnego i górskiego. Jest to klimat ciepły, łagodny, o umiarkowanej wilgotności. Przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie. Średnia temperatura w skali roku wynosi 8ºC. Najniższe temperatury notuje się w styczniu, najwyższe w lipcu. Średnioroczne opady wynoszą około 700 mm, maksymalne opady notuje się w lipcu, minimalne w styczniu. Czas zalegania pokrywy śnieżnej wynosi około 60 dni. Wilgotność powietrza jest umiarkowana i sprzyja wegetacji roślin. Okres wegetacyjny wynosi około 220 dni i jest jednym z dłuższych w Polsce.
[edytuj] Roślinność i zwierzyna
Niektóre pojedyncze wzniesienia wzgórz pokryte są lasem. W tych częściach składa się one z dębów, buków, brzóz i lip oraz sztucznie wprowadzanych monokultur świerkowych i sosnowych ,które źle się tu utrzymują. W poszyciu występuje: bez czarny, jarzębina, leszczyna, wierzba siwa.Z roślin chronionych występuje: dziewięćsił bezłodygowy, kopytnik pospolity, wawrzynek wilczełyko. W runie spotykamy konwalia majowa, konwalijka dwulistna, marzanka wonna , gajowiec żółty, rogownica, borówka czernica.Naturalne zbiorowiska roślinne na terenie wzgórz są niemal zupełnie zniszczone działalnością człowieka, który zajął ten teren pod uprawy. Nielicznie zachowały się małe enklawy drzew liściastych i zarośli nadpotokowych i nadrzecznych. Z ciekawych roślin zielnych spotkamy tu paprotkę zwyczajną, rozchodnik wielki i kaukaski, goździk kartuzek, wrotycz pospolity, krwawnik pospolity, żmijowiec zwyczajny, dziurawiec, ślaz dziki, wierzbówkę kiprzycę, lepnica rozdęta, dzwonki, starce. Faunę reprezentują ssaki:głównie są to sarny, dziki z mniejszych ssaków występują zające, tchórze, łasice, kuny, wiewiórki. Płazy i gady występujące w tym rejonie to zaskrońce, padalce, traszki, żaba trawna, żaba wodna, jaszczurka żyworodna, jaszczurka zwinka. Na nasłonecznionych stokach występuje żmija zygzakowata.Obszar wzgórz ubogi jest w ptactwo , wynika to z rolniczego charakteru terenu , braku dużych i bogatych w wodolubną roślinność zbiorników wodnych oraz ograniczoną, i nierównomiernie rozmieszczoną powierzchnią lasów.
[edytuj] Wody
Wzgórza Szklarskie należą do zlewiska Morza Bałtyckiego , położone są w dorzeczu Odry Największą rzeką jest Szklarka lewostronny dopływy Ślęzy zbierająca wody z zachodnich zboczy wzgórz , ze wschodnich zboczy wody odprowadzane są przez potoki stanowiące dopływyŚlęzę.
[edytuj] Miejscowości
U podnóża wzgórz po ich zachodniej stronie położone są wioski Sulisławice, Ligota Mała, Nowa Wieś Niemczańska . Po wschodniej stronie wzgórz leżą wsie Przerzeczyn-Zdrój , Koźmice, Tomice, Szklary, Siodłowice.
[edytuj] Komunikacja
Sieć dróg w rejonie wzgórz jest dobrze rozwinięta a w szczególności drogi lokalne są to:
- Droga krajowa nr 8 położona wzdłuż zachodniego podnóża równolegle do wzgórz prowadząca z Wrocławia do przejścia granicznego w Kudowie Zdr.
- droga lokalna prowadząca z Niemczy do Przerzeczyna Zdr. .
- droga lokalna Koźmice - Bobolice .
- droga lokalna Tomice - Kobyla Głowa .
- szlaki kolejowe
- wzdłuż zachodniego podnóża równolegle do wzgórz przechodzi nieczynna obecnie linia kolejowa z Łagiewnik do Piławy Górn..
[edytuj] Turystyka
Przez wzgórza prowadzą szlaki turystyczne:
- czarny - z Piławy Dolnej prowadzi przez północna część wzgórz do Ziębic.
- w projekcie jest wytyczenie szlaku prowadzącego południową partią wzgórz do Skałek Stoleckich i Sztolni Stoleckich.