Nepal
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Nepal | |
![]() |
Aafbeilding:Nepal gov logo.png |
![]() |
|
Officieel taol | Nepalees |
Hoofstad | Kathmandu |
Staotsvörm | Constitutioneel monarchie |
Staotshoof | Gyanendra (sins 2001) |
premier | vacant |
Groondgebeed % water |
147.181 km² 2,8% |
Inwoeners | 27,7 miljoen |
Munt | Nepalese ropie (NPR) |
Tiedzaone | UTC +5.45 |
Nationale fiesdaag | 7 juli |
Volkshymne | Rastriya Gaan |
Landcode | NPL |
TLD | .np |
Tillefoon | +977 |
Nepal is e keuninkriek ingeklemp tösse Sjina en India, in 't Himalaya-gebirgde. 't Land heet 'n relatief groete bevolking. Hoofstad is Kathmandu, 'n ander stad is Patan. Wijers is de bevolking veural in dörper geconcentreerd, en wel in 't zuide vaan 't land, aongezeen 't noorde oet hoeggebirgde besteit. D'n top vaan de Mount Everest ligk op de grèns mèt Sjina.
[bewirk] Administratief indeiling
Nepal is verdeild in 14 zaones (anchal).
|
|
[bewirk] Demografie
Nepal is 'n multi-cultureel en multi-etnisch land. De veurnaomste etnisch indeiling kin gemaak weure op basis vaan taolverwantsjap. De veurnaomste taol is 't Nepalees, 'n Indo-Europese taol die door zoe 49% vaan de bevolking gesproke en door e good deil vaan de res verstoon weurt. De twiede groetste taol is 't Maithili (12%); daonao koume 't Bhojpuri, Tharu en Tamang. Me trèf in Nepal veurnaomelik 't hindoeïsme aon, dewijl 'n minderheid 't boeddhisme praktiseert en 'n nog kleiner minderheid d'n islam. De inheimse religie is 't Kirant, wat hei en dao nog beofend weurt.
[bewirk] Historie
Dewijl de Kirant ziech al vreug in Nepal vestegde is 't land zeker vaanaof de zesde iew veur Christus oonder Indiasen invlood, zoewel politiek es cultureel, gewees. Zoe regeerde keizer Asoka euver 't gebeed en woort Boeddha hei gebore. Sins oongeveer 900 regeerde hei locaol veldhiere, die ziech oonderein bevochte tot in 1768 Prithvi Narayan Sjah Kathmandu vereuverde en keuning vaan gans Nepal woort. Vaan 1814 tot 1816 kaom Nepal in oorlog mèt de Britte; wie de lèste d'n oorlog wonne mós Nepal Sikkim en Tarai aofstoon. Later kraog Nepal Tarai weer trök. Nepal blaof noe tot 1948 e Brits protectaoraot. In 1846 pleegde Jung Bahadur Rana 'n staotsgreep en zètde de Sjah-dynastie aof. Pas in 1951 kraog Nepal weer 'ne keuning, dee door de nui staot India aongestèld woort. Oonder keuning Birendra (1972-2001) raakde Nepal in 'n iezere greep, die pas roond 1990 weer verslapde. Evels oontstoont in deen tied 'n rebèllebeweging vaan maoïste, boemèt 'ne lange börgeroorlog geveurd woort. In 2001 voont in Kathamndu e keuningsdrama plaots boebij kroenprins Dipendra de keuning en e deil vaan zien familie doedsjoot. Birendra zie broor Gyanendra besteeg d'n troen.
Len in Azië |
---|
Afganistan | Armenië2 | Azerbaidzjan1 | Bahrein | Bangladesj | Bhoetaan | Börma | Broenai | Cambodja | Cyprus2 | Filipiene | Georgië2 | India | Indonesië | Iraan | Irak | Israël | Japan | Jeme | Jordanië | Katar | Kazachstan | Kirgizië | Koeweit | Laos | Libanon | Maledive | Maleisië | Mongolië | Nepal | Noord-Korea | Oesbekistan | Omaan | Oos-Timor | Pakistan | Palestiense Staot | Papoea Nuuj-Guinea | Rösland1 | Saoedi-Arabië | Singapore | Sjina3 | Sri Lanka | Syrië | Tadzjikistan | Thailand | Törkieë | Turkmenistan | Vereinegde Arabische Emirate | Viëtnam | Zuud-Korea |
Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia2 | Gazastrook | Hong Kong | Makau | Westelike Jordaanover |
Status betwis: Palestiense Staot | Sjina (nationalistisch) | Sjina (volksrippebliek) | Törks Cyprus |
1. Dit land ligk gedeiltelik in Europa. 2. Dit land ligk geografisch in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. 3. Sins 1949 oonder twie regeringe verdeild. |