Χαρίλαος Τρικούπης
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χαρίλαος Τρικούπης (1832-1896). Γεννήθηκε στο Ναύπλιο και καταγόταν απο ιστορική οικογένεια του Μεσολογγίου και της Κωνσταντινούπολης. Ήταν γιός του Σπυρίδωνα Τρικούπη και της Αικατερίνης Μαυροκορδάτου[1]. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και συμπλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι. Με το τέλος των σπουδών του εντάχθηκε στο διπλωματικό σώμα. Το 1853 διορίστηκε ακόλουθος και στη συνέχεια γραμματέας της Ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο. Το 1862 εκλέχτηκε πληρεξούσιος της Συντακτικής εθνοσυνέλευσης της Ελληνικής παροικίας του Λονδίνου.Το 1863 διαπραγματεύθηκε στο Λονδίνο, ως πληρεξούσιος της Ελληνικής κυβέρνησης, την παραχώρηση των Ιονίων νήσων στην Ελλάδα. Απεβίωσε σε ηλικία 64 ετών στις Κάννες και ενταφιάστηκε στην Αθήνα.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Πολιτική σταδιοδρομία
Το 1864 παραιτήθηκε απο την διπλωματική υπηρεσία για να συμμετάσχει στις εκλογές. Το 1865 εκλέχτηκε βουλευτής Μεσολογγίου και το 1866 ανέλαβε την θέση του υπουργού Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου. Αλλά στους επόμενους μήνες ήρθε σε διάσταση απόψεων με τον Βασιλιά Γεώργιο τον Α΄ και απομακρύνθηκε από την κυβέρνηση. Για 4 χρόνια πολιτεύτηκε (1868-1872) ανεξάρτητα απο τα κόμματα που υπήρχαν. Το 1872 ιδρύει το "Πέμπτο κόμμα" στο οποίο συγκεντρώθηκαν οι πιο φιλελεύθερες και προοδευτικές προσωπικότητες της εποχής. Το 1874 μέσα σε κλίμα αυθαιρεσίας γράφει στην εφημερίδα "Καιροί" το άρθρο "Τις πταίει", στο οποίο ουσιαστικά κατηγορεί τον Βασιλιά γι' αυτό και φυλακίζεται. Τον 1875 πήρε εντολή να σχηματίσει κυβέρνηση απο την οποία ομως παραιτήθηκε αφού έχασε στις εκλογές απο τον Κουμουνδούρο. Το 1877 ανέλαβε το υπουργείο εξωτερικών στην οικουμενική κυβέρνηση Κανάρη. Κατάφερε να κερδίσει τις εκλογές του 1880 αλλά τον Οκτώβριο του ίδιου έτους παραιτήθηκε. Επανήλθε το Μάρτιο του 1882 στην πρωθυπουργία. Το 1887 κέρδισε τις εκλογές αλλα έχασε αυτές του 1890. Η τελευταία περίδος της πρωθυπουργίας (1893-1895) του έληξε άδοξα αφού αναγκάστηκε να αναφωνήσει απο το βήμα της Βουλής την περίφημη φράση "Δυστυχώς επτωχεύσαμεν". Στις εκλογές του 1895 απέτυχε[2] να εκλεγεί βουλευτής με αποτέλεσμα να αυτοεξοριστεί στις Κάννες της Γαλλίας. Το 1896, λίγο πριν πεθάνει, τέθηκε χωρίς την θέληση του υποψηφιότητα στις αναπληρωματικές εκλογές στην επαρχία Βάλτου και εκλέχτηκε πανηγυρικά.
[Επεξεργασία] Έργο
Το 1867 ως υπουργός Εξωτερικών υπέγραψε σύμφωνο αμυντικής συνεργασίας με τον ηγεμόνα Μιχαήλ της Σερβίας. Το Μάρτιο του 1880 με πρόταση του καταργήθηκε ο φόρος της δεκάτης στα δημητριακά προϊόντα και αντικαταστάθηκε με τον φόρο επί των αροτριώντων κτηνών. Επίσης μείωσε την στρατιωτική θητεία σε ένα χρόνο αντί τριών που ήταν μέχρι τότε. Με την κυβέρνηση που δημιούργησε το Μάρτιο του 1882 αναδιοργάνωσε την αστυνομία, την αγροφυλακή και την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Θέσπισε νόμους για προσόντα, μονιμότητα και προαγωγή δημοσίων υπαλλήλων. Αποφάσισε την αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας και την δημιουργία σιδηροδρομικού δικτύου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το 1882 υπήρχαν σε λειτουργία μόνο 9 περίπου χιλιόμετρα σιδηροδρομικής γραμμής που συνέδεαν την Αθήνα (Θησείο) με το λιμάνι του Πειραιά, το 1893 λειτουργούσαν 914 σιδηροδρομικά χιλιόμετρα και άλλα 490 ήταν υπό κατασκευή. Για την χρηματοδότηση των έργων πήρε δυο μεγάλα δάνεια και επέβαλε φορολογία στον καπνό στο κρασί.Δική του έμπνευση ήταν η διώρυγα της Κορίνθου την οποία και εγκαινίασε το 1893.Επίσης έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη της παιδείας.
Στην επόμενη διακυβέρνηση του (1886-1890) μείωσε τον αριθμό των βουλευτών από 240 σε 150 (το κατώτατο όριο που προέβλεπε τότε το Σύνταγμα) και επίσης ενίσχυσε το πολεμικό ναυτικό με παραγγελία τριών πλοίων «Ύδρα», «Σπέτσες», «Ψαρά» για την χρηματοδότηση τωνοποίων αναγκάστηκε να πάρει και άλλο ένα δάνειο. Επέβαλε και φόρο επί των οικοδομών.
Ο Χαρίλαος Τρικούπης επιδίωξε έναν ιδιαίτερα αισιόδοξο εκσυγχρονισμό ο οποίος παρουσίασε ιδιαίτερα προβλήματα καθώς οι αλλαγές δεν βρήκαν πρόσφορο έδαφος λόγω της προβληματικής ελληνικής οικονομίας και του συντηρητικού πνεύματος της εποχής.
Χαρακτηριστικό της προοδευτικότητάς του αυτής, είναι το παράτολμο, για την εποχή του, όραμα για την αναγκαιότητα σύζευξης του στενού Ρίου Αντιρρίου, ιδέα που υλοποιήθηκε έναν αιώνα μετά, με τη δημιουργία της Γέφυρας Ρίου Αντιρρίου.
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία και πηγές πληροφόρησης
- 29ΔΥΤΙΚΑ - Χαρίλαος Τρικούπης (Η πρώτη έκδοση του άρθρου βασίστηκε σε κείμενο από τον ιστοχώρο www.29dytika.gr.)
- Richard Clogg, Σύντομη ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 1999
[Επεξεργασία] Παραπομπές και σημειώσεις
- ↑ Αδερφή του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου
- ↑ Στις εκλογές της 16ης Απριλίου του 1895 εκλέχτηκε ο εντελώς άγνωστος αντίπαλος του Γουλιμής με διαφορά τεσσάρων ψήφων!