Szachowe turnieje międzystrefowe

Z Wikipedii

Turnieje międzystrefowe FIDE stanowiły drugi etap (pomiędzy turniejami strefowymi a turniejem lub meczami pretendentów) eliminacji, których celem było wyłonienie przeciwnika dla mistrza świata w szachach.

Po raz pierwszy projekt regulaminu rozgrywek o indywidualne mistrzostwo świata pojawił się na Kongresie FIDE w roku 1946, natomiast w roku 1947 został on dopracowany i zatwierdzony na kongresie w Hadze.

W swojej długiej historii formuła turniejów międzystrefowych zmieniała się wielokrotnie; praktycznie każdy kolejny cykl różnił się od poprzedniego. W latach 1948 – 1970 rozgrywano tylko jeden turniej (w jednym cyklu rozgrywek), w którym startowało 21 - 24 zawodników, a awans zdobywało od 6 do 9 zawodników. Od roku 1973 do 1979 rozgrywano już dwa turnieje (w każdym 18 – 20 zawodników, awans zdobywało 3 najlepszych szachistów z każdego turnieju), natomiast od roku 1982 do 1987 w każdym cyklu rozgrywano po trzy turnieje (14 – 18 zawodników, awans od 2 do 4 zawodników z każdego turnieju). Do roku 1987 wszystkie turnieje rozgrywano systemem kołowym, natomiast dwa ostatnie turnieje w historii (w latach 1990 i 1993) rozegrano systemem szwajcarskim na dystansie 13 rund z udziałem odpowiednio: 64 (do meczów pretendenckich awansowało 11 szachistów) oraz 73 zawodników (awansowało 10).

W roku 1959 Kongres FIDE w Luksemburgu wprowadził tzw. "zasadę trzech", która określała dopuszczalną liczbę zawodników z jednego kraju, która mogła awansować do kolejnego etapu zmagań. Przepis ten obowiązywał podczas dwóch turniejów międzystrefowych (1962 i 1964), ale z powodu ostrych protestów federacji radzieckiej, został na Kongresie w Wiesbaden w roku 1965 anulowany.

W latach 1948 – 1962 oraz w roku 1985 zawodnicy zdobywali awans do turniejów pretendentów, natomiast w latach 1964 – 1982 oraz 1987 – 1993, do meczów pretendentów. Łącznie w latach 1948 - 1993 rozegrano 26 turniejów (25 FIDE i 1 PCA). Turniej PCA w roku 1993 był jedynym, jaki udało się zorganizować tej stworzonej przez Garriego Kasparowa organizacji, która miała stanowić konkurencję dla FIDE. Drugiego cyklu nie udało się już rozpocząć, ponieważ PCA w roku 1995 upadło. Natomiast FIDE w roku 1996 całkowicie zrewolucjonizowało wieloletni system rozgrywania eliminacji do tytułu mistrza świata i od roku 1997 zrezygnowało z organizacji turniejów międzystrefowych oraz meczów pretendentów, wprowadzając jeden turniej rozgrywany systemem pucharowym.

Spis treści 1 Turnieje międzystrefowe FIDE 1.1 Saltsjöbaden 1948 1.2 Sztokholm 1952 1.3 Göteborg 1955 1.4 Portoroż 1958 1.5 Sztokholm 1962 1.6 Amsterdam 1964 1.7 Sousse 1967 1.8 Palma de Mallorca 1970 1.9 Petropolis 1973 1.10 Leningrad 1973 1.11 Manila 1976 1.12 Biel 1976 1.13 Rio de Janeiro 1979 1.14 Ryga 1979 1.15 Toluca 1982 1.16 Moskwa 1982 1.17 Las Palmas 1982 1.18 Tunis 1985 1.19 Taxco de Alarcón 1985 1.20 Biel 1985 1.21 Zagrzeb 1987 1.22 Szirak 1987 1.23 Subotica 1987 1.24 Manila 1990 1.25 Biel 1993 2 Turniej międzystrefowy PCA 2.1 Groningen 1993

[edytuj] Turnieje międzystrefowe FIDE

[edytuj] Saltsjöbaden 1948

Liczba uczestników: 20, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Dawid Bronstein	ZSRR	13½
2	László Szabó	Węgry	12½
3	Izaak Bolesławski	ZSRR	12
4	Aleksander Kotow	ZSRR	11½
5	Andor Lilienthal	Węgry	11
6	Igor Bondarewski	ZSRR	10½
7	Miguel Najdorf	Argentyna	10½
8	Gideon Stahlberg	Szwecja	10½
9	Salomon Flohr	ZSRR	10½
10	Petar Trifunović	Jugosławia	10

[edytuj] Sztokholm 1952

Liczba uczestników: 21, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Aleksander Kotow	ZSRR	16½
2	Mark Tajmanow	ZSRR	13½
3	Tigran Petrosjan	ZSRR	13½
4	Jefim Geller	ZSRR	13
5	Jurij Awerbach	ZSRR	12½
6	Gideon Stahlberg	Szwecja	12½
7	László Szabó	Węgry	12½
8	Svetozar Gligorić	Jugosławia	12½
9	Wolfgang Unzicker	Niemcy	11½
10	Erich Eliskases	Argentyna	10½

[edytuj] Göteborg 1955

Liczba uczestników: 21, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Dawid Bronstein	ZSRR	15
2	Paul Keres	ZSRR	13½
3	Oscar Panno	Argentyna	13
4	Tigran Petrosjan	ZSRR	12½
5	Jefim Geller	ZSRR	12
6	László Szabó	Węgry	12
7	Miroslav Filip	Czechosłowacja	11
8	Herman Pilnik	Argentyna	11
9	Borys Spasski	ZSRR	11
10	Georgij Iliwicki	ZSRR	10½

[edytuj] Portoroż 1958

Liczba uczestników: 21, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Michaił Tal	ZSRR	13½
2	Svetozar Gligorić	Jugosławia	13
3	Tigran Petrosjan	ZSRR	12½
4	Pál Benkő	Stany Zjednoczone	12½
5	Fridrik Olafsson	Islandia	12
6	Robert Fischer	Stany Zjednoczone	12
7	Dawid Bronstein	ZSRR	11½
8	Jurij Awerbach	ZSRR	11½
9	Aleksandar Matanović	Jugosławia	11½
10	László Szabó	Węgry	11½

[edytuj] Sztokholm 1962

Liczba uczestników: 23, system kołowy
Uwaga: w turnieju obowiązywała "zasada trzech"

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Robert Fischer	Stany Zjednoczone	17½
2	Jefim Geller	ZSRR	15
3	Tigran Petrosjan	ZSRR	15
4	Wiktor Korcznoj	ZSRR	14
5	Miroslav Filip	Czechosłowacja	14
6	Svetozar Gligorić	Jugosławia	13½
7	Pál Benkő	Stany Zjednoczone	13½
8	Leonid Stein	ZSRR	13½
9	Wolfgang Uhlmann	NRD	12½
10	Lajos Portisch	Węgry	12½

[edytuj] Amsterdam 1964

Liczba uczestników: 24, system kołowy
Uwaga: w turnieju obowiązywała "zasada trzech"

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Wasilij Smysłow	ZSRR	17
2	Bent Larsen	Dania	17
3	Borys Spasski	ZSRR	17
4	Michaił Tal	ZSRR	17
5	Leonid Stein	ZSRR	16½
6	Dawid Bronstein	ZSRR	16
7	Borislav Ivkov	Jugosławia	15
8	Samuel Reshevsky	Stany Zjednoczone	14½
9	Lajos Portisch	Węgry	14½
10	Svetozar Gligorić	Jugosławia	14

[edytuj] Sousse 1967

Liczba uczestników: 23, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Bent Larsen	Dania	15½
2	Wiktor Korcznoj	ZSRR	14
3	Jefim Geller	ZSRR	14
4	Svetozar Gligorić	Jugosławia	14
5	Lajos Portisch	Węgry	13½
6	Samuel Reshevsky	Stany Zjednoczone	13
7	Vlastimil Hort	Czechosłowacja	13
8	Leonid Stein	ZSRR	13
9	Milan Matulović	Jugosławia	12½
10	Aleksandar Matanović	Jugosławia	12

[edytuj] Palma de Mallorca 1970

Liczba uczestników: 24, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Kraj	Punkty
1	Robert Fischer	Stany Zjednoczone	18½
2	Bent Larsen	Dania	15
3	Jefim Geller	ZSRR	15
4	Robert Hübner	Niemcy	15
5	Mark Tajmanow	ZSRR	14
6	Wolfgang Uhlmann	NRD	14
7	Lajos Portisch	Węgry	13½
8	Wasilij Smysłow	ZSRR	13½
9	Lew Poługajewski	ZSRR	13
10	Svetozar Gligorić	Jugosławia	13

[edytuj] Petropolis 1973

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Henrique Mecking	2575	Brazylia	12
2	Jefim Geller	2585	ZSRR	11½
3	Lew Poługajewski	2640	ZSRR	11½
4	Lajos Portisch	2645	Węgry	11½
5	Wasilij Smysłow	2600	ZSRR	11
6	Dawid Bronstein	2585	ZSRR	10½
7	Vlastimil Hort	2610	Czechosłowacja	10
8	Władimir Sawon	2570	ZSRR	9½

[edytuj] Leningrad 1973

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Wiktor Korcznoj	2635	ZSRR	13½
2	Anatolij Karpow	2645	ZSRR	13½
3	Robert Byrne	2570	Stany Zjednoczone	12½
4	Jan Smejkal	2570	Czechosłowacja	11
5	Robert Hübner	2600	Niemcy	10
6	Bent Larsen	2620	Dania	10
7	Giennadij Kuźmin	2565	ZSRR	9½
8	Michaił Tal	2655	ZSRR	8½

[edytuj] Manila 1976

Liczba uczestników: 20, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Henrique Mecking	2620	Brazylia	13
2	Lew Poługajewski	2635	ZSRR	12½
3	Vlastimil Hort	2600	Czechosłowacja	12½
4	Witalij Cieszkowski	2550	ZSRR	12
5	Zoltán Ribli	2475	Węgry	11½
6	Ljubomir Ljubojević	2620	Jugosławia	11½
7	Lubomir Kavalek	2540	Stany Zjednoczone	10½
8	Oscar Panno	2520	Argentyna	10½

[edytuj] Biel 1976

Liczba uczestników: 20, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Bent Larsen	2625	Dania	12½
2	Tigran Petrosjan	2635	ZSRR	12
3	Lajos Portisch	2625	Węgry	12
4	Michaił Tal	2615	ZSRR	12
5	Wasilij Smysłow	2580	ZSRR	11½
6	Robert Byrne	2540	Stany Zjednoczone	11½
7	Robert Hübner	2585	Niemcy	11½
8	Ulf Andersson	2585	Szwecja	10½

[edytuj] Rio de Janeiro 1979

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Lajos Portisch	2640	Węgry	11½
2	Tigran Petrosjan	2610	ZSRR	11½
3	Robert Hübner	2595	Niemcy	11½
4	Jan Timman	2625	Holandia	11
5	Jaime Sunye Neto	2375	Brazylia	9½
6	Borislav Ivkov	2525	Jugosławia	9½
7	Jurij Bałaszow	2600	ZSRR	9
8	Eugenio Torre	2520	Filipiny	9

[edytuj] Ryga 1979

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Michaił Tal	2615	ZSRR	14
2	Lew Poługajewski	2625	ZSRR	11½
3	András Adorján	2525	Węgry	11
4	Zoltán Ribli	2595	Węgry	11
5	Oleg Romaniszyn	2560	ZSRR	10½
6	Florin Gheorghiu	2540	Rumunia	10½
7	Bent Larsen	2620	Dania	10
8	Giennadij Kuźmin	2565	ZSRR	9

[edytuj] Toluca 1982

Liczba uczestników: 14, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Lajos Portisch	2625	Węgry	8½
2	Eugenio Torre	2535	Filipiny	8½
3	Borys Spasski	2610	ZSRR	8
4	Igor Iwanow	2505	Kanada	7½
5	Artur Jusupow	2555	ZSRR	7½
6	Lew Poługajewski	2610	ZSRR	7½
7	Yasser Seirawan	2595	Stany Zjednoczone	7½
8	John Nunn	2565	Anglia	7

[edytuj] Moskwa 1982

Liczba uczestników: 14, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Garri Kasparow	2675	ZSRR	10
2	Aleksander Bielawski	2620	ZSRR	8½
3	Michaił Tal	2610	ZSRR	8
4	Ulf Andersson	2610	Szwecja	8
5	Jefim Geller	2565	ZSRR	7½
6	Guillermo Garcia Gonzales	2500	Kuba	7½
7	Jakob Murej	2500	Izrael	6½
8	Gyula Sax	2560	Węgry	6

[edytuj] Las Palmas 1982

Liczba uczestników: 14, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Zoltán Ribli	2580	Węgry	9
2	Wasilij Smysłow	2565	ZSRR	8½
3	Mihai Suba	2525	Rumunia	8
4	Władimir Tukmakow	2555	ZSRR	7½
5	Tigran Petrosjan	2605	ZSRR	7½
6	Jan Timman	2600	Holandia	6½
7	Bent Larsen	2595	Dania	6½
8	József Pinter	2550	Węgry	6

[edytuj] Tunis 1985

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Artur Jusupow	2590	ZSRR	11½
2	Aleksander Bielawski	2635	ZSRR	11
3	Lajos Portisch	2635	Węgry	10
4	Wiktor Gawrikow	2550	ZSRR	9½
5	Aleksander Czernin	2495	ZSRR	9½
6	Vlastimil Hort	2560	Czechosłowacja	9
7	Giennadij Sosonko	2535	Holandia	9
8	Maxim Dlugy	2485	Stany Zjednoczone	9

[edytuj] Taxco de Alarcón 1985

Liczba uczestników: 16, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Jan Timman	2650	Holandia	12
2	Jesus Nogueiras	2545	Kuba	10½
3	Michaił Tal	2565	ZSRR	10
4	Kevin Spraggett	2560	Kanada	9
5	Jonathan Speelman	2530	Anglia	8
6	Simen Agdestein	2500	Norwegia	7½
7	Miso Cebalo	2485	Jugosławia	7½
8	Lew Alburt	2535	Stany Zjednoczone	7

[edytuj] Biel 1985

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Rafael Waganian	2625	ZSRR	12½
2	Yasser Seirawan	2570	Stany Zjednoczone	11½
3	Andriej Sokołow	2555	ZSRR	11
4	Nigel Short	2575	Anglia	10½
5	John van der Wiel	2520	Holandia	10½
6	Eugenio Torre	2535	Filipiny	10½
7	Lew Poługajewski	2600	ZSRR	9½
8	Ljubomir Ljubojević	2615	Jugosławia	9½

[edytuj] Zagrzeb 1987

Liczba uczestników: 17, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Wiktor Korcznoj	2630	Szwajcaria	11
2	Jaan Elvest	2540	ZSRR	10
3	Yasser Seirawan	2600	Stany Zjednoczone	10
4	Jesus Nogueiras	2555	Kuba	9½
5	Predrag Nikolić	2620	Jugosławia	9½
6	Julio Granda Zuniga	2525	Peru	9½
7	Eugenio Torre	2540	Filipiny	9
8	Lew Poługajewski	2595	ZSRR	8½

[edytuj] Szirak 1987

Liczba uczestników: 18, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Walery Sałow	2575	ZSRR	12½
2	Johann Hjartarson	2550	Islandia	12½
3	Lajos Portisch	2615	Węgry	12
4	John Nunn	2585	Anglia	12
5	Aleksander Bielawski	2630	ZSRR	11
6	Ulf Andersson	2600	Szwecja	10½
7	Ljubomir Ljubojević	2625	Jugosławia	10½
8	Larry Christiansen	2575	Stany Zjednoczone	9

[edytuj] Subotica 1987

Liczba uczestników: 16, system kołowy

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Gyula Sax	2570	Węgry	10½
2	Nigel Short	2615	Anglia	10½
3	Jonathan Speelman	2550	Anglia	10½
4	Michaił Tal	2605	ZSRR	10
5	Zoltán Ribli	2580	Węgry	10
6	Amador Rodriguez	2495	Kuba	8½
7	Slavoljub Marjanović	2505	Jugosławia	8
8	Wasilij Smysłow	2550	ZSRR	7½

[edytuj] Manila 1990

Liczba uczestników: 64, system szwajcarski (13 rund)

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Borys Gelfand	2680	ZSRR	9
2	Wasilij Iwanczuk	2680	ZSRR	9
3	Viswanathan Anand	2610	Indie	8½
4	Nigel Short	2610	Anglia	8½
5	Gyula Sax	2600	Węgry	8
6	Wiktor Korcznoj	2630	Szwajcaria	8
7	Robert Hübner	2585	Niemcy	8
8	Predrag Nikolić	2600	Jugosławia	8
9	Leonid Judasin	2615	ZSRR	8
10	Siergiej Dołmatow	2615	ZSRR	8
11	Aleksiej Drejew	2615	ZSRR	8
12	Michaił Gurewicz	2640	ZSRR	7½
13	Branko Damljanović	2515	Jugosławia	7½
14	Kirył Georgiew	2580	Bułgaria	7½
15	Ljubomir Ljubojević	2600	Jugosławia	7½

[edytuj] Biel 1993

Liczba uczestników: 73, system szwajcarski (13 rund)

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Borys Gelfand	2670	Białoruś	9
2	Paul van der Sterren	2525	Holandia	8½
3	Gata Kamski	2645	Stany Zjednoczone	8½
4	Aleksander Chalifman	2645	Rosja	8½
5	Michael Adams	2630	Anglia	8½
6	Leonid Judasin	2605	Izrael	8½
7	Walery Sałow	2685	Rosja	8½
8	Joel Lautier	2620	Francja	8½
9	Władimir Kramnik	2710	Rosja	8½
10	Viswanathan Anand	2725	Indie	8
11	Władimir Jepiszyn	2655	Rosja
12	Smbat Lputian	2565	Armenia	8
13	Aleksiej Szirow	2685	Łotwa	8
14	Wasilij Iwanczuk	2705	Ukraina	8
15	Ivan Sokolov	2610	Bośnia i Hercegowina	8

[edytuj] Turniej międzystrefowy PCA

[edytuj] Groningen 1993

Liczba uczestników: 54, system szwajcarski (11 rund)

M-ce	Zawodnik	Ranking	Kraj	Punkty
1	Michael Adams	2630	Anglia	7½
2	Viswanathan Anand	2725	Indie	7½
3	Gata Kamski	2645	Stany Zjednoczone	7
4	Władimir Kramnik	2710	Rosja	7
5	Siergiej Tiwiakow	2635	Rosja	7
6	Borys Gulko	2635	Stany Zjednoczone	7
7	Oleg Romaniszyn	2615	Ukraina	7
8	Aleksiej Szirow	2685	Łotwa	6½
9	Siergiej Dołmatow	2630	Rosja	6½
10	Eric Lobron	2575	Niemcy	6½
11	Ivan Sokolov	2610	Bośnia i Hercegowina	6½
12	Jeroen Piket	2590	Holandia	6½
13	Robert Hübner	2605	Niemcy	6½
14	Julio Granda Zuniga	2605	Peru	6½
15	Rafael Waganian	2615	Armenia	6½