Фидел Кастро
Од Википедија, слободна енциклопедија
Фидел Кастро (роден 13 август 1926) е кубански револуционер, Генерален Секретар на Комунистичката Партија на Куба и Претседател на Куба.
Роден е на 13 август 1926 (според некои 1927) во Мајари во провинцијата Ориенте. Татко му беше сопственик на плантажа со шеќерна трска со површина од 23.000 акри. Во младоста Фидел посетуваше две језуитски училишта - Ласал и Долорес, и двете во Сантијаго де Куба. Во 1942 се запиша во језуитското училиште во Хавана и успешно го заврши во 1945. Во 1950 заврши правни науки на Универзитетот во Хавана.
По завршувањето на факултетот Кастро планираше да се кандидира за пратеник во кубанскиот парламент на изборите закажани за 1952, но генералот Фулгенсио Батиста изврши воен удар и ги откажа изборите. Заедно со група истомисленици на 26 јули 1953 тој изврши напад врз касарната во Монкада. Нападот беше неуспешен и Кастро беше затворен. Во затвор остана до 1955. По напуштањето на затворот Кастро прво отпатува за САД, а потоа и за Мексико, каде што го организира револуционерното движење наречено “26 јули”.
Во 1956 заедно со група истомисленици, меѓу кои и Ернесто Че Гевара и брат му Раул Кастро, се истоварува на брегот на Куба и ја поведува борбата против диктатурата на Батиста. Во тоа време неговото движење застапува општи демократски принципи и не се залага за воведување на комунизам. Напротив, тогашната кубанска комунистичка партија не се согласува со начинот на водење на борбата и со целите на движењето на Кастро и го нарекува “ситно-буржоаско”. На почетокот на 1959 силите на Кастро навлегоа во Хавана и диктатурата на Батиста беше соборена.
На почетокот на своето владеење Кастро не спроведуваше радикални општествени реформи. Дури и не беше непријателски расположен кон САД. Но поради притисоците од масите, Кастро почна да презема мерки кои одеа против интересите на американскиот капитал во Куба. Голем удар на американскиот капитал на Куба беше национализацијата на нафтените рафинерии во 1960, по што САД престана да купува кубански шеќер и воведе економско ембарго кон Куба. Уште повеќе, почна да ги организира кубанските бегалци за насилно соборување на Кастро од власт, што кулминира со фијаското со истоварувањето во Заливот на свињите во 1961.
Притисоците од страна на САД го тераат Кастро да се приближи до СССР. СССР почна да го купува кубанскиот шеќер, многу важен за целата кубанска економија, но за тоа бараше и противуслуги. Меѓу нив беше инсталирањето на советски балистички проектили со долг дострел на Куба, што во 1962 предизвика тешка криза во односите помеѓу САД и СССР позната како “Кубанска криза”.
Во меѓувреме Кастро успеа да ја зацврсти својата власт на Куба при што посебен акцент беше ставен врз обезбедувањето на основните економски и социјални права на Кубанците, во што беше постигнато несомнено многу. Инаку, и покрај тоа што кубанскиот тип на комунизам е несомнено тоталитарен, тој е еден од најмалку репресивните системи споредено како со останатите екс-комунистички земји така и со некомунистичките диктатури од Латинска Америка, често непосредно поддржани од САД.
