Perzisch
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
't Perzisch (Farsi of Dâri) is de meis gesproke vaan de Arische taole en de officieel taol vaan Iraan. Ouch is 'n de officieel taol vaan Afganistan, en oonder de naom Tadzjikisch, vaan Tadzjikistan. 't Weurt in 't Arabisch sjrif gesjreve, met veer diacritische teikes (behave 't Tadzjikisch, wat 't Cyrillisch sjrif gebruuk). 't Perzisch heet, mèt 't Tadzjikisch mètgerekend, 57 miljoen mojertaolsprekers, woebij nog ins zeker 50 miljoen twiedetaolsprekers koume. Perzisch is al bekind vaan oongeveer 560 veur Christus, bij d'n opkoms vaan 't Perzisch Riek.
Me oondersjeit drei periodes: 't Aajdperzisch, gesjreve in 't nagelsjrif, en 't Avestisch, mèt zien eige sjrif, tot 100 v.Chr.; 't Middelperzisch of Pehlewi, tot ca. 900 nao Christus, en 't Nuiperzisch, oet d'n tied vaan de islamitische besjaving in Iraan. 't Nuiperzisch heet väöl Arabische leinwäörd en 'n umvangrieke literatuur.
Veural 't Avestisch waor bezoonder verwant aon 't Sanskriet en ander Indische taole; vaandao tot me wel vaan de Indo-Iraanse of Indo-Arische taole sprik. De taol heet nog zeve naomvalle, drei geslachte en drei getalle. 't Nuiperzisch heet d'n dualis, de geslachte en de naomvalle verlaore. 't Nuiperzisch verb heet zien vörmriekdóm evels get beter behawwe.
't Törks heet 'n aontal Perzische wäörd opgenómme, en ouch 'n aontal Arabische wäörd via 't Perzisch geleind.