Stáit Aontaithe Mheiriceá
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
|
|||||
| Mana: E Pluribus Unum (1789–anois) (Laidin: "As Mórán, Aontacht") In God We Trust (1956–anois) (Béarla: "Muinín againn as Dia") |
|||||
| Amhrán náisiúnta: The Star-Spangled Banner | |||||
 |
|||||
| Príomhchathair | Washington, D.C. 38°53′ Thuaidh 77°02′ Thiar |
||||
| An chathair is mó | Cathair Nua-Eabhrac | ||||
| Teangacha oifigiúla | Éagsúlacht; Béarla de facto | ||||
| Rialtas
Uachtarán
Leas-Uachtarán |
Daonlathach, Poblacht cónaidhmeach George W. Bush Dick Cheney |
||||
| Neamhspleachás - Fógartha - Aitheanta Bunreacht - Críochnaithe - Daingnithe - I bhfeidhm |
Ón Ríocht Aontaithe 4 Iúil, 1776 3 Meán Fómhair, 1783 |
||||
| Achar • In iomlán • Uisce (%) |
9,631,418 km² (3ú) 4.87% |
||||
| Daonra • Meas. ó 2005 • Daonáireamh 2000 • Dlús |
296,500,000 [1] (3ú) 281,421,906 31/km² (176ú) |
||||
| OTI (PCC) • In iomlán • An duine |
Meas. ó 2005 $12,332,296 milliún (1ú) $41,557 (3ú) |
||||
| Airgeadra | Dollar na SAM ($) (USD) |
||||
| Crios ama • Samhradh (CSL) |
Éagsúlacht (UTC-5 go -10) Éagsúlacht (UTC) |
||||
| Fearann Idirlín | .gov .edu .mil .us .um | ||||
| Glaochód | +1 |
||||
Is tír i Meiriceá Thuaidh iad Stáit Aontaithe Mheiriceá atá suite idir an tAigéan Atlantach agus an tAigéan Ciúin.
Is é an tríú tír is mó maidir le hachar agus le daonra. As na caoga stáit sa tír, is Alasca é an stát is mó (maidir le hachar) agus is é California an stát leis an daonra is mó. Tá caoga stát inti.
Clár ábhair |
[athraigh] Stair
Scoilt trí coilíneachtaí déag as an Ríocht Aontaithe agus chum siad na SAM tar éis Fógra Neamhspleáchais i 1776 agus an Cogadh Réabhlóideach Mheiriceá. I rith an naoú haois déag, chuaigh níos mó stáit leis, agus scar sé amach as Mheiriceá Thuaidh.
[athraigh] Tíreolaíocht
Is é na Stáit Aontaithe an tríú tír is-mó sa domhain. Éagsulaíonn an tírphictiúr go mór: colta measartha agus cnoic sa oirthear, Mangrove sa Florida, mánna mór sa lár na tíre. Is í Nua-Eabhrac an chathair is mó.
[athraigh] Teanga
Tá timpeall is 336 teanga á labhairt i SAM, (176 teanga dúchais). Níl aon teanga oifigiúil ag an rialtas feidearálach. Is é Béarla an teanga oifigiúil ag 27 stát agus d'uchtaigh Haváí, Louisiana, agus Nua-Mheicsiceo teanga oifigiúil eile - (Haváís, Fraincis agus Spáinnis faoi seach). Is é Spáinnis an teanga a labhraítear is mó tar éis an Béarla.
[athraigh] Rialtas
Tá trí leibhéal sa rialtas; áitiúil, stát, agus cónascach. Toghadh nó ceapadh ag gach leibhéal é na feidhmeannaigh.
Tá trí brainse rialtais cónascach, cé atá leagtha a beith córas srianta agus ceartúcháin ar a chéile.
- Reachtach: an Comhdháil, na dhá teach, an Seanad agus Teach na nIonadaithe. Deanann siad dlí cónascach, faisnéiseann cogadh, aontaíonn le conraigh agus tá cumhachtaí táinseamh aige.
- Feidhmeannach: an t-Uachtarán. Ceapann an t-Uachtarán, le formheas an Comhdháil, an Comh-aireacht.
- Ghiúistísí: An Chúirt Uachtarach agus na cúirte ísealach.
[athraigh] Ballstáit
- Alabama
- Alasca
- Arizona
- Arkansas
- California
- Carolina Theas
- Carolina Thuaidh
- Colorado
- Connecticut
- Dakota Theas
- Dakota Thuaidh
- Delaware
- Florida
- Georgia
- Haváí
- Idaho
- Illinois
- Indiana
- Iowa
- Kansas
- Kentucky
- Louisiana
- Maine
- Maryland
- Massachusetts
- Michigan
- Minnesota
- Mississippi
- Missouri
- Montana
- Nebraska
- Nevada
- New Hampshire
- New Jersey
- Nua-Eabhrac
- Nua-Mheicsiceo
- Ohio
- Oileán Rhode
- Oklahoma
- Oregon
- Pennsylvania
- Tennessee
- Texas
- Utah
- Vermont
- Virginia
- Virginia Thiar
- Washington
- Wisconsin
- Wyoming
