Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής

Αξίωμα:	Πρωθυπουργός της Ελλάδας Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Περίοδος εξουσίας:
Πρωθυπουργία:	1955–1958, 1958–1961, 1961–1963, 1974–1980
Προεδρία:	1980–1985, 1990–1995
Προκάτοχοι:
Πρωθυπουργοί:	Αλέξανδρος Παπάγος, Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος, Κωνσταντίνος Ντόβας, Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος
Πρόεδροι:	Κωνσταντίνος Τσάτσος, Χρήστος Σαρτζετάκης
Διάδοχοι:
Πρωθυπουργοί:	Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος, Κωνσταντίνος Ντόβας, Παναγιώτης Πιπινέλης, Γεώργιος Ράλλης
Πρόεδροι:	Χρήστος Σαρτζετάκης, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος
Ημερομηνία Γέννησης:	8 Μαρτίου 1907
Τόπος Γέννησης:	Πρώτη Σερρών
Πολιτικό Κόμμα:	Λαϊκό Κόμμα, Ελληνικός Συναγερμός, Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις, Νέα Δημοκρατία
Ημερομηνία Θανάτου:	23 Απριλίου 1998
Τόπος Θανάτου:	Αθήνα

Ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής (8 Μαρτίου 1907 – 23 Απριλίου 1998) ήταν έλληνας πολιτικός ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

«Ανήκομεν εις την Δύση». Απόσπασμα ομιλίας του Κ.Καραμανλή στο ελληνικό Κοινοβούλιο.

Διάγγελμα του Κ.Καραμανλή προς τον ελληνικό λαό για την ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ο.Κ.

Πίνακας περιεχομένων 1 Πρώτα χρόνια 2 Πρώτη πρωθυπουργία 2.1 Οικονομικό έργο 3 Εξορία 4 Δεύτερη πρωθυπουργία 5 Πρώτη και δεύτερη προεδρία 6 Κληρονομιά 7 Παραπομπές 8 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία] Πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στην Πρώτη (τότε Κιουπ-κιοϊ) του νομού Σερρών στην Βόρειο Ελλάδα. Πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Καραμανλής, δάσκαλος, ο οποίος πολέμησε στους Μακεδονικούς Αγώνες στο διάστημα 1904–1908. Αφού μεγάλωσε στην Μακεδονία, βρέθηκε στην Αθήνα για να σπουδάσει δικηγόρος. Άσκησε τη δικηγορία στις Σέρρες, και εισήλθε στην πολιτική με το Λαϊκό Κόμμα, με το οποίο εκλέχθηκε βουλευτής Σερρών για πρώτη φορά το 1935 στην ηλικία των 28 ετών. Επανεξελέγη βουλευτής το 1936, στις τελευταίες εκλογές πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

[Επεξεργασία] Πρώτη πρωθυπουργία

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Καραμανλής ανέβηκε γρήγορα τα σκαλιά της ελληνικής πολιτικής αναλαμβάνοντας τελικά το Υπουργείο Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση του Ελληνικού Συναγερμού υπό τον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπάγο. Λόγω της απρόσμενα υψηλής του απόδοσης στο Υπουργείο, όταν πέθανε ο Παπάγος και επρόκειτο να βρεθεί ο αντικαταστάτης του, ο βασιλιάς Παύλος πρότεινε αμέσως τον νέο Καραμανλή για πρωθυπουργό. Για να το κάνει αυτό, ο βασιλιάς παρέκαμψε τον Στέφανο Στεφανόπουλο και τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, δύο έμπειρους πολιτικούς του Συναγερμού οι οποίοι είχαν ευρέως θεωρηθεί ως οι πιθανότεροι αντικαταστάτες του Παπάγου. Ο Καραμανλής έγινε για πρώτη φορά πρωθυπουργός στα μέσα του 1955 αμέσως μετά τον θάνατο του Παπάγου, εξασφαλίζοντας λίγο αργότερα κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις εκλογές του 1956. Σε αυτές επανίδρυσε το κόμμα του Συναγερμού με το νέο όνομα Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις (Ε.Ρ.Ε.) και με αυτό κέρδισε την πρώτη του κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με την εφαρμογή του "τριφασικού" εκλογικού συστήματος, παρά το γεγονός ότι η ΕΡΕ, σε απόλυτους αριθμούς ψήφων, είχε έρθει δεύτερο κόμμα (ΕΡΕ 47,3%, Δημοκρ. Ένωση 48,15%). Εξασφάλισε επίσης την πλειοψηφία στις εκλογές του 1958 και 1961. Οι τελευταίες χαρακτηρίστηκαν εκλογές «βίας και νοθείας» και από την Ένωση Κέντρου^[1]. Ο τότε αρχηγός της και βασικός αντίπαλος του Καραμανλή Γεώργιος Παπανδρέου κήρυξε με αφορμή αυτές τις εκλογές τον «ανένδοτο αγώνα» για την «υπεράσπισιν και αποκατάστασιν της δημοκρατίας», ο οποίος τελικά οδήγησε και στην ανατροπή του Καραμανλή^[2]. Ο Καραμανλής το 1959 ανήγγειλε ένα πενταετές σχέδιο (1960-1964) για την ελληνική οικονομία εστιασμένο στη βελτίωση της γεωργικής και βιομηχανικής παραγωγής, την επένδυση σε υποδομές και την προώθηση του τουρισμού. Το 1959 υπέγραψε τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου με τις οποίες τερματίστηκε η βρετανική κυριαρχία επί της Κύπρου και ιδρύθηκε ανεξάρτητο Κυπριακό κράτος με εγγυήτριες δυνάμεις την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Μ. Βρετανία με δικαίωμα στρατιωτικής παρέμβασης. Θέση που πρόβαλε ως δικαιολόγιση της εισβολής η Τουρκία το 1974. [1]

[Επεξεργασία] Οικονομικό έργο

Οι μεταρρυθμίσεις Καραμανλή στην οικονομία απέδωσαν. Κατά το 1955-1963 η Ελλάδα γνώρισε πολύ ισχυρή άνοδο της οικονομίας. Το ΑΕΠ κατά κεφαλήν, παρά την σημαντική αύξηση πληθυσμού κατά περίπου 7%, ανέβηκε περίπου 62% ή περίπου 6,2% ετησίως. Η ανεργία έπεσε στο περίπου 4,5% βοηθούμενη και από την αυξανόμενη μετανάστευση (σε Γερμανία και αλλού) και ο πληθωρισμός σταθεροποιήθηκε στο περίπου 2% (πηγή: Penn World Tables). Όλη αυτήν την περίοδο η Ελλάδα συνέκλινε ταχύτατα με τον ανεπτυγμένο κόσμο της εποχής, δηλαδή την ΕΟΚ, την Μ. Βρετανία και τις ΗΠΑ.

[Επεξεργασία] Εξορία

Τον Ιούλιο του 1963, παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία μετά από μια διαφωνία με το βασιλιά Παύλο πυροδοτούμενη κατά τα φαινόμενα από την έντονη αντιπάθεια της βασίλισσας Φρειδερίκης προς το πρόσωπό του, και πέρασε τέσσερις μήνες στο εξωτερικό. Από τον Μάιο η χώρα ήταν σε αναταραχή μετά από τη δολοφονία του Γρηγορίου Λαμπράκη από δεξιούς παρακρατικούς μετά από μια εκδήλωση για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Το Νοέμβριο, η Ε.Ρ.Ε. υπό την ηγεσία του έχασε τις εκλογές από την Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου. Ο Καραμανλής αποχώρησε εκ νέου από την Ελλάδα και πέρασε τα επόμενα 11 έτη της ζωής του αυτοεξόριστος στο Παρίσι. Στην ηγεσία της Ε.Ρ.Ε. τον διαδέχθηκε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος.

[Επεξεργασία] Δεύτερη πρωθυπουργία

Σε όλη τη διάρκεια της εξορίας του στη Γαλλία, ο Καραμανλής ήταν ηχηρός αντίπαλος των στρατιωτικών που ανέλαβαν μετά βίας την εξουσία στην Ελλάδα στα μέσα του Απριλίου το 1967. Μετά την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος της Χούντας των Συνταγματαρχών στα μέσα του Ιουλίου του 1974, ο Καραμανλής επέστρεψε στην Αθήνα με το αεριωθούμενο αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας το οποίο έθεσε στη διάθεση του ο γάλλος πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εσταιν, στενός προσωπικός του φίλος. Έγινε πρωθυπουργός με τεράστια δημόσια υποστήριξη, κυρίως επειδή θεωρήθηκε ως η καλύτερη διαθέσιμη λύση. Σχημάτισε αμέσως κυβέρνηση εθνικής ενότητας προκειμένου να ασχοληθεί αμέσως με την κρίση της Κύπρου και για να αποκαταστήσει τους δημοκρατικούς θεσμούς στην Ελλάδα. Νομιμοποίησε το Κ.Κ.Ε., αλλά δεν κατάργησε αμέσως τη λογοκρισία και ήταν αρχικά επιεικής με τα μέλη του πραξικοπήματος του 1967 που διατηρούσαν ακόμα ισχυρές θέσεις στις Αρχές Ασφαλείας και τις ένοπλες δυνάμεις.

Εντούτοις, η πολιτική εκδημοκρατισμού του ήταν βαθμιαία και ακλόνητη, και τελικά όλα τα υπολείμματα του καθεστώτος των συνταγματαρχών, τα λεγόμενα «σταγονίδια», εκδιώχθηκαν από τον κρατικό μηχανισμό. Ήταν ο πρωθυπουργός σε διάφορα σημαντικά σημεία της διαδικασίας εκδημοκρατισμού, ειδικότερα στη δίκη των δικτατόρων (στους οποίους αποδόθηκε η ποινή του θανάτου για εσχάτη προδοσία και ανταρσία, που τελικά μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση), στην οργάνωση των ελεύθερων κοινοβουλευτικών εκλογών, στο δημοψήφισμα του 1974 για την κατάργηση της μοναρχίας και την καθιέρωση της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, τη σύνταξη και ψήφιση του συντάγματος του 1975 και την εισδοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Ε.Ο.Κ.).

Το 1974, ο Καραμανλής ίδρυσε το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας με το οποίο κέρδισε το 1974 και το 1977 τις εθνικές εκλογές και υπηρέτησε ως πρωθυπουργός μέχρι το 1980, όταν παραιτήθηκε μετά από την υπογραφή της συνθήκης προσχώρησης της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Τον διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία ο Γεώργιος Ράλλης.

[Επεξεργασία] Πρώτη και δεύτερη προεδρία

Το ελληνικό κοινοβούλιο εξέλεξε τον Καραμανλή Πρόεδρο της Δημοκρατίας στα μέσα του 1980, θέση την οποία υπηρέτησε έως το 1985. Επιτήρησε την είσοδο της Ελλάδας (1981) στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (τώρα Ευρωπαϊκή Ένωση). Το 1990 επανεκλέχθηκε Πρόεδρος από μια συντηρητική κοινοβουλευτική πλειοψηφία (κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη) και υπηρέτησε μέχρι το 1995, όταν τον διαδέχθηκε στην Προεδρία ο Κωστής Στεφανόπουλος.

[Επεξεργασία] Κληρονομιά

Ο Καραμανλής αποσύρθηκε το 1995, στην ηλικία των 88 ετών έχοντας κερδίσει 5 κοινοβουλευτικές εκλογές, και έχοντας περάσει 14 έτη ως πρωθυπουργός, 10 έτη ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, και συνολικά περισσότερο από 60 έτη στην ενεργό πολιτική. Για τη μακροχρόνια υπηρεσία του στη δημοκρατία και την ευρωπαϊκή ενότητα, του απονεμήθηκε το 1978 το διάσημο βραβείο βραβείο Καρλομάγνου. Πέθανε μετά από σύντομη ασθένεια το 1998, σε ηλικία 91 ετών. Τα αρχεία του φυλάσσονται στο Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Καραμανλής».

Ο ανιψιός του, Κώστας Καραμανλής, είναι τώρα ο ηγέτης της Νέας Δημοκρατίας, και πρωθυπουργός από τις 7 Μαρτίου 2004.

[Επεξεργασία] Παραπομπές

1. ↑ http://ta-nea.dolnet.gr/print_article.php?entypo=A&f=16625&m=N22&aa=1
2. ↑ Άρθρο της Καθημερινής της 16/10/2005

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Καραμανλής»
• Βιογραφία του Κωνσταντίνου Καραμανλή
• Ινστιτούτο Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής»

Προηγούμενος: Αλέξανδρος Παπάγος	Πρωθυπουργός της Ελλάδας 6 Οκτωβρίου 1955–5 Μαρτίου 1958	Επόμενος: Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος
Προηγούμενος: Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος	Πρωθυπουργός της Ελλάδας 17 Μαΐου 1958–20 Σεπτεμβρίου 1961	Επόμενος: Κωνσταντίνος Ντόβας
Προηγούμενος: Κωνσταντίνος Ντόβας	Πρωθυπουργός της Ελλάδας 4 Νοεμβρίου 1961–17 Ιουνίου 1963	Επόμενος: Παναγιώτης Πιπινέλης
Προηγούμενος: Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος	Πρωθυπουργός της Ελλάδας 27 Ιουλίου 1974–9 Μαΐου 1980	Επόμενος: Γεώργιος Ράλλης
Προηγούμενος: Κωνσταντίνος Τσάτσος	Πρόεδρος της Ελλάδας 1980–1985	Επόμενος: Ιωάννης Αλευράς
Προηγούμενος: Χρήστος Σαρτζετάκης	Πρόεδρος της Ελλάδας 1990–1995	Επόμενος: Κωστής Στεφανόπουλος